Samvinnan - 01.11.1963, Blaðsíða 12

Af erlendum vettvangi:
Svo er að sjá, að demón
illinda og ósamlyndis ætli
seint af Alsíringum að
ganga, þeirri marghrjáðu
þjóð. Ekki höfðu þeir fyrr
náð langþráðu sjálfstæði að
lokinni margra ára stiga-
mennsku, en mestur hluti
evrópskættaðra íbúa lands-
ins hafði sig á brott; sá
hluti landsfólksins, sem
vegna menntunar, starfs-
hæfni og framtakssemi var
langlíklegastur til þrifa
hinu nýja ríki. Og ekki nóg
með það: frelsishetjurnar,
sem blandað höfðu blóði og
svita um löng og ógnvænleg
styrjaldarár, höfðu naum-
ast náð takmarki sínu áður
en þær færu að reisa flokka
hver gegn annarri. Ben
Bella, íölleitur og þumbara-
legur náungi, sem gat sér
mikla frægð fyrir svelti í
fangelsum Frakka, náði
fljótt undirtökunum, en er
þó varla öruggur með þau
enn. Hafa andstæðingar
hans og fyrrverandi vopna-
bræður, sem telja hann full
ráðríkan og einræðisgjarn-
an, helzt fundið hljómgrunn
hjá Kabýlum, harðskeytt-
um, berbneskum fjallaþjóð-
flokki, sem telur um eina
milljón manna í Alsír og
Túnis.
Þetta er ekki í fyrsta sinn
að ljósið beinist að Kabýl-
unum og frændum þeirra á
leiksviði sögunnar, þó
lengstum hafi aðrir farið
með aðalhlutverkin. Þegar
fyrst fóru sögur af löndum
og þjóðum Norður-Afríku,
byggðu þeir Atlaslöndin að
mestu eða öllu leyti, en nú
eru þeir aðeins í nokkrum
fjallahéruðum, einkum í
Marokkó, svo og á víð og
dreif um Saharaeyðimörk.
Grikkir kölluðu þá Berba, og
loðir það heiti við þá enn
í dag. Mál þeirra eru ham-
ísk, skild fornegypsku, en
gerólík arabísku og öðrum
semískum málum, þótt upp-
runalega kunni þau að vera
af sömu rót. Mannfræðilega
séð eru Berbar töluvert
sundurleitir; flestir eru þeir
meðalmenn vexti, dökkir á
húð af erönum að vera, og
þybbnari og kringluleitari
en Arabar, en ljóst hár og
blá augu eru ekki heldur ó-
algeng meðal þeirra. Þeir
þykja bera af mörgum
hvað snertir þrek og þraut-
seigju, eru heiðarlegir í við-
skiptum, gagnstætt því sem
algengt er um Araba.
Þegar í fornöld voru Berb-
ar orðlagðir fyrir hörku og
grimmd í orrustum, og bæði
það og hinar torsóttu fjalla-
byggðir þeirra gerðu það að
verkum, að erfitt var að
undiroka þá að fullu. Að-
vífandi ránsþjóðir urðu því
Ben Bella — klókur stjórn-
málamaður, sem hefur sýnt,
að honum lætur jafnvel að
beita veglyndi og sviksemi.
En Kabýlarnir geta orðið
honum erfiður biti að
kyngja.
að láta sér nægja hin til-
tölulega aðgengilegu strand-
héruð. Svo var um Karþ-
verja, sem voru hvað fyrstir
Framhald á bls. 29.
Eftirhreytur í Alsír
vélarinnar en ekki fyrir aftan liana. Hinar beinu hliðar og
hjólhlífamar gerðu það að verkum að hægt var að hafa
sætin þversum á neðri hæðinni, eins og er í vögnunum í
dag, í staðinn fyrir eins og áður tíðkaðist að hafa sætin
meðfram hliðunum. Háa yfirbyggingin á S-gerðinni sann-
færði yfirvöldin um að stórir vagnar væru öruggir og há-
marks hlassþungi var færður úr 7 í 8Yz tonn. Tekinn úr
notkun 1931.
LT-gerðin frá 1929. Fyrstu 150 vagnarnir höfðu stiga út
úr hliðinni og rúmuðu 60 sæti. Þá var útlitinu breytt í það
horf sem sézt hér á myndinni, með yfirbyggðum stiga og
56 sætum. A árunum 1930—31 voru gerðar tilraunir með
að nota olíuvélar í stað benzínvéla, og meirihlutinn út-
búinn með dieselvélum eftir 1940. Raunverulegur endingar-
tími margra vagna af LT-gerðinni varð meiri vegna stríðs-
ins og nokkrir þeirra voru ennþá í notkun nærri tuttugu
árum eftir að þeir komu fram.
A-l, rafknúinn vagn, er frá 1931. Tekinn úr notkun 1947.
Fyrstur þeirra sem seinna átti eftir að mynda heimsins
stærsta flota rafknúinna vagna. Einn af 60 álíka ökutækjum
sem koma í stað sporvagnanna á Kingston svæðinu. Þessir
vagnar eru þekktir undir uppnefninu „svikarar", hafa raf-
magnsmótor undir fremri vélarhlífinni. — Rafknúnu
vagnarnir komu stöðugt í stað sporvagnanna þangað til
1939. Eftir stríðið komu þó venjulegir vagnar í stað spor-
vagnanna og í maí 1962 komu rafknúnu vagnarnir að öllu
leyti í stað venjulegu vagnanna.
12 SAMVINNAN