Samvinnan


Samvinnan - 01.03.1966, Blaðsíða 25

Samvinnan - 01.03.1966, Blaðsíða 25
T öfrapensillinn Þýðing úr frönsku. Flögrandi blöö hjá gyðjum lyga og lista litskreytir ekki töfrapensill minn svo tryggt og stöðugt sem tryggur pappírinn vildi. En fagra vinkona, blýantur þinn á bréfi biður mig stundum fyrir sín leyndarmái: þögula sorg og gleði sem dagarnir duldu. Og þungir fingur á fölnuðum blöðum leita að ferli þess mikla og ríka örlagavalds sem fortíðin hefur falið í ókomnum dögum. Ástguðinn bið ég um skýrar myndir að skoða einsog skýlausan himin að kvöldi þess glaða dags — í minningu þe;rrar fögru ógleymdu ferðar. Töfrapensill frá gyðjum lyga og lista leikur sér ekki við þessi flögrandi blöð. Sveinbjörn Beinteinsson. \imiiiiiiiimmiiiiiiiiiimmmmiiiiiiiMiiiiniiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiniiiniiiniiiiimiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiii!, I I Eskýlos Fögnuður Dulrœðan morgun úr djúpunum stígur draumfögur leiftrandi hamingjusýn, vindléttur hugur með vorblœnum flýgur vængjaður þránni í Ijóði til þín. Hamingjan leikur að hörpunni sinni, hljómar í brjósti við töfrandi lag, hlutdeild mér gafstu í gleðinni þinni, gafst mér að kvöldi þinn starfssama dag Valborg Bentsdóttir. vmmmmmmmmmmmmmmmmmmiii mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmi^ Framh. af bls. 15. með því að gera þær að vörð- um réttlætisins í borginni, og er þá breytt nafni þeirra og þær nefndar Evmeníður, sem þýðir hinar góðviljuðu. Þannig, með keðju glæps, refsingar og sættar réttlætir Eskýlos vegi guðanna fyrir mönnunum. Þessi fagra og tilkomumikla hylling Aþenu sem gyðju rétt- lætis og mannúðar var skiln- aðargjöf skáldjöfursins til þjóðar hans; hann dó tveim- ur árum eftir að hann lauk verkinu. — Af öðrum verkum hans mun einna kunnast Þeir sjö gegn Þebu, sem fjallar um bölvun, sem hvílir á þebanskri konungsætt og deilu tveggja bræðra um völdin í borginni. Eskýlos var trúmaður mik- ill og jafnframt eldheitur föð- urlandsvinur, og þetta tvennt eru mikilvæg frumatriði í verkum hans, hið fyrrnefnda einkum í Órestíunni. Þar er ljóst, að enginn kemst undan þeim örlögum, sem guðirnir hafa áskapað þeim; þau kunna að vera dapurleg, en réttlát engu að síður. Heiðurstitilinn „faðir gríska leikhússins," sem sagan hefur sæmt Eskýlos, ber hann vafa- lítið með réttu, því varla er hægt að segja að um leikrit hafi verið að ræða í Grikklandi fyrir hans daga. Áhrifamesta einkenni verka hans er hinn tígulegi einfaldleiki þeirra; persónur hans eru markaðar fáum dráttum, en skýrum. Hann var snillingur í meðferð móðurmáls síns, meistari í lar d slagslýsingum og hafði glöggan skilning á gildi þagna. Hann var ekki einungis mikið skáld, heldur og mikill leik- húsmaður; óspar á notkun lita og skrautlegra og áhrifamikilla búninga; þegar Evmeníðurnar voru frumsýndar, var gervi refsinornanna svo frábært, að áhorfendur urðu lostnir skelf- ingu. Hann notaði sér einnig sviðstækni eftir því sem um hana gat verið að ræða á þeim tíma. — Sú hugmynd margra nútímamanna, að leikhúsið eigi að sýna sem nákvæmlegasta eftirlíkingu raunveruleikans, hefur verið honum framandi; 1 Agamemnon sér hallarvörður- inn í Mýkenu á Pelopsskaga bjarmann af eldinum, sem eyð- ir Tróju norður við Hellusund. Þetta viðhorf Eskýlosar og fleiri hafa orðið ýmsum avant- gardistum í leikmennt nútím- ans hvöt til dáða, til dæmis Brecht og Beckett, svo ein- hverjir séu nefndir, sem deilt hafa á þá stælingu raunveru- leikans, sem geri það að verk- um að áhorfandinn gleymi því að hann sé í leikhúsi. dþ. Bókaskápurinn Framh. af bls. 11. flestar úr hinu daglega lífi, sögur sem hann gjörþekkir sjálfur, þótt svo kjarni bókar- innar sé sóttur í Ritninguna. í inngangsorðum segir höf- undurinn: „Þessi bók er skrifuð í þeim SAMVINNAN 25

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.