Neisti - 01.12.1965, Side 7

" Hvað getur þú sagt lesendum Neista um un vandamála þjóðlifsins. Meira um ktitík.
leiklistarkennslu hér ?". Vaxandi ærlegheit. "
" Helzta regla 1 leikiistarkennslu hér er að
kenna mönnum þá tækni, andlega og efnislega, |
fyrirbæri lifsins sem hverjum og einum af nem-
endum þykja athyglisverð. Reynt er að vernda
sérkenni hvers einstaklings og hjálpa honum að
gera sér grein fyrir þeim. Til er orðið heilt
kennslukerfi, sem flestir kennarar fara eftir
og miðar að þvf að nemandinn nái valdi á list
sinni ( og sjálfum sér) stig af stigi, með þvi
að byrja á þvi einfaldasta og fást ekki við hið
óáþreifanlega fyrren hið áþreifanlega er ljóst.
Mikið er þessvegna kennt af sögu og lagt að
nemendum að lesa til hlftar það sem miklir
menn fyrri alda hafa látið eftir sig, til þess
að þeir týni ekki beztu árum ævi sinnar f
þokuvillu við að finna það sem löngu er vitað. "
" Hvað um leikhúsmenningu Moskvuborgar?".
" Leikhúsmenning Moskvu er forn og stendur
á breiðum grunni. An efa er hún meira rækt-
uð vitandi vits en nokkursstaðar annarsstaðar.
Flestir leikhúsmenn eru vel menntaðir en furðu-
leg génf og fenómen sjaldséð. Hin eilffa leit
listamannsins að æðri sannindum virðist hérna
framin meira meðvitað, með stuðningi þekk-
ingar og reynslu, en minna treyst á eðlisávfs-
un og guð almáttugan. Leikhús eru fjölmörg
og tekin alvarlega af leikhúsgestum ".
" Margir útlendingar furða sig á hinni geysi-
legu leikhúsaðsókn, sem áberandi er hér.
Hverju heldurðu að hana beri helzt að þakka?".
" Hérna er kirkjan áhrifalaus að mestu og
enginn byggir gerðir sfnar f lffinu á loforði
um handleiðsiu guðs. Einmitt þessvegna finnst
fólki jarðlffið svo mikilsvert og það hefur
áhuga á öllu, sem tekur vandamál þess til
meðferðar. Til hvers lifum við? Hvernig á
maður að haga sér? Hverjir siðir eru góðir ?
Hversvegna missa menn trú á sjálfa sig ?
Hversvegna eru sumir reiðir en aðrir ánægðir
að eðli ? Hvað leiðir menn til glötunar og
hvað til gæfu ? Hvernig má fegra okkar eigið
jarðlff ? Þessar spurningar og aðrar skyldar
hljóta að skerpast hvar sem menn sleppa trú
á eilffa forstjón en taka f þess stað sjálfir
ábyrgð á gerðum sfnum. Einmitt þetta eru
viðfangsefni góðs leilrhúss. Þvf er það ekkí
útfbláinn að leikhúsaðsókn og alvarleg af-
staða til leikhúsa eykst jafnframt þvf sem
hugmyndir sósfalismans festa rætur og útrýma
trú og hindurvitnum. "
” Þekkirðu til nokkurra nýrra strauma f
sovéskri leikritagerð og leikhússtarfsemi?".
" f tengslum við nýja tfma hvað snertir póli-
tfskt lff Moskvu lætur leikhús hennar einnig sk
skfna f tilburði til mpácirðingar. I eikritaval
gerist djarfara. Meira um aivariega meðhöndl-
Hefur Brecht haft áhrif hér?".
Brecht tröllrfður hér öllum húsum, jafn-
jframt þvf sem Meyerhold hefur verið reistur
|frá niðurlægingu. Meyerhold var mikill til—
jraunamaður fsama anda og Brecht, en féll f
íónáð fyrir formalisma, sem þá var algengt
jbannfæringarbrennimark. Þekktur leikhús-
maður hérna sagði þegar hann var spurður álits
á Brecht: " Brecht hefur ekkert gert nýrra né
merkilegra en Meyerhold gerði. Við drápum
hann á sfnum tfma, en gleypum nú við kenn-
ingum hans hráum þegar þær koma til okkar
frá útlöndum undir nafninu " leikhús Brechts"".
" Er mikið fært upp af erlendum nútfmaleik-
ritum f Moskvu?".
" Af erlendum nútfmahöfundum er tiltölulega
fátt flutt, ef Brecht er frátalinn. Þó hafa ýmis
leikrit Millers gengið hér sæmilega. Dúrren-
matt stingur upp kolli af og til. " Horfðu reiður
um öxl " Osbornes var sett upp en náði ekki
fylgi. Eitt verk Sartres gengur : " Lizzy Mac-
Key". Ahugi manna beinist þó fremur að nýj-
um sovézkum leikritum. Finna má forþef af
flóðöldu nýrrar leikritagerðar, sem þá og þeg-
ar muni brjótast fram, en fæðingarhrfðir þess
tfma teygjast þó enn um stund.
" Hverskonar leikrit (hvaða höfundar) eru vin-
sælust f Sovét ?
" Mjög vinsæl eru leikrit um hetjudáðir frá
tfmum byltingarinnar og heimsstyrjaldarinnar;
einnig kómedfur höfundar að nafni Sofronoff.
Leikrit Arbúsoffs: Tanja, Saga frá Irkútsk,
Veslings Marat - eru öll um vandamál ungs
fólks, sem alizt hefur upp á ógnarlegum tfma-
mótum gamals og nýs heims, er bundið viss-
um böndum hinum gamla en hefur fengið það
hlutverk að byggja á rústum hans nýjan. Hrað-
byri siglir upp á frægðarhimininn hinn ungi
Zorin, höfundur mjög alvarlegrar, einlægrar
og gagnrýninnar afstöðu til samtfma sfns.
Annars er viðleitni sovézks leikhúsfólks,
einkum þess unga, svipuð og stallbræðra
þeirra f öðrum löndum : að byggja úr eyði-
leggíngu og siðleysi nýtt lff, gróandi lff, sem
maður þarf ekki á banadægri að blygðast sfn
fyrir að hafa verið þátttakandi f. Það er af
þessum einföldu óskum, sem heimurinn stjórn-
ast, þrátt fyrir allt hans kókakóla og annan hé-
igóma. Þeir ungu menn, sem gera sér grein
'fyrir þessu og eru þvf fyrirliðar f hinni raun-
verulegu endursköpun heimsins, eru kannski
minna áberandi f fljótu bragði hvort heldur
!er f leikhúsi eða f atvinnulffinu. En þeirra
framleiðsla er ekki poppkorn til jóðls á spáss-
erfngum heldur miklu eðlisþyngra efni og
'Stendur þvf traustar undir, sem hún er erfiðar
|étin."
EYVINDUR ERLENDSSON :
PLlS.
(meö tilíinningu)
Heill þér Johnson.
A hliðstólpa stjómhúss vors
stóðst þú og brostir.
Góður er gestur sá
sem gefur kveikjara
kýttum kotbyggjum.
Vesælir erum vér
og vant þróaðir
vel skal þó Valföður tekið.
Fjallkonan fellir þér
faldinn sinn hvíta.
Have a good joke Johnson.
DRÖTTKVÆBI.
Sæmdu gull sóma
settan kvið fettan
sungu dýrðsöngva
sælir gaul-vælir
átu stór æti
ungir þjóðlungar
garg hrafn kargur
args hávargur.
DÝRIN A tJTHAFINU.
Sá ég sæ
sigldu fley á
í fjarska bláum.
Sindruðu ísar
í ársól kaldri.
Kölluðu á böm sín bimir.
Héldu húnar
í heim suður
með hásigldum skipum.
Dýrð er dvöl
í dýragarði
ganga þar á boltum birnir.
Dynja á ísum
dimmir frostbrestir
fölar stjörnur stara.
Göltra um glæmr
gamlir og kargir
og kalla á börn sín birnir.
L