Neisti - 10.10.1978, Blaðsíða 2

NEISTI lO.tbl. 1978 bls. 2
IV. Alþjóðasambandið
40ára
Nú 1 haust eru 40 ár liöin
frá stofnun Fjórða Alþjoða-
sambandsins (FA). Þratt fyrit
nokkuð langan aðdraganda var
stofnþingið, sem haldið var í
París fámennt, eða um 30 full-
trúar 11 deilda. Öll ytri skil-
yrði voru FA óhagstæðari en
forverum þess þremur, er þau
voru sett á fót. Marx og Eng-
els stofnuðu I. Alþjóðasam-
bandið, þegar verkalýðsstéttin
x helstu auðvaldslöndunum var
að byrja að vekja verulega á
sér athygli sem sjalfstæður
pólitiskur aðili. A þeim tima
mynduðust verkalýðsfélög og
verkalýðsflokkar víðs vegar
um Evrópu og margir þeirra
tóku mið af byltingarskoðun-
um Marx og Engels.
II. Alþjóðasambandið var
stofnað af sósíaldemókratísk—
um fjöldaflokkum í Evrópu og
átti nær stanslausum meðbyr
að fagna til 1914.
III. Alþjóðasambandið (Kom-
intern), sem stofnað var 1919
að frumkvæði Lenins og T rot-
skys naut frá upphafi vinsældg
októberbyltingarinnar og óx
hratt í byltingarólgunni T
Evrópu 1919-23.
Gagnstætt þessu var aftur-
haldið í mikilli sókn á heims-
mælikvarða um þær mundir
er FA var stofnað. Gagnbylt-
ingin hafði sigrað til hálfs í
Sovétríkjunum. öll forysta
gamla bolsévíkaflokksins að
Stalín undanteknum hafði ver-
ið líflátin, nema T rotsky, sem
var dæmdur til dauða fjar-
staddur T útlegð í Mexico.
8-10 milljýpxir manns höfðu
látið lifið T „hreinsununum"
þ. e. Moskvuréttarhöldunum,
sem Stalín notaði til að festa
sig endanlega f sessi sem yfir-
skrifræðispáfa. Fasisminn
var að sigra á Spáni og jap-
anskir heimsvaldasinnar
höfðu gert innrás í Mansjúriu«
Afdrifaríkastur var samt sigur
nasista í Þýskalandi 5 árum
áður. Þar hafði best skipu-
lagða verkalýðsstétt auðvalds-
heimsins beðið hrikalegan ó-
sigur. Þegar skrifræðið í
forystu Komintern -sem raun-
ar laut alræðisvaldi Stalins -
neitaði að draga rétta lær-
dóma af þeim ósigri.varð
byltingarsinnuðum marxist-
um ljóst, að um var að ræða
slíkt gjaldþrot III. Alþjóðasarr-
bandsins og hentistefnu þess,
er helst yrði jafnað við hrun
II. A lþjóðasambandsins 1914.
10 ára baráttu Vinstriandstöð-
unnar (1923-33) fyrir mikil-
vægum breytingum á stefnu
Komintern var lokið. Stofna
yrði nýtt A lþjóðasamband, og
var það helsta markmið Al-
þjóðlegu Vinstriandstöðunnar
næstu 4 árin (1934-38).
Stofnþingið fjallaði um mörg
mál liðandi stundar m. a. yfir-
vofandi heimsstyrjöld. Aðal —
verkefni þingsins var þó um-
fjöllun og samþykkt stefnu-
skrár, sem T daglegu tali er
nefnd umbyltingarstefnuskrá-
in, en heitir fullu nafni:,,Dauða-
-deygjur auðvaldsins og verk-
efni Fjórða Alþjóðasambands —
ins".
Stefnuskrá þessi er eitt af
helstu grundvallarritum bylt-
ingarsinnaðs marxisma og
kemur út í íslenskri þýðingu
hjá Fylkingunni fyrir áramót.
Þær grundvallarhugmyndir,
sem liggja að baki umbylting-
arstefnuskránni eru samt
eldri en Fjórða Alþjóðasam-
bandið. Þær komu m. a. fram
á 3. þingi Komintern árið 1921
(og raunar fyrr) enda sérstak-
lega tekið fram að FA byggir
líka á helstu stefnuskráratrið-
um fjögurra fyrstu þinga Kom-
intern. Öfugt við skiptingu
stefnuskrárinnar í tvö hluta-
hámarksstefnuskrá og lág-
marksstefnuskrá- sem flokk-
ar II. A lþjóðasambandsins
tiðkuðu mjög (og ABl. gerir
nú á fslandi) er umbyltingar-
stefnuskrá leiðairvisir til
skipulagningar verkalýðsstétt —
arinnar í baráttu fyrir brýn-
ustu hagsmunamálum en jafn-
framt og í órofa samhengi við
stefnu sem stéttin mun fram-
kvæma er hún tekur völdin.
Kóróna stefnuskrárinnar er
einmitt krafan um verkalýðs-
stjórn þ. e. stjórn verkalýðs-
flokkanna einna, sem fram-
kvæmi og raungeri andkapítal-
ískar kröfur stéttarinnar með
virkum fjöldastuðningi hennan,
Öll helstu grundvallaratrið-
in T stefnu FA varðandi heims-
byltinguna voru þegar mótuð á
árunum fyrir stofnþingið. Sú
þrískipting heimsins og þaraf-
leiðandi þrenns konar verkefni
byltingarsinnaðs alþjóðasam-
bands, sem er enn talin einn
af hornsteinum í stefnu þess
kemur glögglega T ljós í Um-
byltingar stefnuskránni.
rfyrsta lagi eru löndin í
V-Evrópu, Norður-Ameríku,
Astralíu og viðar þe.iðnvædd
heimsvaldaríki þar semverka-
lýðsstéttin er fyrir löngu orð-
in yfirgnæfandi meirihluti
þjóðfélagsþegnanna. Bylting-
in í þessum ríkjum mun í
öllum aðalatriðum verða
með sniði klassiskrar öreiga-
byltingar. T öðru lagi nýlend-
ur og hálfnýlendur þar sem
lögmál samfelldu byltingar-
innar voru og eru enn í fullu
gildi eins og sást ma. á
Kúbu eftir 1959. Síðast en
ekki sist eru þau lönd þar
sem auðvaldsskipulagið hefur
verið afnumið og nefnast
verkalýðsríki. Árið 1938 var
sem kunnugt er aðeins eitt
slíkt ríki í heiminum þ. e.
Sovétríkin. Þá þegar hafði
FA sett pólití’ska byltingu T
Sovétríkjunum á stefnuskra
sTna. Jafnframt lýsti FA
yfir stuðningi sTnum við
verkalýðsrTkið gegn árasum
heimsvaldastefnunnar. Þessi
stefna er T meginatriðum
ennþá T fullu gildi. Eftir þvT
sem verkalýðsríkjunum hefur
fjölgað hefur þessi stefna og
afstaðan til þessarra ríkja
margoft verið rædd fram og
aftur jafnt utan FA sem innan.
Þessi mál og eðli stalTnism-
ans almennt hafa m. a. s.
valdið hatrömmum deilum og
leiddu til alvarlegs klofnings
oftar en einu sinni. Ævinlega
hefur samt það sjónarmið sem
að framan er getið orðið ofan-
á og verið heimfært uppá
breyttar aðstæður og nýsköp-
uð verkalýðsríki.
Að öllu samanlögðu er
óhætt að fullyrða að grundvall-
aratriði og aðferð byltingar-
sinnaðs marxisma, sem verið
hafa leiðarhnoði T stefnumót—
Ársfjórðungsfundur Rauðsokka
un FA T 40 ára sögu þess hafa
hvað eftir annað sannað gildi
sitt. Þetta sést ef athugaðar
eru helstu samþykktir heims-
þinga FA og annarra stofnana
þess á tTmabilinu. Þar er m.
a. að finna greiningu á efna-
hagsuppsveiflunni 1948-67.
T henni koma fram spádómar
um fallvaltleik efnahags-
stefnu auðvaldsins og þá sér-
staklega verðbólgustefnuna,
sem leiða mundi til kreppu-T
alþjóðapeningakerfinu, sem
yrði hvati á þá vTðtæku efna-
hagskreppu, sem auðvalds-
heimurinn hefur átt við að
strTða s.l. ár.
Styrkleiki, áhrif og afdrif ný-
lendubyltingarinnar komu FA
heldur ekki á óvart. Eitt af meg'
inatriðunum T kenningum FA
um samfelldu byltinguna T
þessum löndum gengur einmitt
út frá hvernig komast eigi hjá
þvT að nylendubyltingin leiði
til stofnunar hálfnýlendna með
formlegt pólitTskt sjálfstæði
eins og raunin hefur orðið T
flestum AfrTkulöndum. SlTkt
sé mögulegt ef verkalýðs stétt-
in hefur forystu T byltingar-
þróuninni og afnemur eigna-
og framleiðsluafstæður heims-
valdastefnunnar T bandalagi við
snauða bændaaljxýðu eins og
gerðist td. á Kubu
Þessi tvö dæmi af mörgum
verða að nægja til.að sýna
hæfni FA til að greina heims-
ástandið á réttan hátt.
Ekki skal hér gert lTtið úr
þeirri staðreynd, að til lTtils
er að útskýra veruleikann ef
ekki tekst að breyta honum.
Hinfleygu orð Karls Marx T
þá veru T ll.tesu um Feuer-
bach eru enn T fullu gildi. FA
hefur oft verið le^ið á hálsi
fyir vanmátt og litil tilþrif við
að sanna kenningar sTnar um
fallvaltleik auðvaldsins T verki.
Saga FA fyrstu 30 árin er þvT
miður alls ekki saga fjöldabar-
attu og stórpólitTskra sigra.
Hins vegar má fullyrða að mjög
hafi það breyst ti batnaðar sTð-
ustu 10 árin. Féla^atal FA hef-
ur t. d. tTfaldast siðan 1968 og
segir það T rauninni aðeins
lxtið um raunveruleg áhrif FA.
Alþjóðasambandið hefur starf-
andi deildir T yfir 50 þjóðlönd-
um T öllum heimsálfum. VTða
þar sem stéttabaráttan er hörð-
ust eru félagar FA framarlega
T vTglTnunni.A það jafnt við um
kosningabaráttu T Perú (þar
fengu trotskistar og bandamenn
þeirra 12% atkvæða), baráttuna
um opnun Naridaflugvallarins T
J apan, borgarastrTðið T Efban-
on.verkföll á Spáni, verksmiðju-
tökur T Frakklandi, allsherjar-
verkfall á Sri Lanka eða mann-
réttindabaráttuna T Tékkóslóvak*
Tu o. s. frv.
Dæmin eru miklu fleiri en
ekki verður komist hjá að nefna
samstöðubaráttuna með verka-
lýðsstéttinni T Chile frá 1973 og
samstöðubaráttuna um allan
Rauðsokkahreyfingin hefur
nú vaknað af sumardvala sfn-
um, o’g hóf vetrarstarfið með
ársfjórðungsfundi 20. sept. sl.
A þessum fundi var mörkuð
stefna varðandi tvö nærtæk—
ustu verkefni hreyfingarinnar.
Ber þar fyrst að nefna ráð-
stefnu sem haldin verður að
Ölfusborgum um miðjan októ-
ber. Yfirskrift ráðstefnunnar
verður: Rauðsokkahreyf-
ingin sem baráttutæki.
T tengslum við þetta efni
verður rætt um skipulag hreyf-
ingarinnar og spurningar varð-
andi breytingar á þvT með til-
liti til fenginnar reynslu. Er
þar helst að nefna, hvort
hreyfingin eigi að starfa að
einu stórverkefni T einu, T
stað þess að hafa marga hópa
starfandi T senn.
Einnig verður rædd stefnu-
skrá hreyfingarinnar og spurn-
ing um breytingar á henni og
nánari útfærslu.
Otgáfumálin verða einnig T
brennidepli, en nauðsyn er á
þvT að efla stórlega útgáfu
Forvitin rauð.
Fjármál verða að sjálf-
sögðu rædd - þvT ekkert er
hægt að gera ef aurinn vantar,
Kosin hefur veri ð 5-manna
undirbúningsnefnd til þess að
sjá um framkvæmd ráðstefn-
unnar.
T öðru lagi var tekin ákvörð-
un um að halda Rauðsokkahá-
tTð T byrjun nóvember.
Er henni ætlað að byrja kl.
10 að morgni og standa allan
daginn - og fram á kvöld.
Margar hugmyndir hafa þegar
komið fram, ss. bókakynning
og umræður, leikþættir, söng-
ur, myndlistarsýning, barna-
dagskrá, starf sgreinakynning
og margt fleira, þvT þetta er
aðeins hluti af þeim hugmynd-
um sem fram komu og eiga
þá poargar hugmyndir eftir að
koma til viðbótar.
Þessi hátTð verður vel til
þess fallin að hvetja kvenfrels-
issinna til starfa og taka virk-
an þátt T þvT sem efst er á
baugi T þessum málum.
öþarfi er kannski að taka
fram - að þarna verður að
sjálfsögðu barnagæsla.
Stór hópur fólks er þegar
tekinn til starfa að þessu
verkefni. qq
DAGSKRA RÁÐSTEFNU
RAUÐSOKKA , HALDIN AÐ
ÖLFUSBORGUM 14. -15. okt.
Laugardagur:
Kl. 11 Umræða um fjármál
,hreyfingarinnar
Kl. 12-1J° . ,
, .Matarhle
Ki ]^5o^ ^3o
Umræða um stefnu-
, skrá hreyfingarinnar
Kl. 3 -4„
Kaffihle
Kl.4 Umræða um skipu-
lag hreyfingarinnar
Kl. 7 Matur
Kl. 9 Kvöldvaka
Sunnudagur:
Kl. 10-1 Hópstarf
Kl.l-2^°
, Matur
K1 2 ^°- 5*° ,
' Niðurstöður ur
starfshópum ræddar
og ályktanir afgreidd—
ar.
Ráðgert er að leggja af stað
heim á leið um kl. 6-7.
BGH
A-DALFUNDUR
Baráttuhreyfing gegn heims-
valdastefnu heldur aðalfund
sinn laugardaginn 14. október
nk. T Félagsstofnun stúdenta
við Hringbraut.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf
2. Starfið framundan
3. Önnur mál
Rétt til fundarsetu hafa all-
ir þeir sem teknir hafa verið
inn T hreyfinguna og greitt fé-
lagsgjald , 1000 kr. fyrir að-
alfund.
Núverandi formaður BGH
er Örn Olafsson, mennta-
skólakennari, og með honum
T stjórn eru þau GTsli Pálsson
og Ingibjörg Haraldsdóttir.
(F réttatilkynning)
heim með vietnömsku bylt-
ingunni 1965-75, en þar
gegndu trotskistar mikil-
vægu hlutverki, einkum f
BandarTkjunum.
Þessi barátta hefur kostað
miklar fórnir og ofsóknir á
hendur trotskýistum bæði af
hálfu auðva-ldsins en ekki
sTður stalTnTsks skrifræðis T
verkalýðsrTkjunum. Þau eru
ófá löndin þar sem félagar og
stuðningsmenn FA hafa verið
fangelsaðir eða lTflátnir fyrir
pólitTskar skoðanir sTnar.
Má þar m. a. nefna SovétrTk-
in, TékkóslóvakTu.KTna, Banda-
rTkin, A rgentTnu, S-Afríku og
Egyptaland ásamt mörgum
fleirum. Eitt er þó vTst.
Hvorki áframhaldandi ofsókn-
ir né vaxandi velgengni geta
komið T veg fyrir að barátta
FA fyrir framgangi heims-
byltingarinnar mun halda
áfram næstu ár og áratugi og
vonandi stóreflast.
EH.
AD SVÍKJA OG t>0
Ragnar Arnalds skrifar
grein T Þjóðviljann 10. sept.
sl. þar sem hann segir: „TvT-
vegis hefur þvT verið lofað í
stjórnarsáttmála vinstri
stjórna, að herinn skyldi
fara og tvTvegis hefur það
fyrirheit verið svikið af sam-
starfsflokkum Alþýðubanda-
lagsins. Enn eitt fyrirheit T
þessa átt við rxkjandi aðstæð-
ur hefði verið augljós blekk-
ing." Þetta er alveg rétt.
Það sem meira er: Án að-
stoðar Abl. hefði Framsókn-
arflokknum aldrei tekist að
táldraga herstöðvaandstæð-
inga á tTmum vinstri stjórnar-
innar 1971-74. Ragnar Arn-
alds vissi án efa strax 1971,
að Framsóknarflokkurinn ætl
aði aldrei að standa við
ákvæði stjórnarsáttmálans.
Þótt það væri ekki jafn aug-
ljóst og T dag, þá er engin
ástæða til að efa að Ragnar
Arnalds vissi að vinstri
stjórnin mundi hafa her-
stöðvaandstæðinga að fTflum.
Meira að segja 1974, þeg-
ar „fataskiptalausnin" var
á dagskrá, þá vann Ragnar
Arnalds að þvT að efla traust
herstöðvaandstæðinga á rTkis-
stjórninni. A sama hátt er
gagnrýni hans T dag á svik
Framsóknarflokksins T her-
málinu ekkert annað en til-
raun til að verja þátttöku Abl.
T núverandi rTkisstjorn.
1 framhaldi af ofanskráðri
tilvitnun bendir Ragnar Arn-
alds á, að „Þeir, sem láta
það ráða úrslitum um afstöðu
sTna til vinstri stjórnar hvort
innantómt loforð af þessu
tagi er skráð T stjórnarsátt-
mála, láta bókstafinn villa -
sér sýn. "
Við skulum minnast þess-
ara orða næst þegar reynt
verður að telja herstöðvaand-
stæðingum trú um, að herinn
fari fyrir tilstilli Framsókn-
arflokks og vinstri stjórnar.
ÁD