Stúdentablaðið - 15.05.1928, Blaðsíða 13

1928
STÚDENTABLAÐ
ll
Þrenn eru sinnaskiftin: hvernig andinn
verður að úlfalda, og að ljóni úlfaldinn, og
ljónið seinast að barni.
Svo mælti Zaraþústra. Og >á dvaldi hann
í borg þeirri, sem nefnist: Kýrin skræpótta.
E. Ó. S. þýddi.
----o----
Kensluaðferðir.
Þær eru sjálfsagt margar aðferðirnar, sem
notaðar eru við kenslu í heiminum. En ef
dæma má eftir reynslunni hjer á landi, er
sú aðferðin sennilega almennust, að kennar-
inn tekur nemendurna upp sem kallað er, þ.
e. hann lætur einn nemanda í einu gera grein
fyrir kunnáttu sinni í því verkefni, sem um
er að ræða í það og það skiftið. Leggur hann
síðan spurningar fyrir nemandann, sem auð-
vitað reynir að svara sem rjettast; oft
hepnast það, en oft giskar hann líka á,
stundum rjett, stundum rangt. Þetta hefir
þann ókost, að nemandinn gerir sjer meira
far um að sýnast lærður, en vita rjett. Hann
er hræddur um að falla í áliti kennarans,
hræddur við grýlu þá, er einkunnir nefnast.
En það er ekki holt að venjast á það árum
saman — að sýnast. Venjast á það, að villa
á sjer heimildir. En það er tilgangslaust, að
halda um þetta siðferðisprjedikun, það á að
venja menn á að koma til dyra eins og þeir
eru klæddir, undanbragðalaust. Því auk þess,
sem það er siðspillandi, er til lengdar lætur
að skríða fyrir svipunni af þrælsótta, hvort
sem svipan heitir einkunn eða öðru nafni, þá
grefur slíkt grunninn undan sjálfstæði
mannsins bæði í hugsun og verki, ef hann
venst á að fálma eftir því sem hann á að
vita og kunna.
Einnig má geta þess, að ávalt slæðast inn
í skólana menn, sem ekkert erindi eiga þang-
að, menn, sem ekki hafa neinn þekkingar-
þorsta, en ef til vill auraráð. Þeir leggja
litla rækt við nám sitt og taka ekki nærri
sjer að falla við próf. Dæmi eni til þess, að
menn sækist eftir því að falla, ef verið gæti,
að þeir fengju þá leyfi til þess að hætta
námi.
Hvaða ráð eru til, er gætu komið í veg fyr-
ir þetta? Gæti breytt kensluaðferð ráðið bót
á þessu?
Jeg þori ekki að svara því ákveðið, en mjer
hefir dottið í hug, að nota mætti nokkuð
aðra aðferð, er um sæmilega þroskaða nem-
endur er að ræða, t. d. í lærdómsdeildum
mentaskólanna, kennaraskólanum og víðar.
Hún er í stuttu málí þessi. Kennarinn kemur
ekki fram sem kennari eingöngu, heldur og
sem dómari og gagnrýnandi. Nemendurnir
skiftast á um að vera kennarar. Nú kallar
kennarinn einhvern upp, úr hópi nemenda.
Skal hann setjast í kennarastólinn og hlýða
yfir þeim, er kennari tiltekur. Skal hann að
cllu leyti haga sjer sem kennari, leggja
spurningar og gildrur fyrir þann, er hann
hlýðir yfir og skýra verkefnið eftir föngum.
En kennarinn hlustar á, leiðrjettir allan mis-
skilning hjá nemanda og getur að lok-
um bætt við frá eigin brjósti öllu því, er
hann vildi sagt hafa. Fær hann með þessu
glöggt yfirlit yfir kunnáttu og þroska þess,
sem „ljek“ kennarann og er það skoðun mín,
að einkunnir yrðu gjörsamlega óþarfar sem
svipa, ef þetta kæmist á. Kennarar játa að
'þær sjeu neyðarúrræði og nemendur hata
þær og — óttast.
En það eru aðrir kostir og meiri, sem þessi
aðferð hefir til að bera. í fyrsta lagi eru
tveir nemendur ávalt uppi í einu, nefnilega
sá, sem situr í kennarastólnum — og víkur
þaðan strax og hann er búinn oð hlýða ein-
um yfir — og hinn, sem var í klónum á
honum.
Er óþarfi að geta þess, að báðir muni gera
sitt ítrasta. „Kennarinn“ reynir vitanlega að
vera sem allra nákvæmastur og hættir sjer
ekki að gamni sínu út á þann hála ís, að
kenna hinum neina vitleysu, þar eð hæsti-
rjettur, hinn raunverulegi kennari, er við
hlið hans og vegur hvert orð á gullvog.