Stúdentablaðið - 01.12.1939, Blaðsíða 9

STÚOENTABLAÐ
Reykjavik, 1. desembep 1939
Bjarni Benediktsson:
Konungssamband
íslands og Danmerkur
mál, jafnrétti, landhelgisgæzlu o. fl., og val’
gert ráð fyrir, að ákvæði hans giltu einungis
um sinn. Á þetta vildu Danir ekki fallast,
enda mun af þeirra hálfu hafa komið fram,
að þeir teldu sér lítinn hag af sambandi land-
anna, ef það væri um konunginn einan.
Endirinn varð sá, að einungis einn samn-
ingur var gerður, og tók hann ekki til kon-
ungs, þó að konungssambandið að vísu væri
grundvöllur hans og forsenda, enda var það
með honum tryggt, meðan hann héldi gildi.
Af þessu leiðir aftur það, að uppsögn sam-
bandslaganna og brottfall þeirra hefir engan
veginn í för með sér brottfall konungssam-
bandsins. Það helzt eftir sem áður. En eftir
brottfall sambandslaganna er konungssam-
bandið ekki lengur samningum bundið milli
íslands og Danmerkur. Og það voru einmitt
í sjálfstæðisbaráttu sinni véfengdu íslend-
ingar aldrei rétt konungs til landsins. Þvert
á móti héldu þeir því fram, að þeir ættu viö
hann einan að eiga um málefni sín, en dönsk-
um stjórnarvöldum kæmu þau ekki við. Þeir
álitu, að þegar konungur afsalaði sér einveldi
því yfir íslandi, er honum var fengið með
Kópavogssamþykkt 1662, bæri honum að fá
hinni íslenzku þjóð það, alveg eins og hann
1848 afsalaði einveldinu yfir Danmörku í
hendur dönsku þjóðarinnar.
Dönsk stjórnarvöld vildu ekki á þessa skoð-
un fallast, heldur tóku þau sér rétt til að
hlutast til um íslenzk mál, svo sem t. d. kom
fram í setningu stöðulaganna 1871 og yfir-
leitt í stjórn landsins. íslendingar urðu um
þetta að lúta valdinu, og þegar þeir loks
fengu fullveldi sitt viðurkennt 1918 var það
fyrir samninga við dönsk stjórnarvöld.
í samræmi við skoðanir sínar vildu íslend-
ingar 1918 gera tvo samninga. Annan um
konungssambandið, og átti hann að vera
óuppsegjanlegur, nema um samningsrof væri
að ræða. Hinn var um hæstarétt, utanríkis-