Stúdentablaðið - 01.12.1944, Blaðsíða 10

4
STÚDENTABLAÐ
HAUKUR HELGASON,
formaður Stúdentafélags Isafjarðar:
Málefnasammngur ríkisstj órnarinnar
Málefnasamningur sá, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn, Sósíalistaflokkurinn og Alþýðuflokkur-
inn hyggja stjórnarsamvinnu sína á, er mjög
merkilegt plagg í sögu íslenzkra stjórnmála.
Fyrst er það, að með samningnum taka höf-
uðstéttir þjóðarinnar, sem ;í margan hátt hafa
andstæð sjónarmið, höndum saman til sameig-
inlegs átaks.
Annað er-það, sem eigi cr síður merkilegt, að
með samningnum er skipulagning tekin u])jr í
íslenzkum ríkisbúskap, gert ráð fyrir að föst
áætlun um ákveðnar framkvæmdir verði gerð
—■ og eftir henni farið,
I>að er nauðsynlegt, að vér íslendingar ger-
um oss ljé>sar forsendur þessa sáttmála, inni-
hakl hans og hverjum straumhvörfum hann
getur valdið í lífi þjóðarinnar.
F.fnalegur og menningai legur hagur liverrar
þjé)ðar fer eftir framleiðslugetu hennar. Ef
að gcyma ákvæði, sem leiddu til þess — eins og
fyrr var Iram tekið — að ekkert löglegt vald,
nema sundrung þjé>ðai innar sjálfrar, gat hindr-
að það, að þjóðin fengi það el'tir vissan tíma,
sem lnín l’ekk ekki með sambandslögunum I.
dcsember 1918, þ. e. fullkomið sjállstæði, án
minnstu tengsla yið sína fyrri yfirdrottnunar-
og sambanflsj)jé)ð, Dani.
Fins og kunnugt er, bar íslenzka Jrjéiðin gæfu
til að standa saman Jregar mest reið á í sam-
bancli við endurreisn íslenzká lýðveldisins s.l.
vor, og Jrað sé fjarri mér að draga itr afrekum
þeirra manna, sem þá bægðu frá þeim voða,
sem stafaði af sundrungu í sambandi við end-
urreisn lýðveldisins.
Nú má enginn skilja orð mín Jrannig, að
framleiðslutæknin er á lágu stigi, j>á verður
lífsafkoma fólksins léleg, menning J)ess öll af
skornum skammti. Ef hinsvegar framleiðslu-
tæknin er á háu stigi, þá eru skilyrðin fyrir
góðri afkomu fólksins lyrir hendi, menningin
blómgast, h'fshamingja þjóðarheildarinnar vex.
Ástancl aðalframleiðslutækja íslenzku þjóð-
arinnar er hörmulegt í dag. Fiskiflotinn er að
mestu leyti orðinn gamall og úreltur. Sam-
kvæmt skýrslum sjómannaalmanaksins ertt 25
af um 30 togurum, sem nú munu vera í eigu
íslendinga, yfir 20 ára gamlir. Öll línuveiða-
gufuskipin eru einnig ylir tvítug að aldri.
Sama er að segja um ])ví nær öll vélskip, sem
eru ylir 100 rúmlestir að stærð. Af ca. 550 vél-
skipum, sem eru undir 100 rúmlestir að stærð,
eru 22 á aldrinum frá 50 til 70 ára, sum að vísu
endurbyggð, um 60 skip eru á aldrinum frá 30
til 40 ára, um 170 skip á aldrinum frá 20 til
ég viðurkenpi ekki gildi 17. jiiní setn hátíðis-
dags. Sá dagur heliir alllaf verið íslendingum
helgur, síðan Jicim kerðist að meta starf Jcins
Sigurðssonar, og hann fær vitanlega á sig enn
meiri helgiblæ vegna endurreisnar lýðveldisins
á afmadisdegi hans s.l. vor.
F.n ég vil aðeins lýsa því sem skoðun minni,
að meginJ)áLHn sjállstæðisbaráttu íslenzku
[)jé)ðarinnar hali legið bak við Jrann árangur,
sem náðist 1. desember 1918, árangur, sem
náð var lyrir Jrrotlattsa baráttu margra ágætis-
tnanna, sem nú eru flcstir til moldar gengnir.
Þeirra starfi má íslenzka J)jóðin ekki gleyma,
ef hún vill að sér vegna vel, og Jress vegna má
1. desember ekki heldur gleymast.