Stúdentablaðið - 01.12.1944, Blaðsíða 11

S T Ú D E N T A B L A Ð
30 ára, eða um það bil 350 skip, sem eru yfir
tvítugt.
Þess vegna er ástapd fiskveiðaflotans tekið
sem dæmi, að enginn vafi leikur á, að sjávar-
útvegurinn er og verður aðalatvinnugrein vor
íslendinga. Byggist það á nálægð liinna ágætu
fiskimiða og dugnaði og framsækni íslenzku
sjómannastéttarinnar, en einnig al' liinu, að
land vort er snautt af skógum, málmum, kol
um.og olíum, jrannig að skilyrðin fyrir fjöl-
breyttum atvinnurekstri eru ekki fyrir hendi.
Ástand framleiðslutækninnar í annarri aðalat-
vinnugrein vorri, landbúnaðinum, er sízt bctra
en ástand framleiðslutækjanna við sjóinn.
Ef ekki verður breyting á ástandi íslenzkra
framleiðslufækja, þá cr voðinn vís hinni fá-
mennu en þrautseigu íslenzku þjóð.
Nú hagar svo til, sem kunnugt er, að Islend-
ingar eiga innstæður í erlendum bönkum, sem
nerna 500—600 milljónum króna. I'að er hægt
að vcrja þessum innstæðum á tvennan hátt:
I’að cr hægt að eyða jreim til kaupa á fánýtum
munum, notfæra sér innstæðurnar sem eyðslu-
eyri, eða það er Iiægt að verja jreim til kaupa á
nýjum, stórvirkum framleiðslutækjum, og
skapa þar mcð grundvöll fyrir bættum lífs-
kjörum íslenzku þjóðarinnar.
Styrjöld sú, sem staðið hefur yfir undanfarin
ár, en sem nú sér lyrir endann á, hefur m. a.
komið því tvennu lil lciðar, að allri tækni hef-
ur stórfleygt frant og að framleiðslutæki
margra jrjóða hafa gersamlega verið eyðilögð.
I’essar Jrjóðir jmrla að byggja framleiðsluta'ki
sín að nýju — og auðvitað verður þá liinni nýju
tækni beitt. Þannig má gera ráð fyrir, að fisk-
veiðaþjóðir Evrópu, sem hafa verið beinir
hernaðaraðilar, t. d. Norðmenn, Bretar, Belgir
og Rússar, komi sér upp nýtízku fiskiflota á
skönrmum tíma strax jregar styrjöldinni lýkur.
Ef vér íslendingar stæðum aðgerðarlausir gagn-
vart úreltum framleiðslutækjum vorum á sama
tíma, sem aðrar fiskveiðaþjóðir öfluðu sér
nýrra, stórvirkra lramleiðslutækja, Jrá er loku
skotið fyrir jrað að vér höldum þeim sessi, sem
vér þrátt fyrir allt höfum haft í fiskveiðamál-
um veraldarinnar, að maður tali ekki um að
hækka jrann sess vorn. Jafnframt værum vér j)á
orðnir lítils megandi í hinni aljrjóðlegu verka-
skiptingu, sem fyrirlniguð er eftir styrjöldina.
Þetta verður enn alvarlegra ef athugað er,
að engin jrjóð í víðri veröld á eins nrikið komið
undir viðskiptum við aðrar Jrjóðir sem vér Js-
lendingar, en jrað byggist á einhæfri fram-
leiðslu vorrí, eins og áður er á drepið.
Það er augljóst mál, að stjórnmálamönnum
jreim, sem stóðu að myndim þriggja flokka rík-
isstjórnarinnar var ljóst jrað viðhorf, sem við
þjóðinni blasti í frandeiðslutækni hennar.
Ennfremur var Jreinr ljóst, að nii þyrftu hendur
að standa franr úr ermuin svo notað yrði jrað
einstæða tækifæri, sem fyrir hendi var. Það má
segja frumkvöðlum stjórnarsamvinnunnar og
málefnasamningsins jrað til verðugs hróss að
]>eir skildu ah'öru líðandi stundar. Þeir skildu,
að sameinaðir slöndum vér Islendingar en
sundraðir föllum vér. Þeir sameinuðu ]>jóðina
til átaka.
1 málefnasamningi flokkanna segir m. a.:
„Það er megin stelna stjórnarinnar að
tryggja jrað, að allir landsmenn geti lialt at-
vinnu við sem arðbærastan atvinnurekstur.
Þessu marknriði leitast stjórnin við að ná m.
a. með Jressu:
I. Af erlendum gjaldeyri .... sé jafnvirði
eigi minna en 300 millj. ísl. kr. sett á sérstak-
an reikning. Má eigi ráðstala Jreim gjaldeyri
án samþykkis ríkisstjórnarinnar og eingöngu
til kaupa á eftirtöldum framleiðslutækjum:
a) Skijr, vélar og efni til skipabygginga o. fl.,
samtals a. nr. k. 200 milljónir kr.
b) Vélar og jressháttar til aukningar og end-
urbóta á síldarverksnriðjum, lrraðfrystilrúsum,
niðursuðu, svo og til tunnugerðar, skipasmíða
o. fl. —unr 50 nrillj. kr.
c) Vélar og jress háttar lil áburðarverk-
snriðju, vinnslu og hagnýtingu landbúnaðar-
alurða og jarðyrkjuvélar og efni til rafvirkjana
o. II. — um 50 nrilljónir kr...“
Útdráttur jressi úr stefnuskrá ríkisstjórnar-
innar skýrir sig sjálfur. Markið er að nota inn-
stæður vorar erlendis til að endurnýja franr-
leiðslutæki vor, gera jrau betri og stórvirkari,