Fréttablaðið - 23.09.2009, Blaðsíða 8
8 23. september 2009 MIÐVIKUDAGUR
UMHVERFISMÁL „Uppsveiflan byrj-
aði í fyrra og heldur áfram núna.
Þetta er góð ávöxtun síðustu tvö
árin og ánægjuleg,“ segir Ólafur
K. Nielsen, vistfræðingur hjá Nátt-
úrufræðistofnun Íslands. Rjúpna-
stofninn sýnir mikil batamerki og
vöxtur stofnsins takmarkast ekki
lengur við einstaka landshluta.
Fækkunarskeið rjúpunnar sem
hófst árin 2005/2006 er afstaðið
og stofnvöxtur sem náði nær ein-
göngu til austanverðs landsins
í fyrra tekur nú til landsins alls.
Meðaltalsaukning fyrir öll taln-
ingasvæði rjúpu var 26 prósent
tímabilið 2008/2009. Heildarstærð
varpstofnsins í vor var 225 þús-
und fuglar og veiðistofninn eftir
sumarið er talinn vera 810 þús-
und fuglar. Þetta er mikill árang-
ur á stuttum tíma því í samanburði
við árið 2007 hefur varpstofninn
tvöfaldast. Ekki þarf heldur að
fara lengra aftur en til áranna
2002/2003 til að finna varpstofn
í sögulegu lágmarki sem var þá
metinn um 60 þúsund fuglar. Má
geta þess að rjúpnastofninn er tal-
inn hafa verið fimm til sex millj-
ónir fugla þegar best lét.
Ólafur segir að þegar uppsveifla
hefst í rjúpnastofninum hérlendis
þá vari hún í þrjú til fimm ár. „Það
er vonandi að sú verði raunin nú,
en hrunið er síðan óumflýjanlegt
innan þeirrar tíu ára sveiflu sem
einkennir þennan stofn og er nátt-
úrulegt fyrirbæri.“
Veiðistjórnun á rjúpu sem nú
er viðhöfð er þríþætt. Sölubann,
takmörkun veiðidaga og hvatn-
ing til veiðimanna um hófsemi.
Ólafur telur að sátt hafi náðst um
þessa tilhögun og að aldrei verði
aftur snúið til veiðihátta á rjúpu
sem tíðkaðist lengi. „Ég held að
það verði ekki snúið til baka. Það
sem þá ól á græðginni var mark-
aður með fuglinn. Þá gátu menn
sameinað skemmtilega útiveru og
gróðavonina. Fyrir 2002 tíðkuðust
blóðug fjöldadráp oft á tíðum sem
ég trúi ekki að verði nokkurn tíma
leyfð aftur.“
Sigmar B. Hauksson, formaður
Skotveiðifélags Íslands, gerir við-
snúning rjúpnastofnsins að umtals-
efni í nýjasta tölublaði félagsins.
Þar segir hann að því verði ekki
á móti mælt að veiði hefur áhrif
á rjúpnastofninn, en lengi var
því haldið fram að svo væri ekki.
Áhrifin séu lítil á heildarstofninn
en hafi meiri áhrif næst þéttbýli.
Þetta sýni rannsóknir í nágranna-
löndum.
Hann samsinnir Ólafi um að
veiðistjórnun á rjúpu sé í góðum
farvegi, sem megi þakka samstarfi
stjórnvalda og veiðimanna, og að
siðbót veiðimanna sé staðreynd.
svavar@frettabladid.is
1 Hvaða þjóðarleiðtogi ráfaði
fullur á nærbrókunum um
Washington í opinberri heim-
sókn þar árið 1995?
2 Hvaða verktakafyrirtæki
krefur Orkuveitu Reykjavíkur
um 3 milljarða vegna van-
efnda?
3 Hvaða ástsæli söngvari bauð
í 75 ára afmæli í Laugardals-
höllinni í gær?
SVÖRIN ERU Á SÍÐU 26
Farfuglar
Sundlaugavegur 34 . 105 Reykjavík
Sími 553 8110 . Fax 588 9201
Email: info@hostel.is . www.hostel.is
Farfuglar bjóða sérstök tilboðsverð á gistingu í Húsadal og Kynnisferðir
bjóða afsláttarverð á ferðum milli Hvolsvallar og Húsadals. Rétt er
að benda á að þeir sem koma með morgunrútunni geta tekið þátt í
göngunni og tekið síðan síðdegisrútuna til baka.
Skelltu þér í Húsadal um helgina og upplifðu einstaka haustliti
í þessari náttúruperlu. Boðið verður upp á haustlitagöngur með
leiðsögn bæði laugardag og sunnudag. Göngurnar hefjast við
þjónustuhúsið Dalsel kl. 12:30 og standa yfir í 2-3 klst.
Farfuglar ❚ Borgartún 6 ❚ 105 Reykjavík ❚ Sími 552 8300 ❚ www.thorsmork.is
Allar nánari upplýsingar um gistinguna, aksturinn,
göngurnar og aðra þjónustu í Húsadal er að finna
á www.thorsmork.is
Einnig er unnt að fá upplýsingar í síma 552 8300
og í gegnum netfangið thorsmork@thorsmork.is
Haustlitir í Þórsmörk
Haustlitagöngur laugardag og sunnudag
KJARNAFÆÐI KJÖTFARS
FERSKT
398.-
Veiðistjórnun skilar
tilætluðum árangri
Rjúpnastofninn sýnir mikil batamerki og áætlaður varpstofn hefur rúmlega
tvöfaldast frá árinu 2007. Aldrei verður aftur snúið til magnveiði fyrri ára, segir
sérfræðingur. Árangur hefur náðst með samstarfi stjórnvalda og veiðimanna.
RJÚPUR Í VÍÐIDAL Rjúpnastofninn náði fimm til sex milljónum fugla þegar best lét. Stofninn var aðeins 60 þúsund fuglar fyrir
fáum árum. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
VEIÐI- OG VARPSTOFN RJÚPU 2005-2009*
ár varpstofn veiðistofn veiðitillögur NÍ veiði umfram ráðgjöf
2005 220.000 760.000 70.000 89.300 28%
2006 180.000 500.000 45.000 56.500 25%
2007 110.000 440.000 38.000 39.000 3%
2008 170.000 650.000 57.000 53.100 -7%
2009 225.000 810.000 71.000
HEIMILD: ÓLAFUR K. NIELSEN.
Auglýsingasími
– Mest lesið
MENNTUN Katrín Jakobsdóttir
menntamálaráðherra segir það
að reka skóla eftir lögmáli fram-
boðs og eftirspurnar geta komið
niður á hugvísindum. Þetta kom
fram á málfundi Sagnfræðingafé-
lags Íslands í gær um hugvísindi á
krepputímum.
Framlög til mismunandi greina
háskóla eru ákveðin eftir reikni-
flokkum og eru hugvísindi lang-
neðst í þeim flokki. Katrín sagði
að verið væri að endurskoða þetta
kerfi í ráðuneytinu.
Íris Ellenberger, formaður Sagn-
fræðingafélagsins, lagði á það
ríka áherslu að vísindasamfélagið
tryggði sjálfstæði sitt, bæði gagn-
vart atvinnulífinu og ríkisvaldinu.
Ríkisstjórnin hefði afhent atvinnu-
lífinu námið í góðærinu. Standa
yrði vörð um vísindalegt frelsi.
Viðar Hreinsson, framkvæmda-
stjóri Reykjavíkurakademíunnar,
sagði hugvísindafólk hafa brugð-
ist í aðdraganda kreppunnar. Þeir
hefðu til að mynda ekki gagnrýnt
„vitfirrt gjálfur“ Ólafs Ragnars
Grímssonar forseta um eðlisþætti
Íslendinga umfram aðrar þjóðir.
Skortur á gagnrýnni hugsun væri
á ábyrgð hugvísindanna.
Margir sem tóku til máls kvört-
uðu yfir því að hugvísindin hefðu
lengi verið fjársvelt og nú væru
sóknarfæri í þeim geira. Ráðherra
sagði ljóst að tími hinna herskáu
hugvísindamanna væri upp risinn.
- kóp
Hugvísindamenn vilja endurmeta afstöðu til mismunandi menntunar:
Herskáir hugvísindamenn
BOÐAR BREYTINGAR Katrín Jakobsdóttir
menntamálaáðherra sat fund Sagnfræð-
ingafélagsins í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
STÓRIÐJA Alcoa er eina fyrirtæk-
ið sem lýst hefur áhuga á að fjár-
festa í orkufrekum iðnaði í Norð-
urþingi.
Þetta segir Gunnlaugur Stefáns-
son, forseti sveitarstjórnar Norð-
urþings, og átelur stjórnvöld fyrir
að hafa ekki samband við heima-
menn. „Það er ekki talað við okkur,
bara um okkur,“ segir hann.
Viljayfirlýsing Alcoa, Norður-
þings og ríkisstjórnarinnar um
byggingu álvers á Bakka við Húsa-
vík rennur að óbreyttu út í næstu
viku. Fram hefur komið að VG er
andsnúið framlengingu viljayfir-
lýsingarinnar
en stuðningur
er við málið
innan Samfylk-
ingarinnar. Í
yfirlýsingunni
er kveðið á um
áframhaldandi
rannsóknir á
hagkvæmni
þess að reisa og
reka álverið.
Steingrímur
J. Sigfússon fjármálaráðherra
hefur ítrekað sagst frekar vilja
sjá orkuna í Þingeyjarsýslu nýtta
til annarrar atvinnustarfsemi en
álvers.
Gunnlaugur furðar sig á end-
urteknum ummælum Steingríms
í þá veru enda hafi ekki einn ein-
asti aðili gefið sig á tal við sveit-
arstjórnina og lýst yfir áhuga á að
nýta orkuna til atvinnuuppbygg-
ingar á svæðinu.
„Ég hef hins vegar heyrt af
mörgum sem vilja fá þessa orku
annað,“ segir hann og bendir á
að orkuþörf álvers í Helguvík og
hugsanlegra gagnavera á suðvest-
urhorninu hafi ekki verið full-
nægt. - bþs
Aðeins Alcoa hefur lýst áhuga á að fjárfesta í orkufrekum iðnaði í Norðurþingi:
Átelur stjórnvöld fyrir sambandsleysi
GUNNLAUGUR
STEFÁNSSON
DÓMSMÁL Ríflega tvítugur maður
hefur verið dæmdur í fjögurra
mánaða fangelsi, skilorðsbundið
til tveggja ára, fyrir stórhættu-
lega líkamsárás á Akureyri í maí.
Maðurinn sló konu á þrítugs-
aldri í andlitið með glerglasi, með
þeim afleiðingum að hún hlaut
fjölda skurða í hársvörð, á enni,
á vinstra gagnaugabein, kinn-
bein og eyrnasnepil, og tognun í
vinstri kjálkalið.
Unnt þótti að skilorðsbinda
refsinguna vegna ungs aldurs
árásarmannsins og þess að hann
játaði brotið skýlaust. Hann féllst
á að greiða konunni hálfa milljón
í bætur og er ekki á sakaskrá. - sh
Dæmdur á skilorð:
Slasaði konu
með glerglasi
VEISTU SVARIÐ?