Fálkinn - 19.01.1929, Page 7
F Á L K I N N
7
1ÍTTI BAi ifi GEUT
Stói EFTIfi
JDHAMNES OS KÓTLDM
Kári þrammaði þyngslalega
eilir götunni. Augu hans voru
flöktandi og skuggaleg, eins og
eitthvað óhreint væri á seiði í
sál hans. Hann gaut þeim út
Undan sjer til beggja hliða á
víxl, eins og hann byggist við
einhverri árás á hverri stundu.
Hann var á leiðinni til unnustu
sinnar vestur í bæ.' Enginn snef-
ill af tilhlökkun sást í svip hans.
Það var því líkast, sem hann
ætti innar lítillar stundar að
mæta fyrir miskunnarlausum
dómstóli.
Hann tólc ekkert eftir kunn-
ingjunum, sem mættu honum
öðru hvoru. Hann kendi svo
innilega i brjósti um sjálfan sig,
að öll hugsun hans snerist um
það. Enda var það svo, að hann
var flestum öðrum aumkunar-
verðari. Hjartað var að stikna í
hitanuin á milli tveggja elda.
Hann drap hikandi á dyr.
Bryndis, unnusta hans, kom
sjálf til dyranna. Þegar hún sá
hver gesturinn var, breiddi hún
út faðminn, eins og fallegt fiðr-
ildi, sem ætlar að hefja sig til
flugs, og vafði mjúkum hand-
leggjunum um hálsinn á Kára.
Svo leiddi hún hann syngjandi
inn í stofuna.
Kári settist í djúpan hæginda-
stól, en Bryndís fleygði sjer
hlægjandi í faðm hans og hjúfr-
aði sig ástúðlega upp að honum.
Hann-tók atlotum hennar hekl-
ur þurlega, eins og ekki væri al-
veg laust við að þau væru hon-
um ógeðfeld.
Hún tók skjótt eftir þessu og
leit alvarlega í augu hans.
„Er þjer nokkuð ilt, elsku
vinur minn?“ sjiurði hún á-
hyggjufull.
„Hversvegna heldurðu það?“
svaraði hann, eins og utan við
sig.
„Þú ert eitthvað svo óliltur
sjálfum þjer. Það er eins og ein-
hver skuggi hvíli yfir þjer“.
Kári leit undan og þagði.
„Kanske einhver hafi sært þig,
vinur minn. Það er voðalegt,
hvað mennirnir geta verið ill-
gjarnir og ónærgætnir. Þú ert
alt of góður fyrir þessa vondu
veröld. Hugsaðu þjer, að í morg-
un kom Stína Sveins til mín, og
sagðist þurfa að tala við mig
nokkur orð í trúnaði. Erindið
var þá ekki annað en það, að
segja mjer að fólk væri íarið að
stinga saman nefjum um það,
að þú værir farinn að venja
komur þínar til Önnu í Apótek-
inu. Jeg bað Stínu vel að lifa,
og sagði að það myndi altaf
verða árangúrslaust, að færa
mjer slíkar sögur. Ef til vill hef-
ir þú sjálfur heyrt þessa lygi,
og ert svona raunalegur á svip-
inn þessvegna".
Kári hvítnaði og roðnaði á
víxl, meðan Bryndís Ijet dæl-
una gaiiga. Það var eins og ver-
ið væri að hella olíu á eld, hvert
orð hitti, sæfði, brendi. Hann
hugsaði til þess með hrylkngi,
ef þessi saklausa, trygga stúlka
sæi inn í sál hans á þessari
stundu. Hann lypti henm nú
gætilega úr fangi sínu, stóð upp
og fór að ganga um gólf.
„Það er satt, Bryndís“, sagði
hann. „Vissulega eru mennirn-
ir vondir. En veistu þá ekki
hversvegna svipur minn er svona
skuggalegui'? Það er einmitt
vegna þess, að jeg er verstur
þeirra allra“.
„Ó, þetta máttu aldrei segja,
elsku Kári minn“, sagði Bryn-
dís og fórnaði höndunum. „Það
er áreiðanlega enginn maður
eins góður og yndislegur eins og
þú“.
Kári horfði ráðaleysislega á
hana og hristi höfuðið. Þetta var
stúlka, sem hann var búinn að
svíkja í trygðum og ætlaði bráð-
um að yfirgefa.
„Jeg ætlaði að segja þjer of-
urlítið leyndarmál núna, Bryn-
dís“, mælti hann og stamaði
við. „En jeg finn að mig brest-
ur kjarkinn til þess, þegar á á
að herða“.
„Þú sagðir einu sinni, Kári“,
svaraði Bryndís, ,,að þú gætir
trúað mjer einni í'yrir öllum
leyndarmálum milli himins og
járðar. Ertu nú þegar farinn að
efast um trúfesti mína?“
Augu hennar voru svo innileg
og biðjandi, að hann var alveg
að guggna. Hann fleygði sjer ör-
magna á legubekkinn, og fjekk
krampakendan ekka. Hún kraup
fyrir framan hann og strauk
hárið frá enni hans. Svo þrýsti
hún heitum, löngum kossi á var-
ir hans. Angurblíð, kvenleg
fórnarlöngun ljómaði í andliti
hennar.
„Stína Sveins hefir sagt þjer
satt“, stundi Kári og lokaði aug-
unuin. „Það er alveg satt, Bryn-
dís, að jeg elska Önnu í Apó-
tekinu. En jeg elska þig líka,
eftir sein áður. — Þú mátt ekki
dæma mig of hart, því jeg get
ekki að þessu gert“.
Bryndís horfði óttaslegin á
þennan vesæla ástvin sinn, sem
lá þarna með hræðilega játningu
á vörunum, líkastur ósjálfbjarga
barni. Sál hennar var lömuð,
eins og vænbrotinn fugh Hún
gat ekkert hugsað og ekkert
sagt.
Þannig leið löng stund; ekk-
ert nema andardráttur og ógur-
leg þögn.
Loks opnaði Kári augun og
reis upp. Bryndís kraup ennþá
á gólfinu fyrir framan hann.
Hendurnar voru krosslagðar á
brjóstinu; augun galojíin og
starandi.
„Hvað á jeg að gera, Bryn-
dís?“ spurði hann, eins og utan
við sig og skjögraði fram á gólf-
ið. En hún hvorki heyi'ði nje
sá, og þegar ekkert svar kom,
læddist hann lit um dyrnar, eins
og viðvaningslegur þjófur.
Hann leit við um leið og hann
lokaði og sá, hvar Bryndís ltraup
áfram, þögul og hreyfingarlaus,
fyrir framan tóman legubekk-
inn.
„Hún deyr. — Jeg liefi drepið
hana“, tautaði hann fyrir munni
sjer og skeytti ekkert dynjandi
regninu, sem steyptist ofan yfir
hann. Hann gekk hratt, þvi
hann var búinn að taka fulln-
aðarákvörðun.
Anna var ein inni í herberg-
inu sinu þegar hann kom.
„Hvaða ósköp eru að sjá þig,
Kári“, hrópaði hún. „Því gerirðu
þig svona holdvotan? Jæja, ertu
nú loksins búinn að skila
hringnum?“
Kári rjetti fram hægri hend-
ina. Ennþá glampaði á gullið.
„Jeg held að Bryndís sje orð-
in vitskert“, andvarpaði hann og
fleygði. sjer í einn stólinn. „Hvað
á jeg að gera, Anna?“
„Auðvitað að láta stelpuna
verða vitlausa, ef henni sýnist
svo. Þú veist þó líklega að jeg
get ekki lifað án þín!“ Rómur-
inn var kæruleysislegur, en þó
ákveðinn.
„Nei, jeg get ekki látið hana
deyja. Jeg elska hana ennþá, al-
veg eins heitt og — eins heitt
og — — heitt og — — — og
-------------þig“.
„Mikið var að þú gast stamað
þessu fram úr þjer“, mælti Anna
i nístandi rómi. í svip hennar
blandaðist saman logandi á-
stríða, reiði og l'yrirlitning.
Loks náði reiðin alveg yfirhönd-
inni. -—• „Burt með þig, aum-
ingi! Burt og komdu aldrei fyr-
ir augu mín framar!“ —• Hún
stappaði fótunum ofan í gólfið
og krepti hnefana.
Kári snautaði lit, eins og
sneyptur rakki. Það var pollur
eftir á gólfinu, sem lekið hafði
úr fötum hans.
„Vertu sæll, Kári!“ kallaði
hún á eftir honum og röddin
var alt í einu orðin ástúðleg, en
þó ögrandi. „Jeg á ofurlítið glas,
sem er fult af eitri! “
Honum rann kalt vatn milli
skinns og hörunds. En hann
gat ekki að þessu gert. — Hvað
átti hann að gera?
Hann áttaði sig ekki fyr en
hann var kominn að dyrunum
á húsi Bryndísar. Skyldi hún
krjúpa ennþá fyrir framan legu-
bekkinn, hugsaði hann. Jeg verð
að fara inn og bjarga henni, áð-
ur en það verður um séinan. En
ef hún væri nú dáiir, Nei, jeg
þori ekki, — get það ekki. Guð
almáttugur hjálpi mjer!“
Hann sneri frá húsinu, og
Anna kom aftur í huga hans.
Hann sá hana í anda, með lítið
glas á milli handanna. Hún
dreypti á glasinu. Eitrið læstist
óðara um líkama hennar, hún
hnje niður niðúr, froðufeldi og
engdist sundur og saman. —
Hann tók sprettinn við þessa
voðalegu tilhugsun og nam ekki
staðar fyr en við húsdyr henn-
ar. Jeg verð að lara inn, hugs-
aði hann, og bjarga henni áður
en það verður um seinan. En ef
hún væri nii dáin. Nei, jeg þori
ekki, —• get það ekki. Guð al-
máttugur hjálpi mjer!
Og hann hörfaði ráðalaus til
baka. — Fram í myrkur var
hann að rölta milli húsanna,
eirðarlaus og óttasleginn. En al-
drei þorði hann inn í hvorugt
húsið.
KvÖldskuggarnir færðust yfir
borgina. Hann blessaði myrkrið,
sem fól hann undir mjúkri
blæju sinni, og tók nú á rás
niður að höfninni. Erlent kola-
skip var að blása til brottferð-
ar. Hann gekk tvisvar eða þrisv-
ar aftur og fram um hafnar-
bakkann. Svo hjelt hann hik-
laust um borð í kolaskipið.
Innar lítillar stundar bljes
það í síðasta sinn. Síðan lagði
það af stað út í kolsvarta nótt-
ina. Kári hallaðist upp að borð-
stokknum og horfði á ljósin í
borginni, sem bráðum áttu að
hverfa fyrir fult og alt.
Tvær kvenmannsmyndir háðu
einvígi í huga hans. Önnur lcraup
í þögulli ýitfirringu fyrir fram-
an tóman legubekk. Hin hjelt á
litlu glasi og dreypti á banvænu
innihaldi þess.
Framundan blasti við nið-
dimm nóttin og handa við hana
grilti í eitthvað, sem hann vissi
ekki hvað var .
Það hefir aldrei spurst til
hans síðan.
Þegar brúðkaupið
ferst fyrir.
Ensltur borgarstjóri, sem árum
saman hefir gefiö fólk saman i borg-
aralegt hjónaband, hefir nýveriö gef-
ið út endurminningar sinar, og segir
þar m. a. frá lijónavigslum, sem
slrönduðu svo að segja á þröskuldin-
um hjá honum. í 17 ár gifti hann
fólk og í endurminningunum segir
hann frá 26 tilfellum, sem kalla mætti
á máli kvenhatara „afturhvarf á
banastundinni“ eða eitthvað þvi um
likt. Ekki svo að skilja: það voru
engu sjaldnar stúlkurnar, sem af-
stýrðu voðanum en piltarnir.
Einn dag snemma morguns komu
hjónaleysi inn til lians með leyfis-
brjefið. En þegar brúðguminn tók
pípuhattinn ofan, fylgdi parrukið
með. Brúðurin varð náföl og hrópaði:
„Æ, þú ert þá sköllóttur, James! Og /
svo tók hún til fótanna og hljóp ut
og sást ekki síðan.
í annað skifti höfðu hjónaefnin
gleymt að kaupa sjer hringana, svo
að þau skruppu út aftur til næsta
gullsmiðs til þess að kaupa þessi
gullnu tákn eilifrar trúfesti. En þar
urðu þau ósátt. Hún vildi hafa
liringa, sem kostuðu um tvö pund
hvor, en iiann vildi láta hringa fyrir
eitt pund duga. Loks urðu þau svo
gröm að þau fóru að hnakkrífast og
fóru loks sitt í livora áttina og sá-
ust aldrei saman eftir það, hvorlci hjá
borgarstjóranum eða annarsstaðar.
Einu sinni var það, að brúðurin
hvislaði að borgarstjóranum: „Gerið
þjer svo vel að skrifa í hókina yðar,
að jeg er ekkja, — mjer láðist að geta
þess áður“. Brúðguminn, sem ekki átti
að heyra þetta, hváði, því hann hafði
Frh. á 15. síðu.