Fálkinn - 15.03.1930, Blaðsíða 11

F A L K I N N
11
G1 ó a 1 d i n.
,Til [jéss að glóaldinin skemmist
ekki áðnr en þau k'oma á sijlustað-
inn er nauðsynlegt að taka þau áður
en þáu érii orðin fullþroskuð og því
lengri leið sem þau eiga fyrir hönd-
„Glóoldinvagn“ á Spáni.
Af suðrænum ávöxtum eru það
einkum glóaldin, sem flutt eru hing-
til lands. Þessi hressandi ávöxt-
ur þykir standa framar flestum ef
ekki öllum aldinum að bragðsmekk,
enda mun hans vera neytt í öllum
hienningarlöndum.
Glóaldin eða gullepli, sem appel-
sinurnar eru kallaðar á islensku, eru
einkum ræktuð í Miðjarðarhafs-
löndum og i hinu riiikla ávaxtalandi
um, því óþroskaðri mega þau til að
vera þegar þau eru tekiii. Þau halda
nefnilega áfram að þroskast á leið-
inni og eru þannig orðin hæfileg til
matar þegar þau köma á markaðs-
staðinn. En þó verða þessi útfluttu
„Þegar lagt er í ofnana".
J'ialiforníu. Frá þessum löndum eru
J)au seld til allra hinna kaldari
anda. þangað sem glóaldinin geta
ekki þrifist sökum kulda. Þegar upp-
skerutimanimi er lokið sigla skipin
’í.aðin heilum förmum af þessum á-
'°xtum til fjarlægra hafna.
glóaldin aldrei eins stór og safamikil
og ljúffeng eins og þau, sem fá að
þroskast að fullu. Og stundum ligg-
ur kaupmönnunum svo mikið á að
koma vörunni á markaðinn, að gló-
aldinin eru tekin alt of snemma, svo
að þau geta ekki þroskast nægilega
,,Haugitr af glóaldinum".
i flutningunuín. Þessi glóaldin verða
súr þegar þau koma á sölustaðinn
og súr glóaldin kannast margir við
— og fæstum þykja þau sælgæti.
Fyrstu glóaldinin sem koma í verzl-
anirnar eru að jafnaði súr, en þeg-
ar lengra líður á þá batna þau.
Á Norðurlöndum má sjá ávaxta-
sala á borgarstrætunum með vagna
sína og selja fólki ávexti. Sjónina
sem myndin sýnir má hinsvegar sjá
á Spáni —- asnann með glóaldina-
klyfjarnar. Spánverjar borða kynstr-
in öll af glóaldinum. Uppskerutim-
inn er frá því i október og þangað
til i mars og er uppskeran af gló-
aldinum i landinu fjórúm sinnúm
meiri, en af nokkrum öðrum ávexti.
Má því nærri geta, að Spánverjar
muni borða meira en lítið af þess-
um ávexti, bæði i heimahúsum og
úti. Mennirnir með asnann klyfjað-
an glóatdinum hafa þvi nóg að gera,
að selja,
Ekki eru liðin nema rúm 50 ár sið-
an Amerikumenn tóku að rækta gló-
aldiii fyrir alvöru. En Ameríkumenn
hafa lagt mikla stund á að ræktá
glóaldinin á hinn fullkomnasta hátt
og framleiða sem besta og stærsta
ávexti. Hefir þeim orðið ótrúlega
vel ágengt i áváxtarækt og jafnvel
lekisl að . framleiða með allskonar
kynblöndunum nýjar og hetri teg-
undir en til voru áður. Eru tilraunir
Luther Burbanks í þessum efnum
orðnar frægar um allari heim.
Árið 1873 fjekk kona ein í Kali-
forníu send tvö appelsinutrje frá
Evrópu og voru það fyrstu trjen sem
komu til nýju álfunnar. Nú ná gló-
aldina- ekrurnar yfir óhemju stór
svæði og eigendur þeirra hafa um
125 miljón dollara liagnað af þeim
á ári.
En aldinaræktin krefsl mikillar
umhugsunar og nákvæmni. Hitastig-
ið má ekki fara niður fyrir ákveðið
lágmark, svo að þegar kalt er í veðri
verður að hita ekrurnar upp með
olíuofnum, eins og sjá má hjer á
myndinni. Og ákaflega varlega verð-
ur að fara með ávextina þegar þeir
eru tindir af trjánum, svo að þeir
ekki skaddist, þvi ekki er hægt að
selja fullu verði aldin, sein nokkuð
sjer á. Og skaddað glóaldin skemm-
isl bráðlega. Þegar glóaldinin liafa
verið tind af trjánum eru þau þvegin
og siðan látin bakast i sólinni. Siðan
eru þau greind i flokka eftir slærð
og gæðum og húið um þau í grinda-
kössum.
Þ.að er nóg að hugsa i uppskeru-
tiðinni hjá eigendum glóaldinaekr-
anna. Þá er fólk ráðið hópurn saman
lil þess að vinna að uppskerunni. Og
það er af nógu að taka, eins og sjá
má af myndinni hjer að ofan.
Áður fyr þá þótti það óhóf að
borða glóaldin og enda flesta aðra
ávexti. En nú er öldin önnur. Lækn-
arnir hafa kornist að raun um, að
engin fæða sje eins holl og ávext-
irnir, vegna bætisefnanna sem i þeim
eru, og nú er öllum ráðlagt að borða
sem mest af ávöxtunuiii. En óneit-
anleg.i eru þeir dýr fæða, enda viða
hár tollur á þeim.
Tóta frænka.
■■■■■■■■■■■■■■■■■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■
H
■
■
| Mlskonar
! J árn smiða ve rkf æri
■
■ \
■
[ Vjela- & verkíæraverzlnn
■
Einar 0. Malmberp
■i;-;•- *
£ Simar 1820 & 2186. Vesturgötu 2.
■
■
■■■■■■■■■■■■■■■■■■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■
Elsta, besta
og þektasta
ryksugan
er
Nílfisk.
Aðalumboð
hjá
Raftækja-
verslunin
Jón Siflurðss.
Austurstr. 7.
Göta
2\~7 liesta
j Verð: 435.00-950.00
■
■
Frekari upplýsingar í
■
jVerslun Jðns Þórðarsonar