Fálkinn - 11.06.1932, Blaðsíða 4

4
F Á L K 1 N N
-Sjer grefur gröf.-
Gamansaga eitir
GERMANN
IJcí»ai- hrúin var bygð yfir
Rauðá fvltist Víkurkauptún af
rottuni utan úr Eyrarverksmiðj-
unni norskri síldarbræðslu.
Lögðu þær hvert húsið af öðru
undir sig og' eyrðu engu. Gömlu,
fúnu timburhjallarnir í Víkinni
stöðu þeim eigi snúning, svo að
þær höfðu nú í nokkra mánuði
eigi gert annað en spilla úrvals-
matvælum úrvalshúsanna.
Frú Áslaug, kona faktorsins
fyrir stærstu versluninni hafði
orðið einna harðast úti. Versl-
unarhúsin voru áður margsund-
urgrafin af músum og fúin i
þokkabót svo rottunum vanst
það greiðlega að ná frjálsum
aðgangi að þeim. Þær höfðu
líka notað sjer það óspart. Ilver
veislan eftir aðra fórst fyrir hjá
frú Áslaugu af því rotturnar
höfðu jetið og spilt veisluhrauð-
inu þegar til átti að taka,
Frúin var því orðin örg í geði,
uppstökk og illyrt ef nokkuð
}>ar út af.
Hún hafði reynt alt sem
mannlegt hyggjuvit í smákaup-
stað gat upphugsað til þess að
vinna sigur á rottunum en alt
kom fyrir ekki. Gildrur — eitur
kettir vatnskollur alt
reyndist árangurslaust. Rott-
urnar juku kvn sitt jafnt og
þjett.
Fínu frúrnar í bænum, 3 alls,
liittust að kalla mátti daglega
til þess að tala um þennan ó-
fögnuð og svo auðvitað drukku
þær kaffi hver hjá annari og
fóru þá höndum um mannorð
náungans, kosti og lesti — eink-
um lestina.
Dag nokkurn komu þær hin-
ai frúrnar til frú Áslaugar og
sáu þegar lilsýndar að hún ljek
á alsoddi. Sigurgleðin skein svo
út úr henni og ljómaði svo á-
sýnd hennar, að slíkt var varla
einleikið.
„Góðan daginn, frú Áslaug!
kölluðu þær einum rómi. „Ö-
sköp liggur vel á þjer i dag?“
„Góðan daginn, elskurnar
mínar! Gerið þið svo vel og'
gangið þið í bæinn og fáið ykk-
ur kaffisopa. Jeg vona að á-
hyggjum okkar útaf rottugang-
inum verði nú senn lokið og
skal jeg segja ykkur tildrögin,
meðan þið dokíð eftir kaffinu“.
Þegar þær höfðu klætt sig úr
kápunum, sagt og talað litillega
um tvær trúlofanir, sem sagt
var að væru á leiðinni, hóf frú
Áslaug máls.
Eins og ykkur er kunnugt,
elsku frú Guðný og elsku frú
Sigríður, heí'i jeg að katla má,
livorki neitt svefns nje matar
siðan rotuplág an hófst hjer í
Víkinni. Jeg hefi reynt öll ráð
til útrýmingar, talað við alla
unga og gamla skottulækna,
skrifað í allar áttir innanlands
og erlendis án þess að haldi
kæmi. Virtist sem plágan vkist
vi'ð hverja tilraun og þó mest
eftir „Ratin“gjöfina, sem von
vai% þvi sendingin var nærri
tóm meðmæli og leiðarvísir. Út
af öllu þessu fór jeg' að verða
skapstygg og „nervös“ útaf
andvökum og andstreymi i sam-
bandi við þennán eilífa rottu-
gang og lijelt jeg þó að jeg væri
þa'ð eigi hversdagslega eins og
þið vitið. Svo fór að Iíða yl'ir
mig fvrst sjaldan en svo
oftar og oftar og i morgun var
liðan min með versta móti, en
þá sendi Drottinn mjer hann
Valda gamla vatnsbera hingað.
Varð jeg fegin hans tilkomu þvi
hann sagði mjer mjer í óspurð-
um frjettum, að hjá Clausen
kaupmanni l'engjust læki til
þess að útrýma rottum, alveg
óbrigðult og þá auðvitað fór jeg
strax og spurði eftir því, og
keypti eitt þeirra — alveg
flunkunýjan rottuhoga, svo
sterkan, en þó næman, að þær
mega varla lykta af agninu, þá
skellur hann og klippir höfuðið
klárlega af ótætis rottunum.
Clausen kaupmaður sagði mjer
þetta sjálfur svo það er ábyggi-
lega rjett. Nú er jeg svo fjarska
glöð af því líka, að jeg á fer-
tugsafmæli á morgun — að nú
ætla jeg að biðja ykkur að gera
mjer þann greiða að koma
seinnipartinn á morgun, segjum
kl. 1 lil að drekka kaffi og
„Chocolade“ og svo til að sjá
bæði nýju itölsku hænsnin mín,
sem jeg fæ með póstskipinu i
lcvöld og svo roltubogann i full-
um gangi. Jeg ætla að láta egna
haiin hjerna úti á öskuhaugn-
um við skolpræsið og vona að
jeg verði svo heppin að geta
veitt gömlu, skálduðu rottuna,
sem jeg veit að er upphaf allrar
minnar ógæfu í sambandi við
rottuganginn og jeg hlalcka
til að njóta hefndarinnar og
vona að þið gerið það með mjer.
Jeg læt „dekka“ fyrir okkur í
suðurstofunni, sem veit út að
haugnum og getum vjð haft þar
opinn glugga og sjeð hvernig
gengur meðan við drekkum“.
Ráðir gestirnir þökkuðu boð-
ið og lofuðu að koma. Síðan
drukku þær kaffið nokkurnveg-
in þegjandi. Að því loknu
kvöddu þær með miklum hlíð-
skap og sagði frú Guðný, að frú
Á'síaug væri sú vitrasta kona er
hún hefði þekt og auk þess
hesta vinkona sín. Þótti frú Ás-
laugu svo vænt um, að hún grjet
af gleði.
Morgundagurinn rann upp
hýr og fagur með glaðasólskini
og hlíðalogni. Póstskipið var
komið á rjettri áætlun — þvert
á móti venju sinni og póstskipa
yfirleitt og með þvi kom af-
mælisgjöf faktorsins til kon-
unnar: 5 forkunnarfögur, ítöisk
hænsn, 1 mjallahvítur hani og I
hænur. Frúin hafði látið setja
kassann með hænsnunum utan
við húsið, svo sem flestum gæf-
isl kostur á að sjá þau og dáðsl
að þeim og þorpsbúar voru for-
vitnir eins og gengur og gerist
og höfðu notað sjer þetta ó-
beina tækifæri bæði til að sjá
þau og lala sín á milli um tildr-
ið í þessu fína fólki og allan
fjárans óþarfann. Frúin hafði
sjeð fólksstrauminn og glaðst
vfir og látið sig dreyma drauma
um stórt framtíðarhænsnahú
niéð þúsundum eggja og huridr-
uðum liæna.
Nú bjóst hún við gestunum á
hverri stundu. Hún hafði sagt
Yalda vatnsbera hvernig hann
ætti að hegða sjer þegar frúrn-
ar væru komnar.
Fyrst átti hann að hleypa
hænsnunum út og gefa þeim
uppi á öskuhaugnum svo frúrn-
ai gætu sjeð þau i allri sinni
dýrð.
Svo átti hann að egna. bog-
ann með einhverju góðu rottu-
agni hún vissi ekki hverju
en Valdi liafði þá strax sagt, að
hann hefði agnið „alveg ágætt
dálítið úldið og dálítið maðkað
hvalakjöt" góðir kostir í aug-
um roltanna og frú Áslaugar.
„En svo verðurðu Valdi að
læðast strax inn í kjallarann og
fela þig þar, svo rotturnar sjái
þig ekki. Þegar kemur á agnið
skaltu strax hlaupa og egna að
nýju, en jeg held það sje hesl
að þú hættir, þegar komnar eru
eins og 20. Þá er nóg komið til
að sýna gestunum hvað boginn
dugir“.
Þá hafði frúin engu siður lagl
niður fyrir brjóstið á vinnukon-
unni að muna eftir því að koma
stra.x með súkkulaðið og kaffið
og lnm kallað „Sigga! Sigga
mín!“
Gestirnir komu á tilteknum
tíma og heilsuðu með kossi og
miklum hlíðskaparmálum og
heillaóskum og var þvi svarað
með ástúð og þaklætisbíosi.
I.eiddi frú Áslaug' þær til sætis
inn í suðurstofu og ljet þær
setjast andspænis hver annari
við hliðar veisluhorðsins. Sjáll'
settist hún við borðsendann er
fjær var glugganum; hún nam
við gluggakistuna svo eigi mist-
ist útsýni yfir víg'völlnn.
Svo hófst samtalið.
Fyrst um daginn og veginn og
svo auðvitað um ítölsku hænsn-
in, sem nú spígsporuðu um
öskuliauginn i allri sinni dýrð.
Frú Áslaug sá það sjer til ó-
hlandinnar gleði að háðar vin-
konurnar litu hænsnin aðdáun-
araugum og' hún gat sjer þess
til að þær mundu öfunda hana
í hjarta sínu og' jók það e.nn
gleðina.
Hún kallaði því blíðum rómi
„Sigga! Sigga mín!‘ og kom
þá Sigga þegar og virtist undr-
andi„ en bar í háðum höndum
kaffi og súkuulaði og setti lnin
það frá sjer þar sem frúin sagði
henni.
Svo opnaði frúin gluggann,
kallaði til Valda og sagði hlæj-
andi, að nú mætti leikurinn
hyrja. Svo sagði hún Siggu, að
hún mætti fara og að hún
skyldi ekki koma nema á liana
væri kallað með nafni.
Svo hejti frúin súkkulaði í
bollana og bað gestina að gjöra
svo vel.
Frú Áslaug sagði nú gestum
sínum hvað til stæðí og ljetu
háðar frúrnar vel yfir. Fór frú
Guðný alt i einu að tala um þáð
livað haninn væri framúrskar-
andi gáfulegur og samsintu hiu-
ar það með henni. Valdi var að
koma frá ]iví að egna bogann.
„Sjáið hvað hann horfir tígu-
lega og greindarlega eftir kall-
inum“ mælti hún og þá sáu hin-
ar það enn betur.
Nokkur augnablik horfðu
frúrnar eftirvæntingarfullar á
öskuhauginn. Loks sáu þær, að
citthvað fór að hreifast i nánd
við hogann og lutu áfram til að
sjá sem best. Sá frú Áslaug að
þetta var crfðafjandinu, gamla
rotlumóðirin og lyltist ósegjan-
legri gleði. „Nú tekur þó loksins
sá gamli við henni“ mælti hún
í hálfum hljóðum.
En „hælumst minst í máli“
þetta var of sriemma sagt.
Rjett í sömu andránni hrá
stórum skugga yfir hauginn og
gáfaði ílalski haninn steyptisl
yfir agnið til þess að ná sjer í
maðk. Eins og elding hjó hann
í agriið og eins og elding klipti
hoginn af honum hausinn. Eins
og elding flaug liauslaus húkur-
inn og beint inn um gluggann
hjá frúnum. Þvi miður lcunni
hann ekki fót sinum forráð
nje heldur almennar kurteisis-
venjur þvi hann rudcli súkku-
laðikönnunni niður í kjöltu frú
Guðnýjar og kaffikönnunni i
kjöltu frú Sigríðar, en hafnaði
sjálfur — eins og rjctt var
spúandi hlóði í kjöltu frú Ás-
laugar.
Það er ómögulegt að lýsa þyí
sem skcði. Frú Áslaug hnje nið-
ur og steinleið yfir liana. Ilin-
ar frúrnar litu andartalc á við-
urstygð eyðileggingarinnar en
stóðu svo upp og fóru í fússi.
Faktorinn sá lil ferða þeirra
útum skrifstofugluggann. Af
svip þeirra og látæði og orðum,
sem hann heyrði á stangli, rjcði
hann, að eitthváð ógurlegt
mundi hafa skeð heima. Harin
flýtti sjer ])ví heim og farin þar
konu sina liggjandi meðvitund-
arlausa á gólfinu í hlóði hanans.
Samkvæml síðasta manntali cru
nú 2.890.923 útlendingar Inisettir i
Frakklandi.
----x----
Ameriskur verkfræðingur hefir uý-
lega fundið uþp aðferð lil þess að
gera fatael'ni úr grasi.