Fálkinn - 19.11.1932, Blaðsíða 6

(i
F Á L K I N N
Sunnudags hugleiðing.
Eflir Pjetur Sigðursson.
„Þeir eru vandlátir G i'ðs
vegna, en ekki með skyn-
semd“. — Páll.
Það getur verið að lieimurúm
sje orðinn það góður, að hann
sje hættur að krossfesta og grýta
spámenn sína. Jeg óttast þó, að
vjer, sem eigum að vera talfæri
rjettlætis og sannleika, eigum að
hoða tímabæran boðskap bverri
kynslóð, eigum að ávíta fyrir
fals, lygi, svik og rangsleitni alla,
sjeum oft of mjúkir í máli og
fáum þess vegna að vera óáreitt-
ir. Jeg óttast þó ekki svo mjög
ofsóknir frá þeirra hálfu, sem
kallaðir eru vantrúarmenn og
Guðsafneitarar, þeir liafa sjald-
an farið lengra í ofsóknum sín-
um en það að særa viðkvæmar
sálir með glannalegu og gálausu
tali og dreifa út lítt rökstuddum
og grunnfærnum ályktunum um
andlegt líf manna. Jeg óttast
miklu frernur tjón það er sann-
ur kristindómur bíður fyrir á-
hrif þeirra manna, sem „vand-
látir eru Guðs vegna, en ekki
með skynsemd“. Slík óskynsam-
leg vandlæting hefir hrundið af
stað ofsóknum og trúarbragða-
stríðum allra alda, gert Guðs-
Irú og kristindóm að kreddu-
bundinni bókstafstrú, Bflausum
kerfum, að því ávaxtalausa trje,
sem kallar á dóm lífsins yfir
sig. „Öxin“ er jafnan „lögð að
rótum“ þess trjes. „Dagur
drottins“—- dagur dóms og eyði-
leggingarinnar er æfinlega ná-
lægur og yfirvofandi slíku trúar-
lifi og siðgæði. Öxin er ekki
glæsileg. Hún er vopnið i hendi
böðulsins og skógarhöggsmanns-
ins. Ávaxtalaus trje eru jafnan
höggvin upp. Ávaxtalaus trú og
hræsnisfullur kristindómur, sem
fólginn er mest i dauðum og
storknuðum útvortis siðuni,
sþilliir heiminum. Slikt trúarlíf
er versli andstæðingur saniileik-
ans og frá slíkum er „guðsríkið
tekið og gefið öðrum“, — gefið
þeim sem bera ávöxt þess. Það
er þá oft gefið í annari og nýrri
mynd, en áður var venja til. Sjá
gyðingdóm og kristindóm. Þeg-
ar jicssar breytingar verða í
mannkynssögunni, þá lialda oft
þeir, sem „vandlátir eru Guðs
vegna, en ekki með skynsemd“,
að nú sje guðsrikinu hætta bú-
in, að nú sje guðleysi að sigra
heiminn, og þeir stökkva upp
og hrópa: „Mikil er Artemis
Efesumanna“, — „Musteri drott-
ins, musteri drottins, musteri
Drottins, er þetta“, — „vjcr höf-
u m lögmál, og samkvæmt þvi
lögmáli á hann að deyja“. í öll-
um þessum „uppþotum úl af
veginum“ snýst vandlætingin ó-
skynsamlega um: „Lögmál,
musteri, helgisiði og átrúnað,
um formið en ekki andann.
Lifinu er ekki hætta búin,
konungur sannleikans verður
Rudolf Slatin Pasha.
Herbúðir maciícms við El-Obeid.
Rudolf v. Siatin pasja. Nafn j>essa
vikings gleyinist ekki í liinni blóð-
ugu hersögu Súdans.
Það eru ef til vill ekki nema
fáir af lesendum Fálkans, sem
nokkurntíma liafa heyrt nafnið
sem stendur yfir þessum línum
nefnt. En þó er lijer um að ræða
bæði frægan hermann og vís-
indamann, sem þegar liann dó
í síðasta mánuði ljel eftir sig
éinn æfintýralegasta æfiferil,
sem sögur siðari tíma kunna að
herma frá.
Rudolf Carl von Slatin fædd-
ist i Austurríki 1887. Hann fór
kornungur til Egyptalands og
gerðist þar verslunarmaður. En
átján ára fór hann til Kartum
i Suður-Égyptalandi og gekk í
þjómistu Gordo'ns, hershöfðingj-
ans l'ræga. Vann hann sjer svo
mikið álit þar, að Gordon gerði
liann að landstjóra í Darfur í
Slatin-pasja í dularbúningi þeim,
sem hann liafði er hann flýði frá
Súdcm.
ekki settur frá völdum, samnir
kristindómur (sem er hin full-
lcomna lífsspeki) getur ekki far-
ist. Það má að sönnu krossfesta
liann, en hann rís altaf upp að
nýju, og ummyndast aðeins „fr.i
dýrð til dýrðar“ í byltingum og
breytingum mannlífsins. Sá sem
yfirgefur „alt“, —- all nema
sannleikann, —■ alla úrelta
beimskulega siði, og fylgir sann-
leikanum einum og það jafnvel
á krossgöngu fær jafnan að lifa
dýrðlegan páskadagsmorgun.
Sudan, aðeins 22 ára gamlan.
Voru sífeldar óeirðir og bardag-
ar þar syðra um þær mundir og
reyndi mikið á karlmensku
Slatins. Hann átti í vök að verj-
asl gegn „malidí-inum" Múha-
með Alnned, sem Arabar töldu
einskonar frelsara sinn og spá-
mann eins og Múliamed. Múha-
með Ahmed vann borgina Kar-
tum og tók Gordon, eítir langa
og harða uinsát og á jólakvöld-
ið 1885 varð Slatin að lúta lægra
haldi fyrir ofurefli malidíans
og gefa upp bæinn Darfur, eft-
ir frækilega vörn. Og sjálfur
varð hann að gefa sig á vald
óviuanna griðalaust.
Nú var Slalin settur í fangelsi
og sat þar samfleytt í 11 ár í
Omduman, hlekkjaður á hönd-
um og' fótum og með járnhring
um liálsinn. Hefir Slatin lýst
fangelsisvist sinni i víðlesinni
bók er hann skrifaði og heitir
„Bál og brandur í Súdan". Leið
hann þarna óbærilegar þjáning-
ar og meðferðin á honum var
stórum verri en á þrælum. En
Slatin var hraustmenni og heilsu
góður og lifði því af þjáning-
arnar. Slatin hafði verið eitl ár
í fangelsi þegar hann líeyrði um
fall Gordons hershölðingja. Var
hann þá fangi i tjaldi einu í her-
búðum Abdulla kalífa og sat þar
í hlekkjum sinum. Var höfuð
Gordons senl kalífanum lil jarð-
teikna og til þess að særa Slatin
sem mest sendi kalífinn þrjá
svertingja til hans í tjaldið, með
höfuðið til þess að sýna honum.
Er þetta ckki vinur þinn,
heiðni hundui'? spurðu þeir um
leið og þeir lientu höfðinu til
fangans.
— Vist er hann það, svaraði
Slalin. En hvað er við þvi að
segja? Hann var hraustmenni og
gaf lif sitl f>TÍr skyldu sina. Það
er alt og sumt.
Nú urðu kalifaskifti i Omdur-
man og nýi kalífinn sá brátt, að
Slatin-pasja ásamt dóttur sinni, að
koma úr áheyrn hjá Bretakonungi í
fíuckingham Palace í vor sem leið.
liftir að Kartum fjclL Svartir hermenn sýna Slatin-pasja höfuð Gor■
dons.