Fálkinn - 09.02.1935, Blaðsíða 15

F Á L K I N N
15
GuIIbrúðkaup áttu 7. þ. m. hjónin Hjörtur Jónsson og Margrjet
Sveinsdóttir á Reynimel.
Skjaidarglíma Ármanns.
Keppendiirnir talið frá vinstri sitjandi: Gunnar Salómonsson, Leó
Sveinsson, Ágúst Kristjánsson, Georg Þorsteinsson, Karl Gíslason.
Standandi: Stefán Bjarnason, Sigurður Norðdahl, Ingibjartur Bjarna-
son, Gústaf A. Guðjónsson.
margvíslegum hætti við matar-
gerð. En það þykir kanske
fróðlegt, að læknar hafa fund-
ið upp á þvi að koma mjólk-
inni inn í líkamann öðruvisi
lieldur en sem mat eða drykk.
Það eru nokkur ár síðan lækn-
um hugkvæmdist að dæla
mjólk eða mjólkurefnum undir
hörundið, i lækningaskyni við
ýmsa sjúkdóma. Hvað skeðui
þá? Setjum svo, að jeg flói svo
sem eina fingurhjörg af ný-
mjólk og sprauli henni undir
skinnið. Sjúklingurinn fær þá
um 40 stiga liita og ýmislega
vanlíðan, sem reyndar liður frá
eftir 1 eða 2 sólarhringa. Það
er einkennilegt, að svo holt og
meinlaust efni sem mjólkin,
skuli vera svona meinleg þeg-
ar hún er sett inn i líkamann,
aðra leið en um munninn.
Þessi merkilegu áhrif stafa frá
eggjahvítuefnum mjólkurinnar.
En það væri of langt mál að
fara nánara út í þessa sálma.
Sveitafólk, sem hefir atvinnu
af að framleiða mjólk, og selja
hana burt af heimilinu, verður
að gæta vel að sjer. Annað-
livort er rjóminn fluttur burt,
eða bændur farga sem mest
þeir geta af nýmjólkinni.
Hættan er augljós — að of lítið
verði eftir af nýmjólk lianda
heimilisfólkinu. Sveitasælan fer
að fara út um þúfur, þegar
fólkið drekkur undanrennu og
notar smjörlíki sem viðbit. Það
er betra að drekka kostgóða
nýmjólk á mölinni en undan-
renning i sveit.
4. febr. ’35.
Baráttan við kvefið.
Þegar bilakongurinn Henry Royce,
sá sem hinir frægu Rolls-Royce
biiar eru kendir við, dó i fyrra,
fjellu 125.000 sterlingspund af eign-
um háns í sjóð, sem varið skyldi
til bess að berjast gegn sjúkdóm-
um , en i arfleiðsluskránni hafði
gamli maðurinn ekki tiltekið nán-
ar hvaða sjúkdómar það væri, sern
fjeð skyldi notað gegn. Nú hafa
skiftaráðendurnir i búinu ákveðið,
að af þessu fje skuli gerðir tveir
sjóðir til þess að kosta kennara-
embætti við háskólana i London og
Manchester og skuli þessir tvei:
kennarar starfa að rannsóknum á
því, hvernig best verði barist gegn
lcvefi og inflúensu, og halda fræð-
andi fyrirlestra um það.
Það þykir efalaust, að þessi ráð-
stöfun sje fullkomlega í anda sir
Henry Royce. Hann taldi ofkæling-
arkvillana mannkynsplágu og sagði
margsinnis að kvefsjúkdómarnir
kostuðu heiminn miljónir í töpuð-
um vinnudögum og að engir sjúk-
dómar væru jafn hvimleiðir og
kvefið og „dálitill höfuðverkur og
hóstakjöltur“. Ofkælingin dregur
máttinn úr jafnvel duglegustu verk-
mönnum og gerir þá hættulega fyr-
ir þá, sem með þeim starfa.
Þessi enski miljónasjóður er ekki
fyrsta vopnið, sem gefið liefir ver-
ið til baráttunnar gegn kvefinu. Á
síðasta mannsaldri liafa læknar,
sjúkrahús og vísindastofnanir um
allan heim vigbúist gegn kvefinu,
en árangurinn hefir orðið litill.
Allir vita að kvef og inflúensa eru
Skjaldarglíma Ármanns, hin 23
í röðinni var háð i Iðnó föstudag-
inn 1. febr. siðastliðin. Keppendur
voru 9 allir frá glímufjelaginu Ár-
mann. Iíept var um nýjan skjöld,
sem Ármann hefir gefið og er það
sá 5. í röðinni. Hinir 4 eru unnir
þannig: Sigurjón Pjetursson vann
2 fyrstu, þann 3. vann Sigurður
ákaflega útbreiddir sjúkdómar, sjer-
staklega í löndum með köldu og
rakamiklu loftslagi og að kvefið er
meir smitandi en flestir aðrir
sjúkdómar. En það hefir ekki tek-
ist að greina úr með fullri vissu
sóttkveikjur þær, sem kvefinu valda,
og meðan svo er, hefir ekki verið
liægt að berjast að gagni gegn sjúk-
dómunum.
Hinsvegar hefir náðst nokkur ár-
angur í þvi að fyrirbyggja kvef hjá
þeim, sem mestan vanda eiga til
þess. Allir þekkja þessa veslinga,
sem altaf fá hálfsmánaðar kvef.
þegar veðraskifti verða. Síðustu 2
—3 árin hafa læknar gert tilraunir
til að bólusetja þetta fólk og ár-
angurinn hefir orðið góður. Marg-
ir þeirra, sem áður fengu kvef
hvað lítið sem út af bar, hafa
losnað við þessa plágu með bólu-
setningunni.
Smáveofs um Liszt.
Heimskunnur píanóleikari, pró-
fessor Fredric Lamond hefir nýlegi
sagt frá ýmsu skrítnu um snilling-
Thorarensen og þann 4. Lárus Saló-
monsson. Að þessu sinni vann
Agúst Kristjánsson skjöldinn með
öllum vinningum og hlaut hann
einnig 1. verðlaun fyrir fegurðar-
glímu, 2. var Georg Þorsteinsson
og hlaut hann önnur fegurðarverð-
laun. 3. verðlaun fyrir fegurðai-
glimu hlaut Leo Sveinsson.
inn Franz Liszt, sem um eitt skeið
var kennari hans. Á sama tíma voru
í kenslu hjá honum ýmsir merkir
tónsnillingar, svo sem Rosenthal,
Emil Sauer, Eugene d’Alhert og
Felix Weingartner.
Liszt var orðinn gamall þá og far-
ið að hrörna, og orðinn gráhærð-
ur. Hann var niunkur og gekk jafn-
an i ábótakufli. Þegar kvenfólk var
viðstatt hafði hann það til að gera
ýmsar illkvitnislegar athugasemdit’
en meðal lærisveina sinna var hann
ljúfmenskan sjálf. Hann hafði þekt
Beethoven — meistarinn sjálfur
hafði kyst hann þegar hann var 11
ára, en Liszt talaði altaf meira um
Chopin. Strangur kennari var hann
eiginlega ekki en lagði mikla á-
herzlu á, að rjettri hrynjandi væri
fylgt. Hann var farinn að verða
máttlaus í höndunum en spilaði
eigi að síður ágætlega. Dóttir hans,
Cozima Liszt, sem giftist Richard
Wagner var mjög lik honum i út-
liti.
Lamond var hjá Liszt síðasta árið
sein hann lifði, í Weimar og Róm
cg telur hann það ár unaðslegasta
tímahil æfi sinnar. Liszt tók aldrei
Frú Lindberp
var ein af þeim nær 300 vitnum,
sem stefnt var til að mæta í rjett-
inum í Flemington út af rjettar-
höldunum yfir Bruno Richard
Hauptmann, Þjóðverjanum, sem var
handtekinn og grunaður um að
hafa rænt barni Lindbergshjón-
anna. Meðal annara vitna voru Lind-
hergh sjálfur og dr. Condor sá sem
var milligöngumaður milli Lind-
bergs og ránsmannsins og afhenti
honum lausnargjaldið fyrir barmð,
50 þúsund dollara. Fullyrðir hann
að það hafi verið Ilauptmann, sem
tók á móti peningunum. Gamull
maður, sem sá bil koma í nágrenni
við hús Lindbergs og stiga i bíln-
um, fullyrðir líka að Hauptmann
hafi verið i þessum bíl. Þá var og
meðal vitnanna barnfóstran, Betty
Gow, sem eitt sinn var grunuð um
hlutdeild i barnshvarfinu. Var hún
sótt til Skotlands til að bera vitni.
Hefir eigi verið um meira talað
undanfarið en þessi rjettarhöld.
Sjerstaka athygli hefir framferði
Reilly málaflutningsmanns', verj-
anda Hauptmanns vakið. Hann not-
ar ekta amerikanskar skrumaðferð-
ir til þess að vekja samúð með
að Hauptmann sje saklaus, en að
heimilisfólkið hjá Lindberg, sje sekt
um barnsránið. — Hjer að ofan er
mynd af frú Anne Lindberg.
grænan eyri í kenslukaup, og þó
að hann fengi miljónir króna fyrir
hljómleika sína, þá ljet hann ekk-
ert eftir sig. Hann gaf alt sem hönd
á festi.
Eftir að Liszt dó fór Lamond
viða, en fór ekki að halda hljóm-
leika fyr en tíu árum seinna. Dvald-
ist hann þau árin í Rússlandi,
Frakklandi og Þýskalandi. í Rúss-
landi kyntist hann Anton Rubin-
stein og telur hann vera ágætasta
píanósnilling, sein hann hafi heyrl.
Fingurnir á honum voru keilumynd
aðir, mjög gildir efst en örmjóir
fremst og í leik hans var bæði und-
ursamleg tilfinning og óhemju orka.
Rubinstein var vanur að segja, að
þegar hann væri í Þýskalandi fynd-
ist honum hann vera Rússi, en Þjóð-
verji þegar hann væri i Rússlandi.
En fæddur var hann í Rúineníu.
Bofors-verksmiðjurnar sænsku
hafa nýlega smíðað nýja gerð af
fallbyssum, sem vekja mikla athygli
og eru einkum gerðar til þess að
skjóta á flugvjelar og loftskip.
Þær draga 7% kílómeter og skjóta
135 skotum á minútu, en hlaup-
viddinn er 40 mm. Þessi nýja fall-
byssa er ljett i vöfunum, er á fjór-
hjóluðum vagni og dregin af bil,
sem fer 00 km. á klukkutima á
sæmilegum vegi.