Fálkinn - 17.04.1937, Blaðsíða 5

F A L K I N N
5
4
danskir söngleikir. Þá strax tók
í'jelagið upp á arma sína „Æf-
intýri á gönguför“, sem hefir
reynst því mesta bjargræði, og
búið er .það að sýna „Æfintýr-
ið“ 113 sinnum. Að þessum
leikritum undanskildum og ís-
lenskn leikritunum, sem komu
fram á starfstímanum', hefir fje-
lagið nálega eingöngu haldið
sjer við sýningar á raunsæis-
leikritum og eru þar fremst í
flokki leikrit Ibsens Afturgöng-
ur og Þjóðníðingurinn, en
nefna mætti einnig Heimilið og
Heimkomuna eftir Sudermann
og Kametíufrúnu eftir Dumas.
Af klassiskum leikjum hefir L.
R. aðeins sýnt Þrettándakvöld
og Vetraræfintýri eftir Shakes-
speare, 7 myndunarveikina og
Hrekki Scapins eftir Moliere
og Jeppa á Fjalli eftir Holberg,
Af ehlri rómantiskum leikjum
bafa Systurnar á Kinnarhvoli
náð sterkustum tökum á leik-
búsgestum, en ný-rómantiskir
leikir svo sem Himnaför IJönnu
litlu og ýmiskonar tískuleikir,
svo sem Sex verur leita höf-
undar eftir Pirandello og Októ-
berdagur eftir Georg Kaiser,
bafa farið fyrir ofan böfuðið á
flestum leikhúsgestum.
Á 30 ára afmæli fjelagsins
gerði Indriði Einarsson rithöf-
undur yfirlil yfir starf fjelags-
ins og skifti starfstímabilinu í
þrent með tíu árum i hverjum
blula. Ef þeirri skiftingu er
Iialdið, má fá glögt vfirlit yfir
starf fjelagsins af eftirfarandi
töflum, sem sýna þjóðerni
sýndra leikrita, tölu, kvelda
f jölda og hundraðstölu af kvelda
fjölda:
1. tímabil 1897—1907.
Sýnd voru þessi leikrit:
28' dönsk .. í 118 lcveld eða 42.5%
9’ þýsk ... - 52 — 18.5%
(5 ensk ... - 44 — — 15.8%
(i norsk .. - 29 ■—’ ' •— 10.4%
5* * frönsk .. - 25 — — 9.2%
1 íslenskt . - 9 — — 3.3%
1‘ rússneskt - 9 — — 0.3%
5(5 leikrit 278 kvöld 100%'
Hjer við er að athuga, að í ' *-
merktum flokkum éru einþátlungar
eða hálfskvelds-leikrit, af þeim
dönsku eru t. d. 22 einþáttungar. Ein-
þáttungur er talinn með % kveld pr.
sýnjngu.
..."'".‘1
Ágúst Kvaran: 1) Geoffrey March ,
Faðirinn ,,fí verur leita höfundar
,,Þrettándakvöld“. J) Ógautan
Hruna".
2. tímabil 1907—1917.
Sýnd voru þessi lcikrit:
II íslensk .. í 196 kveld eða 49.4%
.Ghiggar. 2)
‘. 3) Fiflið
JJansinn í
Brynjólfur Jóhannesson: Bly „GluggarStefán
hiskup „Dansinn i Hrnna“. Andrks bleiknefur
„Þrettándakveld". Sra Duke „Á úl leið“.
4. tímabil 1927—1937.
Sýnd voru þessi leikrit:
8 dönsk .
7 þýsk .
6 ensk .
6 frönsk
1 sænskl
2 norsk
2 annara
þj.
19.0%
8.7%
8.3%
(5.3%
3.3%
2.9%
2.1%
1- íslensk
1! þýsk
15 ensk
7 dönsk
(5 frönsk
5 norsk
4 a. þjóða
í 230 kvöld eða 37.2%
22.6%
15.9%
14.6%
4.6%.
3.8%
1.3%
65 leikrit*
619 kveld 100%.
43 leikrit*
397 kveld 100%.
*)Af þessum leikritum höfðu II
verið sýnd áður á 1. tímabiti.
3. tímabil 1917—1927.
Sýnd voru þessi leikrit:
11 íslensk
8 ensk
þýsk .
norsk
dönsk
frönsk
3 sænsk
1 ítalskt
128 kvetd
88 —
04 —
56 —
51 —
41 —
24 —
5 —
eða
28 %
19.3%
14 %
12.3%
11.2%
8.9%.
5.2%.
1.1%
457 kvöld
100%)
*) Hjer af voru 15 leikrit áður
sýnd á 1. og 2. tímabili.
GuSrún Indriðadóttir og Helgi Helgason i Halla og Kári
í „Fjalla-Eyvindur“.
*) Hjer af voru 16 sýnd á fyrri
tímabilum. Athugandi er að þetta
tímabil er aðeins talið til ársloka
1936 og þvi ekki meðtalinn nema
helmingur leikársins 1936—37; sem
nú stendur yfir.
Taflan sýnir ljóslega hvaða
leikrit Iiafa reynst vinsælnst
hjer i bæ. Islenskn leikritin eru
þar fremst með að meðallali
19.4 sýningar á hvert leikril, þá
koma ensk með 9.8 sýning-
ar, þá sænsk með 9,(5, þá þýslc
með 9.0, þá dönsk með 8.4, en
að sú tala er svo há, er eingöngu
að þakka „Æfintýri á göngu-
för“, að undanskildum sýning-
um á „Æfintýrinu“, verða dönsk
leikrit með aðeins 5.7 sýningar
hvert. Norsku leikritin hafa 7.9
og frönsku leikritin 7.5 sýning-
ar hvert. Þessi regnsla bendir
ótvírætt i þá átt, að leikhús hjer
á að leggja áherslu á sýningar
islenskra leikrita.
Út frá töflunum má einnig,
i:,eð hliðsjón af íbúatölu bæj-
arins á hverjum tíma, leiða
mjög mikilsverðar upplýsingar
um starfsskilyrði fjelagsin^ fram
a þenna dag. íbúar bæjarins
voru 1897 um 5000 og 1907 um
10000 eða á 1. tímabili til jafn-
aðar 7000 á ári. Hvert leikrit
var sýnt að meðaltali i 6 kveld
og ef meðaltala leikbúsgesta er
varlega áælluð 200 á kveldi sáu
16% af bæjarbúum hvern leik
lil jafnaðar. Haldnar voru 27.8
sýningar að meðaltali á ári eða
4 sýningar fyrir bverja 1000 i-
búa. Á sama liátt má reikna úl
fyrir hin tímabilin og kemur þá
i ljós, að á 2. tímabili sjá 13.9%
l æjarbúa hvern leik að jafnaði,
a 3. tímabili 10A% og' á 4. tíma-
bili 6.6%, og' ber þetta sorgleg-
an vott um síhrakandi leikhús-
aðsókn. En að hinu leytinu hefir
fjelagið ekki risið undir því, að
halda uppi tiltölulega jafnmörg-
um sýningum og á 1. tímabili,
því á 2. tímabili koma 3 sýning-
Friðfinnur Gnðjónsson, sem Filipi>
lilapproth i „Dvölin hjá Schöller".
ar á 1000 íbúa, og á 3. og 4.
límabili 2,3 sýningar á 1000
íbúa.
Út frá þessum staðreyndum
mætti leggja langt mál, því
margt kemur til: biósýningar,
úlvarp, dansleikir, aðgöngumiða
verð fjelagsins, leikritaval og
val leikenda (sem aftur er kom-
ið undir kjörum, sem fjelagið
getur boðið), húsnæðisskilyrði
o. m. fl. eru atriði, sem koma til
Framh. á bls. 11.