Fálkinn - 29.01.1938, Síða 14

14
F Á L K 1 N N
Cpþyrighf P. ). B. Box 6 Copenhog*
óskemtileg sjúkra-
vitjun.
Þú verOur cið gæta betur að jjjer, Vertu bléss! Jeg kem aftur Hvr.rt í heit . . . .
nœsl, lasm! eftir viku.
Sagðirðu: eftir viku, Ferd’nand?
Verður jðrðin
eyðimörk?
Á jarðfræðingafundi, sem haldinu
var i London í haust var uppblástur
jarðarinnar sjerstaklega til umræðu
eyðing yfirborðsins af völdum
vatns og vinda og hita og kulda.
Þetta mál er jarðfræðingunum inik-
ið áhyggjuefni, hví að uppblástur-
inn hefir stórum aukist þar sem
rnannkynið hefir numið ný lönd og
saina sagan, sem gerðist hjer á
landi við eyðingu skóganna endur-
tekur sig nú m. a. í Bandarikjunum
og Canada, Afríku, Kína, Indlandi.
Ástralíu og Rússlandi.
Áreiðanlegar tölur um þessar
skemdir eru aðeins til hvað Am-
eríkii snertir. Þar hefir landssvæði,
fjórum sinnum stærra en ísland orð-
ið að moldarflagi, en var áður grasi
vaxið vállendi. Á álíka stóru svæði
hafa þrír l'jórðu landsins orðið að
flagi. Og uppblástur er byrjaður og
hefir þegar gert miklar skemdir á
um 3.000.000 ferkílóinetra svæði
landi sem svarar til tveim þriðjung-
um Evrópu -— Rússlands. f Banda-
ríkjunum er náttúruöflunum ekki
kent eingöngu um þetta heldur
hveifirækíuninni. Menn hafa ræktað
hveiti á söiini landsvæðunum ár
eftir ár, án þess að bera nægilega
á þau, og afleiðingin hefir orðið sú,
að landið er orðið ófrjótt. Úr þessum
lærðu liveitilöndum kemur mest af
hinu alræmda mistri í Bandaríkjun-
um. Canadamenn liafa nú fyrirskip-
að að sá jafnan grasfræi i hveiti-
ekrúrnar annaðhvort ár, til þess að
afstýra því að þær tærist um of.
Þessi megrun jarðvegsins lýsir
sjer alstaðar á sama hátt. Landið
fer smátl og smátl að gefa minna af
sjer og hættir að loða sainan og
vdrður loks að smádufti, sem vindur
og væta ber á burt, þangað til klapp-
irnar standa berar eftir. Bandarikja-
menn þykjast hafa komist að þeirri
niðurstöðu, að eftir fimtán ár verði
þrir fjórðuhlutar allra akra í ríkj-
unum orðnir ófrjóir nema gripið
verði þegar til varnarráðstafana.
í Afríku hafa menn veitt því at-
hygli lengi, að eyðimörldn Sahara
færist nálægt einn kilómetra til suð-
austurs á hverju ári. Er nú farið að
bera á sandfoki í ensku nýlendunni
Uganda. Til þess að verjast upp-
blæstri ætla Englendingar nú að
gróðursetja 16 miljard trjáplöntur í
norðanverðu Uganda, þannig að þau
myndi 100 mílna langt og mílu breitt
varnarbelti, sem stöðvað geti „ferða-
Ieg“ eyðimerkurinnar suðaustur á
bóginn. Skógurinn þykir eina ein-
Jjwiasi majítax
Oshamr [0 -ÉjóÁú&uA.
Látið þær vernda auguu; þær
breyta nótt i dag'. Góð birta
vekur starfsgleðina, en til
þess eru góðar ljóskúlur
nauðsynleg'ar: Osrani D-ljós-
kúlur.
!><*/»• ulmnvn-ljjósteúliir eru tryyf/intf fyrir
títilli straumeyðslu.
hlíta ráðið til þessa, og ættu íslend-
ingar að festa sjer það i minni.
Það eru ekki aðeins bændur, jarð-
fræðingar og landbúnaðarráðherrar.
scm veita þessum athugunum eftir-
tekt. Fornfræðingar hafa komist að
þeirri niðurstöðu, að fjöldi fornra
menningarbóla hafi lagst í eyði á
þennan hátt í fornöld. Til clæmis
hefir Arabía somu söguna að segja
og Þjórsárdalur segir i minni stil.
Arabía hefir einu sinni verið grasi
gróið land, og sama er að segja um
Sahara.
Á fyrnefndum jarðfræðingafundi
var ákveðið að koma á fót stofnun
til að safna skýrslum um uppblástur
og finna ráð við honum. Óbrigoul-
asta ráðið við uppblástri akurlenda
er það talið, að auka notkun áburð-
ar og hafa sáðskifti eins og Canada
menn gera. Er talið líklegt, að bæði
í Bandaríkjunum og Canada muni
stjórnarvöldin taka að sjer að útvega
bændum ódýran ábúrð. í Englandi
er farið að bera á uppblæstri og
veittu stjórnarvöldih 37 mijjónir
króna á síðasta ári til áburðarkaupa
handa bændum á uppblásturssvæð-
unum.