Fálkinn - 08.09.1939, Blaðsíða 6
6
F Á L K I N N
Leslie T. White:
Eitt augnablik Cheriff.
jQANNY var óeirinn meðan hann
hlustaði á vingjarnlega en jjréýt-
andi ræðu prestsins. í fyrsta lagi
hafði hann ekki hattinn á höfðinu,
svo að hann fjekk ofbirtu í augun
af sólinni, þó svo slutt væri liðið
dags, að ekki væri orðið heitt enn.
Danny gat ekki varist þeirri tii-
luigsun, að í svona veðri hefði ver-
ið gaman að fara í veiðiferð uþp i
fjöll, með hundinn sinn. Það lá við
að honum ljetti, þegar Lynche sýslu-
maður kom til hans.
„Afsakið lþer, prestur," sagði
hann, „en jeg jíarf að tala ofurlítið
við sýslumanninn.“
Presturinn brosti. „Skiijanlegt,
sonur sæll. Það legst í mig, að við
munum sjást aftur hinumegin, inn-
an skamms." Svo dró hann sig i
hlje, er sýslumaðurinn kom.
„Skyldi hánn verða svona ræðinn,
Jægar jeg sje hann næst,“ hugsaði
Danny. Svo kallaði hann hátt: „Eitt
augnahlik, sýslumaður!“
Lynche sýslumaður var á báðum
áttum. „Hm .... Danny .... jeg
hefi í svo mörgu að snúast ....
hvað var lþer á hjarta?“
„Ein flaska af kornbrennivíni."
„Danny, jeg hefi engan tíma
til. .. .“
„Jeg veit það. Annars er helgi-
dagur í dag og allar búðir lokaðai'.
En bíddu snöggvast samt .... jeg
skal ekki tefja þig lengi.“
„Skilurðu ekki, Danny, að jeg má
ekki vera að jjví að tala við jjig
núna. Jeg hefi í mörgu að snúast
og það er beðið eftir mjer. Jeg er
nógu seinn samt.“
„Það var um snáðann minn. Jeg
ætla að biðja þig fyrir skilaboð til
hans.“ Sýslumaðurinn leit um öxl
á alt fólkið, sem hafði safnast þarna
saman ofan úr fjöllum. Hann
þráði að Ijúka þessari athöfn af,
svo að hann gæti komist upp i heiöi
með byssuna sína.
„Snáðann? Hann er ekki hjer í
bænum — er það?“
„Jeg vona að hann sje ekki í bæn-
um,“ sagði Danny og gretti sig. —
„Mig langar ekki til að hann hitti
mig núna.“
„Hm — jeg býst við að jeg eigi
leið framhjá hjá þjer þegar jeg fer
heim. Hverju á jeg að skila til
hans?“
„Engu að skila — í dag. Hann
skilur það ekki ennþá.“
„Hm — það er kanske eins gott
að sjera Groner geri það....“
Danny hristi höfuðið. „Prestur-
inn lifir ekki nógu lengi til þess.
hann er orðinn gamall. En snáðinn
— hann verður að fá að vita þetta
um Fanny — og það er ekki hægð-
arleikur að segja frá þvi.“
„Já, hann á að vita þáð,“ sagöi
sýslumaður. „Jeg hefi verið að velta
því fyrir mjer, livort þú mundir
yfirleitt segja mjer það.“
Danny brosti. „Jeg get gjarnan
gert það. Það skiftir engu máli —
núna.“
„Jæja, en láttu það þá ganga
fljótt.“
Danny horfði til hæðanna í fjar-
lægð. Hann mundi sakna þeirra.
Máske mundu þær líka sakna hans.
Og svo braut liann heilann um, hvar
hann mundi verða á morgun um
þetta leyti.
„Jeg veit að hvorki þú eða aðrir
hjerna uppi í fjöllunum, kunnu við
Fanny,“ sagði hann. „Engum hjerna
fanst, að jeg ætti að giftast henni,
aðeins af því, að hún átti heima
í borginni, var leikkona og litaði
á sjer hárið. Kanske hefði alt farið
öðruvísi, ef öllum hefði ekki fundist
þetta.“
„Hún átti aldrei heima hjerna,
Danny.<‘
„Ef til vill ekki. En það skiftir
engu máli núna. Þið setluð allir
út á hana, en hún var samt góð
móðir. Þið settuð líka allir út á mig
— og að jeg mundi enda með skelf-
ingu. En ef þið hefðuð ekki valdið
því, að henni fanst hún altaf eins
og hornreka lijerna þá ....
Fyrstu árin eftir að snáðinn fædd-
ist gekk alt vel. En svo konxst hún
einu sinni yfir bók með myndum
af leikkonum i — leikkonum, sem
hún þekti frá gamalli tíð. Þá fór
í baklás. Hún hætti að reyna að
sanxþýðast fólkið hjerna og fór að
þrá borgarlífið.
Jeg tók ekki eftir þessu. Jeg hugs-
aði mest um, hve góður veíðimaður
snáðinn skyldi verða. Þú veist, að
þegar hann var fjögra ára, gat hann
miðað byssunni minni, ef jeg lagði
hana á kassa fyrir framaii hann.
Og ekki var lxann hræddur við
hvellina."
„Hann hefir fjallamannablóð í
æðum,“ sagði sýslumaður.
„Það var einmitt það, sem jeg
sagði Fanny, en hún stóð á því, að
hann líktist í hennar ætt og væri
„cíviliseraður“ maður. Og einn góð-
an veðurdag sagði hún mjer, að
hún ætlaði til borgarinnar aftur,
xneð einhverjum leik-tralla, sem hún
hafði hitt á pósthúsinu. Jeg skildi,
að jeg gat ekki haldið i hana lengur,
og sagði ekki neitt. En þegar húu
sagðist ætla að taka drenginn með
sjer — þá byrjaði nú leikurinn.
Hún grjet og óskapaðist og sagði,
að það væri hrópleg synd, að láta
drenginn verða alla æfi hjerna uppi
í fjöllum — hann væri að í-jettu
lagi borgarbúi, og hann ætli að aka
i bifreið og fara í leikhúsið. Og
þegar jeg reyndi að telja hana af
þessu, sagði hún að jeg jxekti ekki
borgarlíf, því að jeg hefði aldrei í
borg verið.
Kanske er það rjett hjá henni,
hugsaði jeg. Jeg þekki ekki borgar-
lífið. Og jeg gat ekki talað við snáð-
ann um þetta, ]xví að hann var að-
eins sex ára. Þessvegna fór jeg á
veiðar með Jed, til þess að hugsa
málið. Og Jed ljet dæluna ganga,
og sagði mjer af manni, sem hann
þekkir og sem elur upp hunda og
lætur þá æxlast við úlfa. Þessi mað-
ur, segir Jed, setur bara þá hvolp-
ana á, sem líkjast meir hundunum
en úlfunum. Hann tekur smáhvolp-
ana og setur mjólkurskál hjá þeim.
Ef hvolparnir lepja mjólkina er
hundsættin ríkari i þeim, og þá
lætur hann þá lifa. En ef hvolp-
arnir bíla mjólkina, þá hafa þeir
meira frá úlfinum og þá eru þeir
drepnir.
Út af þessu datt mjer nokkuð í
hug. Jeg seldi múlasnana mína til
þess að fá fyrir ferðakostnaði. Svo
stálumst við að heiman, þegar Fanny
svaf, jeg og snáðinn, og fórum til
borgarinnar.
Jeg reyndi að vera rjettlátur. —
Hann fjekk tækifæri til að reyna
hvar hann ætti helst heima. Við
ókum í öllum bifreiðum, sem við
náðum í, og sáum allar kvikmyndir
og fórum í náttldúbb á hverju kvöldi,
en jeg gat ekki sjeð, að hann hefði
gaman af því. Og þegar við höfðum
verið í bænum í fimm daga, sagði
jeg: „Hjerna átti hún mamma þín
heima. Mundi l)ig langa til að eiga
heima hjerna?"
Hann sagði: „Nei, jeg vil fara
heim til Sloppy.“ Það er hundur-
inn minn, skilurðu.
Svo fór jeg með hann heim til
Fanny, og sagði henni alla söguna.
„Snáðinn hefir fjallablóð í æðum,“
sagði jeg. „Honum leiðist í borginni
og langar mest til að verða veiði-
maður.
Þá ætlaði hún að sleppa sjer. —
Hún óskapaðist og sagðist ekki
skeyta þvi hót, sem jeg áliti. Að
leikarinn hefði gefið sjer peninga,
og að hún mundi fara á eftir lion-
um undir eins og hún gæti liaft
snáðann með sjer. Og nú ætlaði hún
að gera það. Henni var alvara. En
jeg hugsaði sem svo, að ef snáðinn
yrði tekinn burt hjeðan mundi liann
verða ógæfumaður alla æfi....
Þessvegna drap jeg Fanny. Mig
langar til, að snáðinn fái að vita
um þetta einhverntíma, sýslumaður."
Sýslumaðurinn þerraði raka lóf-
ana á buxunum sínum. „Hann skil-
ur þetta, þegar lxann er orðinn gam-
all, Danny. Jeg skal segja honum
það. Var það ekki neitt fleira?“
„Nei, en láttu hann skilja þetta.“
Sýslumaðurinn kinkaði kolli. —
Ilann rjetti fram hendina og greip
um handfangið. Það heyrðist óp
margra radda, er Danny steyptist
ofan um lúkuna á gálgagólfinu. Og
Lynche sýslumaður stóð góða stund
og liorfði á kaðalinn, sem dinglaði
til og frá.
Útbreiðið Fálkann.
Nuffieid lávarður.
Fyrir nokkrum árum vakti enskur
lávarður athygli á sjer fyrir stórgjafir
til háskólans í Oxford og ýmsra annara
stofnana þar í borg. Síðan hefir hann
gefið stórgjafir senx skifta mörgum
miljónum punda. Og fyrir rúmu hálfu
öðru ári setti liann af enskan loft-
varnarráðherra.
Hver er þessi voldugi og áiki mað-
ur? Síðustu árin hefir hann gengið
undir nafninu lord Nuffield, en áður
hjet hann W. R. Morris og var all-
kunnur fyrir bifreiðar þær, sem bera
nafn hans, og sjest hafa lijer á landi.
Hann er sem sje bifreiðakóngur
Englendinga. Moi-risbílarnir þóttu
ekkert fallegir lijer fyrrum, en þeir
voru sterkir, jafnvel í byrjun. Fyrsti
Morrisbíllinn kom á markaðinn
1913, en fjórtán áruin síðar voru
margir þeirra enn í notkun. T. d.
voru fimm bilar, er seldir voru til
Indlands 1914 notaðir árið 1930, af
sex bifreiðum alls, sem þangað fóru
1914 og má það heita dæmafá end-
ing. „Hafðu það sterkt,“ sagði Morris.
Morris fæddist í Worchester árið
1877 og var faðir hans Indíánahöfð-
ingi. Þó var hann ekki Indíáni, en
hafði dvalið í Indíánabygðum vestra
sem póstur og. var svo mikils met-
inn, að Indíánar kjöru hann foringja
sinn. Eftir heimkomuna dvaldist
hann um sinn í Worchester en
fluttist svo til Oxford og þar óx
Morris-Nuffield upp og þangað má
xekja stórgjafir hans til Oxford.
Sextán ára fór hann úr skólanum
og i’jeðist til reiðhjólasmiðs, því að
hann hafði nieiri áhuga á vjelfræði
en bókum. Og eftir níu mánaða dvöl
hjá i-eiðhjólasmiðnum setti liann sjálf-
ur upp viðgerðarverkstæði fyrir
reiðhjól og byrjaði sjálfstæða starf-
semi. Aleiga hans var níu sterlings-
pund, en þau pund hafa ávaxtast
vel.
Þegar stríðið hófst varð Morris
að hætta bifreiðaframleiðslunni, sem
þá var svo til nýbyrjuð og vinna að
framleiðslu fyrir stjórnina. En eftir
styrjöldina færðist hann í aukana á
ný. Árið 1926 var framleiðslan kom-
in upp í þúsund vagna á viku.
Skömmu síðar keypti hann Wolse-
ley bifreiðaverksmiðjurnar fyrir
730.000 pund og síðan hvert fyrir-
tækið af öðru. Og nú framleiðir
bann jöfnum höndum bifreiðar og
flugvjelar. Jafnframt er hann einna
fremstur allra Englendinga í því, að
cfla samband heimalandsins við ný-
lendurnar og fyrir þá starfsemi var
liann aðlaður fyrir tíu árum.
A.: Hver var þessi fallega stúlka,
sem þú tókst svo djúpt ofan fyrir?
B.: Það var konuefnið mitt.
A. : Hvað segirðu, þetta hefi jeg
aldrei heyrt.
B. : Það er ekki von, því hún veit
það ekki sjálf.
Henni var alvara.