Fálkinn - 26.04.1940, Qupperneq 11

F Á L K I N x\
11
□scar Glausen:
Prestur og grenjaskytta.
Kvennadálkurinn.
FALLEG LOÐKÁPA.
Bæði pardusdýraskinn og hljebarða
eru ágæl í loðkápur, flekkótta skinn-
ið fer vel við sterka liti og sömu-
leiðis ýnisa aðra liluti, eins og t. d.
ullarvettlinga, leðurstígvjel og jiykka
sokka. En þetta eru voða dýrar
flíkur.
SETJIST VAHLEGA!
Þessi kjóll virðist eingöngu vera
sniðinn fyrir standandi veislur, það
er varla vandalaust að setja sig nið-
ur, án þess að „gardinurnar" fari
eitthvað úr lagi.
Hehnesþergar, hljómsveitarstjóri
óperunnar í Wieii fjekst talsvert
við tónsmíðasamningu og hafði m. a.
einu sinni samið kvartett fyrir strok-
hljóðfæri.
Bíddu nú hægur, sagði vinur
hans, sem hlustaði á tónsmíðina.
Þú hefir stolið fyrsta kaflanum
frá Mozart.
— Gat jeg valið mjer uokkurn
betri? svaraði Helmesberger.
Séra Magnús Ölafsson var prestur
i Bjarnanesi í Hornafirði, i 44 ár
fyrir og eftir aldamótin 1800.
Iiann var fæddur í Haga á Barða-
strönd og var sonur Ólafs sýslu-
manns Árnasonar og Halldóru Teits-
dóttir, en þau Voru alræmd fyrir
harðdrægni og svíðingshátt. Auður
þeirra fór illa, og var jiað trú manna,
að einhver bölvun hafi verið yfir
þeim hjónum og reitum þeirra. Af
Ólafi sýslmanni i Haga fór betra
orð en af Hallóru konu hans. Hann
var fríður sýnum og nettmenni, gáf-
aður og góður þeini, sem flýðu und-
ir skjól hans, en harðdrægur með
afbrigðum í öllum fjármálum; reynd-
ar var þar áhrifum konu hans kcnt
eins mikið um. Ágengi hennar átti
sjer ekkert hóf, og er sagt að hún
hafi spilt inanni sínum mikið. Þau
urðu vellauðug, en þó urðu það ör-
lög sýslumannsfrúarinnar, að deyja
blásnauð undir ömurlegustu kring-
umslæðum. Það er sagt, að hún hafi
dáið í litlum kotbæ, klædd rifnum
hempugarmi, liggjandi á reiðings-
torfu og þegar talað var um auð
þeirra hjóna, hafi margur minst hins
gamla málsháttar: „Tllur fengur illa
forgengur.“ —
Séra Magnúsi er lýst þannig, að
hann hafi verið mesti áhugamaður
og kjarkmikill, en verið eins mikið
gefinn fyrir almenna líkamlega
vinnu, eins og andlega hluti, enda
gekk hann að allri vinnu eins og
hver annar verkamaður. Hann var
líka besta skytta eftir þvi, sem þá
gjörðist. Á þeim árum var mikill
dýrbítur, svo að refir voru svo nær-
göngúlir, að jieir drápu fé manna,
hrönnum saman, heima við bæ. Var
þá það ráð tekið, að eitra fyrir ref-
ina og svo voru þeir veiddir í dýra-
boga, en mest kapp var lagt á það.
eins og nú, að leita að grenjunum
og reyna að skjóta bæði dýrin áður
en yrðlingarnir kæmust á legg. —
Þá áttu fáir menn byssur, og því
voru þeir, sem slík verkfæri áttu,
sóttir langar leiðir til þess að vinna
grenin, þegar þau fundust. Sira
Mágnús var einn þeirra fáu, sem fóru
með byssu í þá daga, enda var liann
afbragðs skytta. Var hann því oft
fenginn til þess, að vinna greni og
sóttur langar leiðir að, i því skyni.
Eitt vorið fanst greni á Viðborðs-
dal og var síra Magnúsar vitjað til
þess, að skjóta dýrin. Það var á
hvitasunnumorgun, að maður kom til
Bjarnaness og vakti prestinn með
þessum frjettum. Prestur klæddi sig
í skyndi og kom út um bæjardyrn-
ar og var komumaður þar fyrir.
Það var óðagot á sira Magnúsi og
varð jiað nú jafnsnemma, að prestur
signdi sig og spurði um grenið, og
er sagl, að sá formáli hafi verið á
þessa leið: í nafni föður og sonar,
— hafið þið fundið tófu, nú vantar
mig hestinn minn, — og heilags
anda, — vetli«gana“. — Það var nú
að velja á milli grenisins og guðs-
hússins, þvi auðvitað átti prestur að
eúibætta í Bjarnanesi þennan stór-
hátíðisdag. Síra Magnús valdi og fór,
án nokkurrar tafar, með sendimanni,
til þess að vinna grenið. Honum
hepnaðist það vel og skaut hann
bæði dýrin þegar eftir að hann kom
að greninu. Svo sneri hann jafn-
skjótt við aftur og var kominn upp
i stólinn i Bjarnarneskirkju um
nónbilið þennan dag, en hart hefir
hann orðið að riða, liar sem jietta
mun vera 3 tíma reið hvora leiðina.
Eins og áður var getið, var sira
Magnús ineir hneigður til verald-
legra hluta, en andlegra, enda var
hann bumaður góður, en ekki Jióttu
ræður hans merkilegar. Það kom
stundum fyrir þegar liann var i
stólnum og prjedikaði, að tilvitnanir
hans í Jiá heilögu bók, biblíuna,
voru ekki alveg rjettar. Einu
sinni var aðkoinuprestúr við kirkju
hjá honum og vitnaði l>á séra Magn-
ús í Sírak, cn ]iað var ekki rjett.
Aðkomupresturinn greiii fram í fyr-
ir honum, leiðrjetti hann, og sagði
„Zophonias". — Þá hjelt sira Magn-
ús áfram og bælti við: ,,.lá, fyrst
Zophonias sagði Jiað, Jiá er liað
rjett".
Einu sinni kom Jiað l'yrir, í prest-
skapartið síra Magnúsar, að engin
sigling koin i 2 ár, í ])á kaupstaði
sem Austur-Skaftfellssýsla náði til,
en þá frjettist að vöruskip væri kom-
ið á Eskifjörð. Vöruvöntun var orðin
tilfinnanleg og m. a. hafði ekki feng-
isl járn, svo að allir hestar urðu að
ganga járnalausir og treystu menn
sjer þvi ekki að leggja upp i svo
langa ferð, með alla hesta berfætta.
Síra Magnús lagði samt af stað
og einn eða tveir bændur með hon-
um og ætluðu alla leið austur á Eski-
fjörð. Þegar þeir voru komnir austur
undir Almannaskarð, vildi prestur
stansa þar. Þar fóru þeir af baki og
sleptu hestunum, en prestur lagðisl
fyrir og hjeldu þeir, sem með hon-.
um voru, að hann hefði sofnað
stundarkorn. Svo reis hann alt í einu
upp og sagði: „Bara sko til (það var
orðtak hans) nú sje jeg ráð til að
járna hestana, við skulum taka kirkju
járnið, j)að get jeg fengið aftur jafn-
gott“. Þeir sneru svo aftur heim og
þegar þangað kom, tók prestur
kirkjujárnið og smíðaði úr því hesta-
járn, en Jiau dugðu undir hestana,
sem þeir Jnirftu ineð i ferðina. —
Þeim gekk síðan ferðin ágætlega
Það var almenn trú manna, að
draugur fylgdi sira Magnúsi og ef
til vill einhverjum afkomendum
hans, og átti það að vera stúlka
afturgengin, sem Oddrún lijet, en
þessi saga er sögð um upphaf fylgju
þessarar. — Þegar Magnús var í
skóla hafði hann kynst Oddrúnu
þessari og hafði hún sótt mjög fast
eftir honum og þau trúlofast, en
hann svikið hana. Þá hafði Oddrún
hótað honum að fyrirfara sjer og
ganga aftur, en Magnús ljet sjer ekki
segjast við hótanir hennar og gjörði
hún þá alvöru úr þessu. En áður en
hún fyrirfór sjer, klæddi hún sig í
alt brúðarskartið, sem hafði verið
mjög skráutlegt í þá daga, og í þeirri
„munderingu“ var draugurinn altaf,
þegar fólk þóttist sjá hann í fylgd
með síra Magnúsi. — Oddrún hafði
átt marga skartgripi úr silfri og því
hringlaði altaf i draug þessum eins
og síldum hesti Jiegar hann var á
ferð, og svo þóttust sumir sjá lýs-
andi geisla út frá henni Jiegar hún
var á eftir presti. — Svo var trúin á
draug þennan mögnuð, að því var
alment trúað, að Oddrún liafi verið
orsök í dauða þriggja sona prests-
ins, sem allir fórust vofeiflega.
Síra Magnús á Bjarnanesi varð
bæði langlífur og lengi prestur.
Hann var prestur i 58 ár og var orð-
inn 88 ára gamall þegar hann dó,
14. október 1834, en þá var hann
enn ern og hafði góða sjón. 1 prest-
skap sínum skírði hann 384 börn,
fermdi 199 unglinga, gifti 76 lijón og
söng yfir 354 likum, en ekki er þess
getið hversu mörg tófugreni hann
hafi unnið á æfinni, en þau voru
máske mestu afrek hans1).
O Með hliðsjón af Lbs. 1585 8to
og Prœ. II.
DROTNINGIN ME« GASGltÍMU.
f Englandi bera nú flestir gas-
grímur sínar á sjer, lil þess að vera
við öllu búnir. Hjer er Elísabet
drotning með sína grimu — i tösku.
GORT HERSHÖFÐINGI
hæstráðandi enska hersins í Frakk-
landi, sjest hjer á myndinni. Það
er einkum talið honum að kenna,
að Hore Belisha hermálastjóri varð
að vikja úr ensku stjórninni.
Darwin hjelt þvi fram, að sumar
jurtir hefðu sjón og ýmsir ágætir
grasafræðingar liafa stutt jiessa ti 1-
gátu. Þannig segir indverskur jurta-
fræðingur þessa sögu: Jeg sat á
svölunum hjá mjer, en þár vaxa
vafningspurtir upp með stoðunum.
Margir af klifurþráðunum hjengu út
fyrir handriðið, og nú sá jeg að
nokkrir þeirra teygðu sig þangað.
sem fóturinn á mjer var, og eftir
klukkutima höfðu Jieir vafist um
fótinn. Þetta skeði snemma morg-
uns, og þegar jeg sagði konunni
minni frá því, einsettum við okkur
að gera tilraun. Þegar við komum
út á svalirnar höfðu klifurþræðirnir
vafist um handriðið á ný, en eftir
að við höfðum sett upp skaft skaml
frá handriðinu leið ekki á löugu,
þangað lil þræðirnir fóru að teygja
sig þangað. Eftir tvo tíma var skaft-
ið umvafið klifurjiráðum. Skaftið
var undan birtunni og liessvegna
er því ekki til að dreifa, að jurtin
hafi leitað á Ijósið.
(Neivs Review, LoncionJ