Fálkinn - 11.10.1940, Blaðsíða 14

14
F Á L K I N N
Hvernig Lundúnabúar
taka loftárásunum
Sprcngja hitti þessa kirkju, en krossmarkið gfir altarinu
skemdist ekki. Það hallast ofurlítið, eins og myndin sýnir.
Húsin hrynja, en kjarkurinn er
óbugaður.
Eftir T. A. Raman.
Jeg hefi verið á ferli i allan dag,
akandi og gangandi um götur Lund-
unaborgar til að kynna mjer tjónið
af loftárásunum. Jeg hefi skoðað
nœstum þvi hvern stað, þar sem
sprengja hefir fallið og jeg hefi haft
tal af hundruðum manna, alt frá
forstjórum mikilla fyrirtækja og til
verkamanna og farandsala.
Tjónið er óneitanlega mikið að
vöxtum. Víða eru götur lokaðar,
vegna viðgerða. Sumstaðar er tæp-
lega óbrotin rúða í nokkrum glugga
í heilum götum. Lögregla og her-
menn vinna að björgunarstarfi, á-
samt fjölda sjálfboðaiiða og slökkvi-
liðið hefir í mörg horn að líta.
1 City er tjónið ekki eins mikið og
i austur-hverfunum, en þó hafa
margar fornfrægar byggingar orðið
fyrir skemdum og margar gamlar og
góðar götur eru lokaöar fyrir um-
ferð i bili. En mesta tjónið, bæði að
vöxtum og hlutfallslega, er i austur-
hverfunum, þar sem fiestir fátækl-
ingarnir búa. Margar smálestir af
sprengjum hafa fallið niður á þenn-
an hluta borgarinnar og það mjög
langt frá höfn og hafnarmannvirkj-
um. Það er auðskilið mál, hvers-
vegna árásirnar eru viljandi gerðar
á fátækrahverfin. Óvinir vorir von-
ast til að geta kveikt óánægju í
brjóstum verkamanna í East-End. Það
þekkja allir hernaðaraðferðir Þjóð-
verja. Þær beinast ekki hvað sist að
þvi að skapa ótta meðal almennings.
En í þetta sinn hafa þeir farið húsa-
vilt. Hjer hræðist þá enginn.
Fátæka fólkið í East-End hefir
tekið þessar árásir á sig með hinu
eina rjetta svari: Aukinni andúð
gegn Þjóðverjum og með hinum
mesta kjarki og karlmensku, en
það er hið eina svar, sem Þjóð-
verjar óttast. Því að hvers virði eru
allar tilraunir til að vekja ótta, ef
þær mistakast? 1 þessu tilfelli hafa
þær kostað gífurlegt tjón á flugvjel-
um og æfðum flugmönnum og það
er það tjón, sem Hitler á erfiðast
með að bæta sjer upp.
Jeg tala lijer ekki út í loftið, þvi
að jeg kynti mjer liugsunarhátt fólks
ins eins og jeg hafði frekast tök á.
Á einum stað sýndi varðmaður
mjer hús, þar sem nokkrar konur
og börn höfðu farist af sprengingu.
„Það er ekkert við þvi að gera,“
bætti hann við, „nema að slá þá
aftur og slá þá fastar.“
í veitingahúsi einu var jeg stadd-
ur, þegar blöðin komu út um nón-
leytið. Fyrirsagnirnar voru bæði
um loftárásir Þjóðverja á London
og árásir breska flughersins á Ber-
lín. Allir byrjuðu á að lesa tilkynn-
ingarnar um árásirnar á Berlín.
Seinna gerði jeg tilraun með að
stinga upp á því i samtali við
nokkra menn, að leita yrði samkonni
lags við Hitler. Fólkið leit reiðilega
á mig, en svaraði engu. Siðan tínd-
ist það þegjandi burtu. Það er ekk-
ert grín fyrir fimtu hersveitina að
eiga við þetta fóik.
Jeg spurði lítinn dreng, hvort
hann hefði orðið hræddur. „Hvað?
Jeg?“ spurði hann. „Nei, maður
lirekkur náttúrlega við til að byrja
með, en svo venst maður þessu
undir eins.“ Bæði City og East-End
eru farin að venjast hinu nýja lífi.
Búðirnar eru opnar, þó að gluggarn-
ir sjeu brotnir og mjólkursendillinn
setur flöskurnar niður þar, sem
hann álitur að dyrnar iiafi verið, ef
hurðin er á bak og burt.
Lundúnabúar hafa ekki gleymt
sínu venjulega glensi. „Allir vel-
komnir, nema gluggahreinsarar,“
stóð á skilti fyrir utan matsöluhús.
Gluggarnir voru auðvitað brotnir.
„Nýjar rósir,“ lirópaði blómasal-
inn á götunni. En þegar jeg benti
honum á, að rósirnar væru fremur
gamlar, svaraði hann: „O, þær
standa í öllu falli lengur en húsin.“
„Jeg lenti ofan í loftvarnaskýli í
stóru verslunarhúsi. Gamall forstjóri
kom þangað niður og hjelt áfram að
lesa hraðritara fyrir langt brjef.
Aðrir reyndu að nota tímann sem
best. Sumir komu með matarpakkann
sinn með sjer, til að nota tímann tii
borðhalds. Aðrir skröfuðu og hlóu.
En lífið gengur að mestu leyti
sinn vana-gang, þrátt fyrir alt. Og
hvað sem öðru liður, þá hefir Þjóð-
verjum ekki tekist að koma neinum
Lundúnabúa út úr jafnvægi.
f
Þessi maður er sir Frederick
Pile foringi hresku loftvarn-
anna, byssur þeirra hcifa skot-
ið svo margar þýskar flugvjel-
ar niður úr skýjunum að jafn-
vel Bretland er undrandi.
Georg Bretakonungur var jafnan fljótur að bregða við
að loftárásum loknum. Skoðaði hann allsstaðar tjónið Lundúnabúar brosa. Nokkru áður en myndin var tekin,
og reyndi eftir mætti að hugga þá. sem mist höfðu ást- fjell þýsk sprengja niður í þennan borgarhluta. Brakið
vini sína. úr húsunum sjest greinilega á myndinni.