Fálkinn - 02.01.1942, Blaðsíða 6

6
FÁLKINN
LITLA S A G A N . —
Miles flenslov:
Oft er flagð
undir fögru
skinni.
A\'NE MEREDITH hallaði sjer
upp í klefahornið og and-
varpaði, er lestin fór af stað. Hún
virti umhverfið fyrir sjer eins og
í leiðslu, hún þekti þetta alt —
trjen tvö, mylluna með brotna
vængnum og reykháfana á gamla
óðalssetrinu, sem gægðust upp úr
trjátoppunum. Svo lierti lestin á
sjer og gamalkunna umhverfið
hvarf.
Eftir tvo tíma væri hún komin til
London, eftir minna en tvo tíma
mundi Rapert vera kominn lieim
og liafa fundið brjefið, sem liún'
hafði skilið eftir. Hún hafði hrent
skip sín.
Hún hafði yfirvegað þetta skref
vel áður en hún steig það. Tiu ára
hjónaband — þó ekki hefði nema
fimm ár verið hamingjusöm, bind-
ur lijón böndum, sem ilt er að slíta.
Og svo var það drengurinn þeirra,
Davís. —
í rauninni hafði John Carter tek-
ið ákvörðunina fyrir hana. John
var alt það, sem Rupert var ekki —
vinalegur, nærgætinn, þolinmóður
— hann hafði beðið tvö ár eflir
því, að hún tæki ákvörðun. Og
jafnvel eftir að hún hafði tekið á-
kvörðun liafði hann ráðlagt henni
að hugsa sig um tvisvar áður en liún
afrækti heimilið -— mann og barn.
Anne varð titið á fallegu tösk-
urnar sínar í netinu, og brosti.
John mundi taka á móti lienni á
stöðinni, með farseðlana í vasanum.
Þau mundu dvelja yndislegan mán-
uð erlendis og þegar mestu gremj-
una hefði lægt mundu þau lifa í
gæfu og gleði til æfiloka.
Anne kom ekki í hug, að hún
liafði hugsað nákvæmlega eins áður
en hún giftist Rupert fyrir tíu ár-
um. Hún var enn að hugsa um
John þegar lestin staðnæmdist á
stöð hálftíma síðar. Þá vaknaði hún
af draumum sínum við að klefan-
um var lokið upp og nunna kom
inn.
Anne liafði aldrei hugleitt áður
hvað nunna eiginlega væri. Hún
vissi að þær voru til, en það var
alt og sumt. En núna þegar þessi
hljóðtáta og liæverska kona settist
andspænis henni fór hún að hugsa
málið.
Hún varð forviða á þvi, að
nunnan var með dagblað í hend-
inni — hún hafði ekki haldið að
nunnur læsu hlöð; henni fanst það
hálf ótillilýðitegt.
Svo rann lestin burt af stöðinni
en Anne horfði á nunnuna, hún gat
horft á hana ótrufluð því að hún
grúfði sig ofan í blaðið. Hvernig
gat nokkurri stúlku dottið í hug að
verða nunna? Lifa ánægjulausu lífi
og án allrar tilhreytinga! Anne fór
að vorkenna henni, tiún færi á mis
við svo margt — t. d. tilhatd í
klæðaburði — það hlaut að vera
liræðilegt að ganga altaf í svörtum
sloppkjól!
Hún teit af svarta slitna kjólnum
á Parísarkjótinn sinn. Hún leit á
grönnu fæturna á sjer og dýru
silkisokkana og gráu, flegnu rú-
skinnsskóna. Og liún sá í grófu,
siitnu skóna nunnunnar niður und-
an svarta pilsinu.
Hún fjekk kippi í andlitið —■ það
var svo ömurlegt að hugsa sjer liið
frábreytilega líf þessarar einstæð-
ingskonu i samanburði við glað-
værðartilveru hennar sjálfrar. Hana
langaði til að tala við nunnuna,
spyrja liana um æfi hennar. Hún
vissi ekki hvað það var, sem varn-
aði henni að gera það — en í stað
þess fór liún að hugsa alvarlega í
fyrsta skifti á æfinni, reyna að setja
sig inn i hugsanir annara. Hverjum
augum skyldi nunnan nú títa á
hana? Skyldi hún nú líka kenna
í brjósti um liana? Skyldi hún
telja hana ljettúðugt veraldarbarn?
Þessi liugsun var henni ógeðfeld.
Hvað skyldi þessi kona hugsa um
liana ef hún vissi, að liún hefði í
huga að skilja við manninn sinn?
Ætlaði að brjóta eina helga loforð-
ið, sem hún liafði gcfið.
Því meir sem Anne hugsaði um
þetta því ógeðfeldara varð henni
það. Ilún fór að reyna að finna
afsakanir — sagði við sjálfa sig, að
luin hefði rjett til að breyta eins
og hún gerði. En liún vissi að það
var rangt.
Jolm var vinalegur og nærgætinn
—en Rupert hafði eigi verið það
síður, þangað til þau fóru að fjar-
lægjast livort' annað. John vildi alt
á sig leggja til þess að gera hana
hamingjusama, en það hafði Rupert
líka gert þegar þau voru nýgift.
Hún var svo ærleg að liún viður-
kendi það. Ilversvegna höfðu þau
fjarlægst? — Það var ekki auðvelt
að skýra það, — þau höfðu aðeins
byrjað að fara hvort sína leið. Þeg-
ar þau liöfðu verið ósammála
reyndu þau ekki að jafna það aft-
ur. Það liafði komist kuldi á milli
þeirra og hvorugt þeirra hirti um,
að reka hann á flótta.
Þetta var synd og skömm. Anne
spenti ósjálfrátt greipar er hún
hugsaði um þetta ófarsæla hjóna-
band sitt.
Hversvegna hafði liún ekki gert
þetta áður en það var orðið of
seint?
Hversvegna hafði Rupert ekki sýnt
meiri skilning? Eða var ])etta ein-
göngu Rupert að kenna? Hún fjekk
sting fyrir hjartað — hún varð að
viðurkenna að hún hafði liaft sína
galla lika.
Hana tangaði ekki til að hugsa
um Rupert, en hún gerði það samt.
Það greip liana iðrun og samvislcu-
bit. Hún vissi hvernig hann mundi
lita út þegar hann kæmi heim og
ssgj, að liún væri farin. Hún sá i
anda hvernig hrukkurnar dýpkuðu
i andlitinu á honum, er hann tæki
upp umstagið, sem lá á borðinu i
anddyrinu. Hún liafði ekki einu
sinni haft fyrir að skrifa utan á
það.
Hann mundi opna það gætilega
með vasahnífnum sínum, og svo
fengi hann að vita, livað liún hefði
gert. Ilvað mundi hann gera? Mundi
hann veita henni eftirför? Nei,
hann var óheimskari en svo að
hann hefði fyrir því.
Óheimskari — það var skakt orð
— stærilætið mundi halda honum
aftur.
í brjefinu liafði hún sagt honum
alt eins og var uin John —
-— — — All í einu ljet nunnan
btaðið síga, augu þeirra mættust.
Anne leit fljótlega undan en hlóð-
ið kom fram í kinnar lienni —
fyrsta skifti á æfinni fann hún livað
það var að blygðast sín og kenna
sig óverðuga. Svo sauð reiðin í
lienni — því leyfðist þessari konu
að spilla gleðinni og sælunni í hug
hennar.
Lestin rann áfram. Það fór að
rökkva. Umhverfið breyttist, í stað
akranna komu dreifð liús, götuljós
komu meðfram veginum. Anne leit
a klukkuna. Eftir tíu mínútur átti
hún að hitta Jolin.
Alt i einu varð liún hrædd.
Henni varð svo greinilega ljóst, að
lnin hafði óliug á að hitta liann —
minsta kosti ekki núna. Hún von-
aði innilega að hann yrði' ekki á
stjettinni. Og hún fann liversvegna
hún óskaði þess, — hún hafði gert
sig seka í hræðilegum misskilningi.
Hún liafði varpað fyrir borð öllu
þvi, sem varðaði hana nokkru i
lifinu.
Hún elskaði Rupert þrátt fyrir
galla lians og hún mundi halda á-
fram að elska hann löngu eftir að
hún hefði gteymt John. Hún hafði
verið singjarnt fífl.
Lestin hafði hægt á sjer og mjak-
aðist inn á stöðina. Burðarmenn
komu hlaupandi aftur með lestinni.
Hún sá John undir Ijóskerastólpa
og hann skimaði inn í vagnglugg-
ana. Lestin stöðvaðist. Anne spratt
upp. 'Burðarmaður var kominn í
dyrnar. — Hjerna viljið þjer taka
þessar töskur, sagði hún. Náið í
leigubíl og segið bilstjóranum að
hiða þangað til jeg kem.
Hún vissi varla að hún hafði
stungið fimm shillingum að burð-
armanninum. Þarna stóð hún og
starði á nunnuna og það var þakk-
læti og innileg gleði i svip hennar.
Tveimur mínútum síðar skaust
\
Chrisfian Sinding.
Chi-istian Sinding var af lislelsku
fólki kominn í báðar ættir (f. í
Kongsbergi í Noregi, 1856) og var
ungur látinn njóta góðrar tilsagnar
í undirstöðuatriðum tónlistar, og
jafnframt skólamentun sinni iðkaði
hann fiðluleik af mikilli ástundun,
hjá góðum kennara, Guðbrandi
Böhn að nafni. Það mun liafa verið
ætlan hans sjálfs og þá ekki síður
aðstandenda hans, að liann myndi
gela orðið fiðlusnillingur (virtúós),
og fór liann því til liinnar miklu
tónlistarborgar Leipzig, tæplega 19
ára gamall til þess að fá þar eins-
konar „loka-fágun“, (1875), og gckk
hann í hljómlistarskólann þar. En
þegar þangað var komið, fanst hon-
um verða minna úr sjer en hann
tiafði haldið, og sá þá jafnframt,
að ekki myndi sjer tjá úr þessu að
ætla sjer að keppa við ýmsa aðrn
snillinga, sem þá voru „í gangin-
um“, — eða öllu heldur, mun liann
tiafa fundið, að köllun hans var á
öðru sviði og ekki óæðra. Ilann
lagði nú alt starfsþrek sitt og hæfi-
teika í það, að nema sem ræki-
legast og samviskusamlegast hin æðri
vísindi tónlistarinnar og afla sjer
leikni á því sviði (hljómfræði og
komposition) og varði þá jafnframt
miklum tíma lil æfinga á píanó, eða
öllu meiri en hann helgaði fiðlunni.
í Leipzig dvaldi Sinding að þessu
sinni fjögur ár samfleytt. Fór þá
heim til Noregs og dvaldi þar um
tíma, en kom aftur til Leipzig
(1879) með tónsmíð, sem tekin var
til flutnings við svonefnt „aðalpróf“
(Hauptpriifung tónlistarskólans þar.
Ekki hossuðu gagnrýnendur þessu
verki mikið. En þetta varð þó til
þess, að Sinding fjekk opinberan
hún út og inn í símklefa á stöðinni.
— Jeg hefi gleymt að skrifa utan
á brjefið í anddyrinu, sagði liún
við stúlkuna, sem svaraði heima
lijá henni. — Það á að fara til frú
Brown — Poste restante Hurley.
Viljið þjer skrifa utan á það og
setja það í póst undir eins. — Al-
veg undir eins, skiljið þjer!
— Og segið manninum mínum,
að jeg hafi liætt við að verða í
borginni í nótt. Jeg kem lieim í
kvöld. Já, — það er gott.
Anne var altaf að liugsa um nunn-
una, er liún sat í bílnum, sem rann
á fleygiferð út þjóðveginn, — nunn-
una, sem hafði bjargað lienni frá
mesta glapræðinu, sem lhin gat gert.
Hver skyldi hún vera — hvert
skyldi hún hafa ætlað?
Og þó undarlegt megi virðast
hugsaði nunnan líka um Anne, er
hún steig upp í ahnenningsvagninn
og settist í eitt hornið, álút eins og
hún væri á bæn. — En hún var
alls ekki í þessháttar hugleiðingum!
Maðurinn, sem opnaði fyrir lienni
dyrnar fór að sketlihlæja undir eins
og hún var komin inn fyrir.
„Mikið slcratti ertu vel búin, Sally.
Hvernig gekk þetta?
— Ágætlega! sagði konan og þreif
af sjer höfuðfeldinn. Svo stakk hún
liendinni í vasann á svarta pilsinu
og tók upp ýmsa skartgripi, sem
lnin rjetti manninum.
— Hjerna koma djásnin! Lög-
regluþjónninn brosti svo lilýlega
til mín þegar hann lijálpaði mjer
yfir götuna — og svo ljek jeg á
unga stúlku í lestinni — hún liarfði
beinlínis með lotningu á mig!
„listamannastyrk“ að heiman, til
þriggja ára dvalar erlen.dis. Þau ár
dvaldi liann lengst af í Miinchen.
Samdi hann allmargt tónsmíða á
þessum árum, en gekk illa að koma
þeim á framfæri eða „kveða sjer
hljóðs“.
Fór Sinding nú enn heim til
Noregs og var þar nokkur ár, sí-
starfandi og í sifeldri harátlu við
skilningsleysi og fjárhagslega örð-
ugleika. Þó mun hann hafa þroskast
mikið í list sinni á þessum árum,
og er bent á, sem órækt vitni þess,
kvintett sem hann samdi þá fyrir
píanó og fjögur strengjahljóðfæri,
sem talinn er eitt heilsteyptasta og
glæsilegasta verk hans, og með þess-
ari tónsmíð vann hann sinn fyrsta
verulega sigur heima fyrir. Þéssi
tónsmið og ýmsar minni tónsmíðar
frá þessu tímabili (söngvar og pí-
anótónsmíðar) vöktu athygli bæði
heima og erlendis (í Danm. ög
Þýskal.). Og nú var Sinding aftur
veittur styrkur til dvalar erlendis
(A. C. Hansens Legat). Dvaldi hann
nú enn í Leipzig um sinn. Samdi
hann þá m. a. „Klaver-konsert“
op. 6. og sýmfóníu í d-moll, og var
báðum þessum verkum vel tekið
og farið að telja Sinding í flokki
liinna merkari tónslcálda, sem þá
voru uppi. Þó var erftðleikum hans
ekki tokið. Enn átti liann í erjum
og kröggum. En hann átti hauk í
horni þar sem var fiðlusnillingur-
inn Adolph Brodsky, sem dáði mjög
tónsmíðar Sindings og kvaddi sjer
liljóðs með þær í Leipzig. Og loks
varð norska þjóðþingið við áskor-
un málsmetandi manna um að veita
Sinding árleg laun úr ríkissjóði, svo
að hann gæti gefið sig óskiftan að
því, sem menn töldu sjálfsagða köll-
un hans.
Frh. á bls. Í5.
Theodor Árnason
Herkir tónsnillingar lífs og liðnir:
#