Fálkinn - 26.02.1943, Side 4

4
F Á L K I N N
»Hansard« -- Bresku þingtíðindin
AHVERJUM MORGNI uxn líkt
leyti og fólk borðar litla
skattinn i London, fær hver
þingmaður, sem þar dvelur,
ofui-lítið kver sent heim til sín,
og liefir slríðið engu breytt um
þá venju. Kver þetta er í hlárri
kápu, og hefir inni að halda
frásögn af því, sem gex-st hefir
í þinginu daginn áður, og allar
ræður, sem haldnar hafa verið
þann dag, í neðri deildinni.
Sjerstakur hraðboði er sendur
með kverið til forsætisráðherr-
ans, áður en þingmennirnir fá
það, svo og til allra annara'ráð-
herra. Þetta eru hin opinberu
þingtíðindi, sem ganga venju-
lega undir nafninu „Hansard“.
Fiestir Englendingar kannast
við nafnið „Hansard“, þó að
fæstir lesi það til nolckurar lilít-
ar. En þó að um fimtíu ár sjeu
liðin síðan útgáfa með nafninu
Hansard hætti að koma út, þá
kallar fólk þingtíðindin ensku
Hansard enn þann dag í dag,
jafnt þingmenn sjálfir, sem em-
bættismenn og allur almenning-
ur. — En Hansard er nafnið á
prentaranum, sem varð fvrstur
til að gefa út þingtíðindi á eig-
in ábyrgð og selja þau sjer til
ágóða. Það var um líkt leyti og
sjóhetjan Nelson sýndi alheimi
yfirburði Breta á sjónum.
Allir kannast við þá staðhæf-
ingu Brights, að England sje
móðir þingræðisins. En þó verð-
ur ekki sagt, að Bretar hafi átt
frumkvæðið að því að gefa út
þingtíðindi. I rauninni varð
Bretland flestum löndum seinna'
til þess að gefa út opinber þing-
tíðindi. Það var ekki fyr en árið
1909, að hið fræga rit í bláu
kápunni byrjaði að koma út,
undir nafninu „Umræður í
Parlamentinu - opinber skýrsla"
en svo heitir Hansard rjettu
nafni.
Hið opinbera enska forlag
(Stationery Office, sem áður hef
ir verið sagt frá hjer í blaðinu),
gefur út Hansard og annast af-
greiðslu þess. En að öðru leyti
skiftir það sjer ekki af útgáfuni.
Þegar neðri málstofan fjelst á
að gefa út opinber þingtíðindi,
var þvi haldið til streitu, að
þingið sjálft hefði allan veg og
vanda af útgáfunni og bæri á-
byrgð á henni. Þetta hefir síðan
orðið ófrávíkjanleg regla. — í
rauninni er forseti neðri mál-
stofunnar ritstjóri þingtíðind-
anna. Og þingið gerir þá kröfu
að allar ræður sjeu birtar orð-
rjettar og óstyttar, hvort sem
&
aoth

COM3VIOWS
Ífl^ÍííiSsíiííÍIiisSiSíiIísi:
'íÉlÉÍÍÍi|Í||iÍllPlllÍIII:l
lAAíxrS A.Sí) „ ...
itttu,
t'AU'/MX tU.fcíí.v *
t«k,,:u>í>i<. Wtftv >
WMMWtiw
Á vk :‘<vx ’
rv>**
M A j t y ^ R-Y OP3TACK-
•4v>.<4Í*v> <,>: O* '**H'Þ*
í Englandi getur hver sem vill keypt ofurlítið kver í blárri
kápu fyrir sex pence. Þetta kver flytur orðrjettar umræð-
ur þær, sem farið hafa fram í enska þinginu daginn áður,
og heitir rjettu nafni „Parliamejit Debates — Official
Report“. — I eftirfarandi grein segir Christ þingfrjetta-
ritari frá því, hvemig þessi útgáfa varð til í upphafi.
Þetta er forsíðan af „Hansard“ — ensku þingtlðindunum í bláu
kápunni. Af efnisyfirlitinu geta menn sjeð niðurröðun á
efninu.
þær skifta nolckru máli eða
ekki. Ekki má fella úr neinar
árásir eða aðfinslur, sem koma
fram í ræðum, hver svo sem
Iilut á að niáli. En hvaða ræðu-
maður sem er getur falið þing-
skrifurum að leiðrjetta mál-
fræðilegar villur og lagfæra til-
vitnanir og því um líkt. En engu
má bæta við ræðurnar og ekkert
fella úr þeim.
skrifararnir farnir að nota
heyrnartæki og er það mikil
bragarbót frá því, sem skrifar-
ar Hansards höfðu forðum daga,
þegar þeir sátu í liálfdimmu
á öftustu röð áheyrendabekkj-
anna, með skrifblokkina sína
á hnjenu.
I byrjun stríðsins varð stjórn-
in að gera sjer ljóst, að Hans-
ard hefir verið keypt um allan
heim, og að óvinirnir lesa það
með mikilli athygli. Þess vegna
varð að athuga gaumgæfilega,
að ræðurnar hefðu ekki inni
að halda neinar upplýsingar
viðvík j andi vopnverksmið j um,
flugvöllum, styrkleika herliðs á
þessum og þessum stað, sigling-
um skipa, áhrifum loftárása
eða veðrinu. Þegar rædd eru
mál af þessu tagi er það jafn-
an gert á lokuðum þingfund-
um, og þar fá blaðamenn eða
þingskrifarar elcki að korna.
En þeir eru til taks fyrir utan
dyrnar, ef ske kynni að þörf
yrði fyrir þá. En það kemur
þó aldrei fyrir. í striðinii 1914
—18 var farið svo varlega með
þingskrifarana, að þeir urðu
að skila skrifbókunum sínum
í hvert sinn og voru þær læstar
inni í skáp í þinghúsinu.
En það er fremur sjaldgæft
að lokaðir þingfundir sjeu liald-
nir í enska Parlamentinu. En
það er brýnt fyrir þingmönn-
um, að þeir verði að haga orð-
um sínum þannig, að þau geti
ekki komið óvinunum að gagni,
og^venjulega dugir þetta. En
ef einhver brýtur þessa reglu,
þá sjer forsetinn um, að hættu-
legu orðin komi ekki í Hans-
ard. Þetta er eina ritslcoðunin,
Þó að þingskrifararnir sitji
í blaðamannastúkunni, þá eru
þeir embættismenn þingsins.
Þeir eru tólf alls. Ritstjóri þing-
tíðindanna má sitja í þing-
mannastúkunni, þó að eigi sje
hann þingmaður. Fáir starfs-
menn þingsins liafa meira að
gera en liann. Eftir hvert ár
liggja um níu þykk bindi af þing-
tíðindum, sem innihalda um tíu
miljón orð, orð sem eru töluð
á mörgum og mjög ólikum mál-
lýskum og stundum með 200
orða hraða á mínútunni. Auk
þess er fremur vont hljóð í þing-
salnum. Síðustu mánuðina eru
Sendimaður þingsins að afhenda töskuna með handritunum
i blaðið i prentsmiðjuna.