Fálkinn - 03.12.1943, Blaðsíða 4
4
F Á L K 1 N N
4
EYJAN WIGHT
Eftir George Edinger
%
PERLA ERMASUNDS HEFIR EYJAN WIGHT OFT
VERIÐ KÖLLUÐ, SAKIR MIKILLAR NÁTTÚRU-
FEGURÐAR OG ÁGÆTS LOFTSLAGS. FRÆG ER
EYJAN EINNIG FYRIR FORNMENJAR FRÁ TÍM-
UM RÓMVERJA.
T T IÐ suðurströnd Énglands,
* aðeins tuttugu mínútna sjó-
fei'ð undan landi liggur eyjan
Wight í Ermasundi. Hún er
tuttugu kílómetra breið og þrjá-
tíu klómetra löng og flatarmál-
ið aðeins 380 ferklómetrar, en
þó geymir þessi litli sólskins-
blettur ótrúlega fjölbreytni bvað
náttúrufegurð snertir.
Eyjan liggur að lieita má
beint suður af Southampton og
þegar Amerkuskipin sigldu út
þaðan eða inn á friðartimum
blasti við tindótt klettabrún,
sem kölluð er Núlarnar á Wighl
bak við naktar sandöldur á
vestureyjunni.
Á suðurströnd eyjarinnar er
skjólgott og þar er alt þalcið
gulum narsissum og níöndlu-
trjáablómum, sem vaxa á skóg-
arbotni beykitrjánna; liefir
þessu undirlendi ásamt skógun-
um og hömrunum á bak við
verið lýst á fjölbreýtilegan hátt
af kynslóð þeirri, sem ólst upp
við áhrifin frá Victor Hugo og
Walter Scolt, sem óðali skugga-
sælla laufskála, gotneskra kasl-
ala og bústaða með bogmynduð-
um gluggum í 120 ára gömlum
stíl, sem Bretar kalla Regencij.
Menn hafa kunnað að meta
prýði þessarar eyjar í þúsund
ár, eins og sjá má af tíglalögð-
um gangstjettum rómversku
húsanna, sem rústir hafa fund-
ist af þarna, undir vallgrónum
jarðvegi.
Victoria drotning reisti sjer
hús á norðurströnd eyjarinnar,
hjá Osborne. Og nokkra kíló-
metra þaðan er Cowes, frægasli
staður og miðbik enskra skemti-
siglinga. Ár eftir ár liafa þús-
undir manna norðan yfir sundið
sótt eyjuna Wight Iieim lil þess
að stunda þar sjóböð í tómstund-
um sínum, dáðst að narsissueng-
inu fræga og njóta hins unaðs-
lega útsýnis til hæðanna og sjáv-
ar.
Svo kom 1940. Frakkland var
ofurliði borið. Sumarleyfiseyj-
an varð á einni nóttu útvörður
Hjer sjest inngönguhliðiö Bavbican Gate i Carisbrooke-kast-
ala við Newport. Þar sul Charles I. í fangelsi í fjórtán mán-
nði, 164-7—8, og síðar tvö gngstu börn hans. Annað þeirra,
Elizabeth dó j>ar, árið 1650.
hins frjálsa heims. Eins og þús-
undir þeirra, sem farið Iiafa í
eins dags ferð á hinum gamal-
dags hjólaskipum frá Cherbourg
vita af eigin reynslu, er aðeins
100 kílómetra leið frá eyjunni
Wight til liinnar hernumdu Ev-
rópu. Á einni nóttu gerevðilagð-
ist atvinna hinna mörgu gistiliús-
eigenda og matsöluhúsmæðra,
sem höfðu bækistöð sína í langri
röð meðfram sjónum, á þeim
hluta eyjarinnar, sem ferðafólk-
ið sótti mest að. Og þegar
sprengjuárásirnar hófust máttu
þau þakka sínum sæla fyrir,ef
húsin þeifra hurfu ekki á burt
líka.
þeir sitja með kíkirinn sinn i
garðinum uppi á sjávarbakkan-
um og liorfa á skipin, sem sigla
framhjá. Og við sjerstök tækifæri
skjóta þeir þá af lítilli koparkan-
ónu til- þess að bjóða skip vel-
komin heim, ef þau flytjá vini og
vanadmenn innanhorðs, eða ef
þau liafa farið ferðina á tiltak-
anlega stuttum tínia.
Þetta fólk á Wight varð fyr-
irvaralaust að sætta sig við nýj-
ar lífsvenjur og temja sjer þær;
og þó að þær lífsvenjur sjeu ekki
eins róttækar og þær, sem Hitler
fylgir fram, ])á þurfti þó á lip-
urð og geðprýði að halda til að
samlagast þeim.
Myndin er úr sveitajjorpinu Colbourne á Wight og gefur glögga hug-
mijrnl um hinn gamla byggingastíl. sem enn er rikjandi á eyjunni.
Svo að í dag eru það ekki
margir, sem l'ara í heimsókn lil
Wiglit, og þeir fáu, sem gera það
verða að hafa brýnt erindi. En
þó að gestanna missi við, þá eiga
samt um 90 þúsund manns
heima á Wiglit, og þeir ætla sjer
alls ekki að fara þaðan. Því að
flestum, sem lifa í litlu húsun-
um með hvítþvegnu veggjunum
og hálmþökunum, eða í gráu
steinhúsunum á bændabýlunum,
sem eru allfjarri skemtiferða-
hverfunum, finst að eyjan þeirra
sje eins mikils virði og allur
lieimurinn. Það er sjórinn, sem
markar sjóndeildarhring ímynd-
unarafls þeirra. Meðal íbúanna
eru margir gamlir sjómenn úr
her og flota og eins úr kaup-
skipaflotanum, sem elska sjóinn
og hafa kosið að njóta ellihvíld-
arinnar á þessum ægigirta hólma
og una sjer aldrei betur, en þegar
Því að eyjaskeggjarnir á Wiglit
eru ekki aðeins í „eldlínunni“,
lieldur verða þeir að miklu leyti
að vera sjálfum sjer nógir. Samt
urðu viðbrigðin, þegar öllu er
á botninn hvolft, ekki eins mikil
og ælla mætti og eigi komst fólk-
ið i uppnám. Eyjan hefir haft
af ófriði að segja fyrr. Á fjórt-
ándu og fimtándu öld rjeðust
herskip Frakkakonungs þráfald-
Iega á eyjuna og rðendu þar og
rupluðu. Á sextándu öld gerði
Maria Tudor drotning itarlegar
áætlanir um ráðstafanir til varna
eyjunni Wiglit. Enn sjást leif-
arnar af fallbyssubyrgjum og
virkisveggjum, sem hinn ítalski
virkjasjerfræðingur drotningar-
innar Ijet byggja þarna. Það var
sami maðurinn, sem bygði virk-
in kringum Antwerpen. Wight
var einnig umsetin af skotliðum
Lúðvíks XIV. Frakkajkommgs,