Fálkinn - 08.09.1944, Blaðsíða 10
10
F Á L K I N N
VNesvtf
bUSMMttMtlt
Sjö mílna stígvelin
Ælintýxi
Það skeði svo margt undarlegt
í landinu þegar þessi saga gerðist,
að allir voru hræddir og harm-
þrungnir. Ræningjar rjeðust á gam-
alt fólk, tóku það með ofbeldi og
fluttu það burt, en skiluðu því ekki
aftur fyrr en ættingjar þess höfðu
borgað of fjár í lausnarfje fyrir það.
En sumt stolna fólkið kom aldrei
aftur.
Engum tókst að koma ræningj-
unum í opna skjöldu eða finna bú-
stað þeirra. Stundum var ráðist á
fólk uppi í fjöllum — klukkutíma
siðar var ráðist á aðra í hundrað
milna fjarlægð, niður við sjó og
skömmu siðar frjettist um aðra
ránsferð á allt öðru landshorni.
Hvernig gat staðið á þessu?
Það er ósköp skiljanlegt þegar
maður vissi hvernig í öiiu lá. Ræn-
inginn, sem átti sök á öiluin þess-
um voða, var einn einasti maður.
En hann var fljótur i ferðum, vegna
þess að rann átti sjömiina stígvel.
Þessvegna gat hann komist iangt
i burt i einu hendingskasti, þegar
hann hafði framið rán á einum
staðnum, og skotið upp á fjarlægmn
stað fáeinum mínutum síðar.
Einn daginn hafði liann rænt
tveimur börnum, nefnilega dóttur
borgarstjórans og syni garðyrkju-
mannsins, og þessum börnum hjelt
hann lengi, langa lengi í varðlialdi
í höllinni sinni, langt inni í skógi.
— Þú átt að þvo gólfin og elda
matinn handa mjer, sagði ræning-
inn við Geirþrúði. — og drengur-
inn getur sótt vatn, höggvið í eldinn
og burstað skóna mína og stígvjelin.
Holgeir var dugnaðar drengur,
en honum var það ljóst, að ekki gæti
hann gert ræningjanum óskunda
nema hann fengi hjálp til þess.
Því að ræninginn var stór og sterk-
ur og gat tekið fullorðna menn og
borið þá heirn í kjallarann til
sín, og þar hjelt hann þeim þangað
til lausnargjaldið var greitt fyrir
þá. Þegar það var gert fór hann
með þá eilthvað út í skóg og slepti
þeim þar.
Lausnargjaldið var alltaf látið
undir stein eða í holu í trje í ann-
ari sveit, svo að enginn gat vitað
hver hirti það. Og jafnvel þó að
vörður væri settur nálægt staðnum,
þá tókst honum ekki að sjá ræn-
ingjann þegar hann kom. því að
hann fór svo hratt yfir á sjö mílna
stígvelunum sínum.
Einn daginn sagði Holgeir: —
Mjer sýnist stigvelin þín vera svo
slitinn, það veitir vist ekki af að
sóla þau.
Ræninginn leit á þau — jú, þau
voru talsvert mikið slitin, en hann
gat ekki sólað þau sjálfur. En það
voru ráð við þvi. Næsta dag fór
hann eitthvað út í tuskann, og kom
aftur með skósmið, sem hann hafði
rænt.
— Þú verður að dúsa hjerna
þangað til þú hefir sólað stígvel-
in min! sagði ræninginn. Holgeir
getur fært þjer mat og drykk, en
þú skalt ekki reyna að flyja, því
að þá kem jeg á eftir þjer!
Skóarinn þorði ekki annað en
að gera eins og ræninginn sagði, og
svo fjekk liann leður og biksaums-
garn, plukkur og sýl, ’og annað sein
skóarar þurfa á að halda til vinnu
sinnar.
Fyrsta daginn sem Holgeir kom
niður i kjallarann þar sem skóar-
sat og reyndi að vinna, hristi hann
höfuðið og sagði:
— Þetta er vond vinna, mjer
finnst jeg ómögulega geta lokið við
Jiana. Og mest langar mig til að
eyðileggja bannsetta' skóna.
— Gerðu það ekki, sagði Holgeir.
— Mjer dettur ráð í hug. Ef þú ferð
að mínum ráðum, þá liður ekki á
löngu þangað til við sigrumst á
ræningjanum. Og svo sagði hann
skóaranum frá áformi sínu og hann
kinkaði kolli. Jú, víst var þetta
gott ráð!
Nú fór skógarinn að smíða skó
sem voru óþekkjanlegir frá gömlu
skónum. Þegar þeir voru búnir var
ómögulegt að þekkja skóna sundur.
— Nú er um að gera að gevma
skökku stígvjelin, svo að ræninginn
finni þau ekki. Og þegar jeg sje
mjer færi þá ætla jeg að hafa skifli
á þeim, og þá skaltu sjá hvernig fer!
Þegar ræninginn kom til að líta
eftir livort skóarinn væri búinn,
sýndi hann honum rjettu stígvjelin,
en hin hafði Holgeir geymt uppi
á lofti. Ræninginn reyndi þau und-
ir eins og liafði skóarann með sjer.
Þau reyndust prýðilega, og skóarinn
fjekk að fara heim.
En nokkru síðar ætlaði ræning-
inn að fara ríðandi út í skóg, þvi
að hann hafði gaman af að koma á
hestbak. Og svo þurfti að geyina
sjömílna stígvjelin vel á meðan,
svo að engin skyldi ná í þau.
— Komdu með stígvjelin mín!
kallaði hann til Holgeirs, — en
burstaðu þau vel fyrst, þvi að þau
eru óhrein.
Það var einmitt þetta tækifæri,
sem Holgeir beið eftir. Hann fór
að bursta óhreinu stígvjeiin, en
á meðan skaust Geirþrúður upp á
loft og sótti hin. Svo fór Holgeir
með þau inn til ræningjans, sem
setti þau inn i stóra skápinn sinn
og iæsti lionum.
— Nú tek jeg skáplykilinn og svo
læsi jeg herberginu líka, og þá
hugsa jeg að þeir verði ekki margir,
sem geta náð í sjömílna stigvelin min.
Hann hló sigri lirósandi og svo
reið hann út í skóginn.
— Nú er best að nota tækifærið,
sagði Holgeir. Hann fór i rjettu
stígvjelin og tók Geirþrúði á bakið.
— Haltu þjer nú vel!
Eftir þrjú skref voru þau komin
í órafjarlægð. Þau komust að vörmu
spori í bæinn, þar sem faðir Geir-
þrúðar var borgarstjóri og þar sögðu
þau frá hvernig þeim hefði lekist
að leika á ræningjann.
Nú gat Holgeir sagt hermönnunum
frá hvar ræningjahöllin væri, og
þegar ræninginn kom aftur var
hann tekinn höndum, en allir fang-
arnir hans látnir lausir.
Fjárajóðirnir, sem hann hafði
sölsað undir sig voru afhentir rjett-
um eigendum, en mikið var afgangs
og það fjekk Holgeir, fyrir það hve
hann hafði verið duglegur.
— Jeg vil þetta ekki abt einn,
sagði Holgeir. Jeg ætla að skifta því
milli Geirþrúðar, skóarans og mín.
því að þau hjálpuðu mjer bæði.
r*/ r*/
k r í 11 u r.
— Heyrðu, Umba. Sjáðu skritna
manninn J)arna. Hann gengur sitj-
andi!
— Heyrðu, mamma — hvað heit-
ir þetta þarna?
— Það lxeitir hrífa, drengur minn.
—Hann pabbi kallaði það alt ann-
að þegar hann datt um það í gær.
— Hvað er nú þetta? Ertu ekki
búinn með heimastílinn minn ennþá?
Kennarinn: — / Kína getur mað-
nr, sem dæmdur er til dauða, keypt
annan til að deyja í staðinn sinn.
Það eru margir fátæklingar, sem
lifa á þvi að hlaupa svona i skarð-
— Viljið þjer ekki kaupa hentug-
an brjefaopnara?
— Þarf ekki á honum að halda.
Jeg er giftur.
Það var svarta þoka og skip-
stjórinn stóð í brúnni og hallaði sjer
fram á riðið og horfði út í þokuna.
Allt í einu sá liann sjer til mikillar
furðu mann, sem liallaði sjer fram
á annað handrið, nokkra metra
burtu.
— Eruð þjer vitlaus, kallaði skip-
stjórinn. Hvert eruð þjer að stefna?
Vitið þjer ekki að jeg er i mínum
rjetti?
Þá kom þetta svar út úr þokunni:
— Þetta er ekki skip, maöur minn,
það er viti.