Fálkinn - 07.06.1946, Blaðsíða 6

6
F Á L K I N N
Jarðsaga íslands og
íslenskt þjóðarhlutverk
- LITLA SAGAN -
M. S.:
NÝGIFT
Allan og Harriet Aiken, sem voru
nýgift og ástfangin upp fyrir eyru,
bölvuðu sér upp á að svo lengi
sem nótt fylgdi degi og dagur nóttu
skyldu þau aldrei þreytast á að
vera nærri hvort öðru.
Þau voru alveg nýlega komin
heim úr tveggja mánaða brúðkaups-
ferð og voru nú að byrja að koma
sér fyrir i ofurlitlu húsi, sem
verða skyldi heimkynni þeirra. —
Margir dagar liðu þangað til grann-
arnir uppgötvuðu að þau voru kom-
in heim.
Og nú komu þeir í heimsókn
hver eftir annan. Allan og Harriet
urðu ávallt guðs lifandi fegin þegar
þeir fóru aftur, og gátu ekki skilið
að fólk skyldi ekki geta ímyndað
sér að nýgift sjón vildu lielst vera
ein. Þau afþökkuðu öll heimboð.
Tíminn leið. Þeim kom alltaf jafn-
vel saman og leið alltaf jafnvel.
Allan lcom lieim af skrifstofunni,
og yfir miðdegismatnum sagði hann
frá öllu hugsanlegu, sem hann
hafði frétt eða fyrir hann hafði
borið um daginn. Eftir matinn hjálp-
aði hann Harriet til að þurrka
uppþvottinn, og hún skvaldraði við
hann um búskapinn. Á kvöldin voru
þau ýmist lieima eða þá að þau
fóru i bió.
Eftir nokkra mánuði fannst Allan,
að Harriet væri ekki orðin jafn
áhugasöm og áður, þegar hann var
að segja henni frá viðburðum dags-
ins. Ifann fór að hugsa málið og
komst að þeirri niðurstöðu að hún
væri ekki álösunarverð fyrir það.
Því að það var afarsjaldan, sem
hann hafði nokkuð nýLt að segja
henni. Það var það sama upp aftur
og aftur og hlaut að verða nokkuð
einhæft til langframa. Og um sama
leyti uppgötvaði hann, að honum
var farið að finnast það dálítið ó-
viðfeldið að standa við að þurrka
upp diska frammi í eldhúsi og
masið í Harriet var lionum farið
að finnast leiðinlegt.
Svo stakk hann einu sinni upp á
þvi, að þau skyklu fara í nætur-
klúbb svona til tilbreytingar. Harr-
iet tók því boði fegins hendi.
Gildaskálinn var fullur af ungu
fólki. Sumir heilsuðu Aikenshjón-
unum stuttaralega, en aðrir sneru
sér undan eins óg þeir sæju þau
ekki. Það varð ekki hjá því komist,
að þeim fyndist þau dálítið utan-
garna og einstæðingsleg. Fólk dans-
aði líka öðruvísi núna en fyrir
var eilitið of siður, og smoking
einu ári. Iíjóllinn hennar Ifarriet
Allans var alls ekki samkvæmt tísk-
unni.
Tveimur dögum síðar spurði Allan
Harriet livort hana langaði ekki
til að fara og heimsækja móður
sína í Boston. Harriet svaraði, að
hún hefði einmitt verið að hugsa
um þetta sama. Það gæti ekki sakað
þó að þau sæjust ekki í nokkra
daga.
Harriet stóð við í viku hjá móður
sinni. Hún kom heim aftur sæl og
ljómandi af ánægju. Hún hafði svo
margt að segja Allan frá. En hann
hafði ekki tíma til að hlusta á
hana. Hann hafði farið í klúbbinn
rneðan hún var að heiman, og í
kvöld áttu þau Harriet og hann
að fara á skemmtun þar. Það var
bráðskemmtilegt.
Þegar þau komu heim voru þau
svo þreytt að þau nennlu ekki að
tala neitt saman.. Það var ekki
fyrr en við miðdögismatinn að
Harriet fékk tækifæri til að segja
Allan alla ferðasöguna. Ifún byrjaði,
en þá hringdi siminn. Það var
Allan .Það var verið að bjóða hon-
um að koma á fund í klúbbnum.
Og i sömu andránni minntist Harr-
iet þess að frú Brandon hafði beð-
ið hana að koma í kvöld og spila
bridge, og að liún liafði tekið boð-
inu.
Svo leið heil vika þangað til
Harriet tókst að ljúka við ferðasög-
una. Og nú gat hún ekki sagt honum
nema aðaldrættina. Það var svo
margt annað skemmtilegt, sem þau
höfðu að tala um.
Þegar liann var að þurrka disk-
ana um kvöldið vatt hann sér að
konunni sinni allt í einu og faðmaði
liana og liorfði fast í augun á henni.
— Elskan mín! sagði hann. —
Miklir einstakir bjánar höfum við
verið. Fyrst núna förum við að
njóta návistanna hvort við annað.
Harriet kyssti hann, og hló sæl
og glöð.
— Já, það er alveg satt. Mér hefir
fundist alveg eins. Gallinn var sá,
að við höfðum aldrei neitt að tala
um.
9fc 9fe 9fc
Jarðsaga íslands verður enn-
þá eftirtektarverðari, ef gert er
ráð fyrir þvi, að kenningin um
mannkynshlutverk íslensku
þjóðarinnar sje rjett. Því að það
virðast engar horfur á, að hið
forna norræna mál og sumt í
norrænu hugarfari sem þvi er
tengt, hefði getað varðveist, ef
Island hefði ekki verið til. En
hinsvegar virðist það hafa stað-
ið nokkuð tæpt, að svo gæti orð-
ið. .
Eldgos ein hin mestu, sem á
síðari áratugamiljónum hafa orð-
ið á þessum hnetti, höfðu bygt
upp meginland feiknavitt, sem
náði frá Grænlandi alt til Bret-
landseyja. Hinum miklu gosum
linti og lauk, og blágrýtismegin-
landið mikla brast i sundur,
eyddist og sökk að mestu í sjó.
Virðist um alllangan tíma lielst
hafa verið liorfur á því, að ekki
yrði annað eftir af þessu víða
meginlandi, en nokkrar lítils-
háttar eyjaþyrpingar lijer og
hvar í úthafinu. En eftir langa
hvíld, sótti þó hitinn í undir-
djúpunum aftur á, og aftur
Á þingi Sameinuðu þjóðanna hef-
ir svo einkennilega viljað til, að
allir aðaltúlkarnir heita George, að
einn mundanteknum. Yfirtúlkurinn
lieitir George Natliieu og hinir
George Margolies, George Kaminker,
George Tliorgevski, George Lam-
bert-Lamont og George Werner. En
undantekningin er bróðir George
fór að gjósa, að vísu að-
eins á örlitlu svæði miðað
við það sem áður hafði ver-
ið, en þó svo, að ísland varð
til á þessum stað norðurhafs-
ins, þar sem að öðrum kosti
mundu aðeins hafa verið nokla--
ar smáeyar, þar sem ekki hefði
getað skapast íslensk þjóð og
íslensk þjóðarmenning.
Og sjálfur staðurinn sem
þetta gerðist á, er einnig mjög
eftirtektarverður. Hefði eyland
þetta orðið nokkru norðar,
mundi það hafa verið með öllu
óbyggilegt, eða a. m. k. óhæft
til þess að þar hefði getað oi’ðið
menningarþjóð slík sem Islend-
ingar urðu. En hefði það verið
nokkuð til muna sunnar, þá
mundu ekki hafa orðið þessar
fjórar dýrmætu sjálfstæðisaldir.
Það er óhætt að segja, að
snilldarorð Jónasar Hallgrims-
sonær: „Búinn er úr bálastorku
bergkastali frjálsri þjóð,“ geta
átl við landið alt, og ekki ein-
göngu alþingisstaðinn.
í. mai.
Helgi Pjeiurss
Kaminker, sem lieitir André. Og
hann sker að ýrnsu leyti úr hinum.
Hann þarf t. d. aldrei að skrifa
neitt sér til minnis. Hann hefir
undravert minni og getur þulið upp
hálftíma ræður utan að á reiprenn-
andi ensku, frönsku, þýsku, holl-
ensku og ítölsku.
$$$$$
skrúðugir litir. Hér eru bara teikn-
ingar, myndir í svörtu og hvítu.
Frummyndirnar eru sýndar, en auk
þess eftirmyndir, sem Lithoprent í
Reykjavík hefir gert svo haganlega,
að litill munur sést. Upplag mynd-
anna er inismunandi stórt, þetta frá
9 upp i 150.
Margir ungir listamenn og fáeinir
eldri koma þarna fram, og margar
eru myndirnar einkar haganlega
gerðar og er gaman að því að bera
saman handbragð og efnismeðferð
hinna ýmsu teiknara.
Þá eru viðfangsefnin ekki síður
margvisleg, þótt einstakir listamenn
virðist taka alveg sérstakri tryggð
við ákveðin viðfangsefni. Þannig
leggur Kurt Zier sig einkum fram
eftir trjám og húsaþökum í skógar-
laufi, Jóhann Björnsson hefir tekið
sérstöku ástfóstri við gamla kofa og
skúra o. s. frv.
Sumar myndirnar eru háalvarleg-
ar, bera í sér íhygli og rómantíska
stemningu, aðrar eru þrungnar
kimni og hæðni. Örlygur Sigurðsson
sýnir ýmsar skoplegar teikningar,
og Jóliann Bernliard 20 skopteilcn-
ingar (Karikatúra) af þekktum
mönnum.
Alls sýna þarna 16 listamenn.
Tcikning eftir Rikarð Jónsson.
Nýlokið er listsýningu í Sýning- brugðin öðrum myndsýningum, sem
arskála Listamanna í Reykjavík. vanalegastar cru hér. Á þessari sýn-
Þessi sýning er að mörgu leyti frá- ingu eru engin málverlc, engir fjöl-