Fálkinn - 08.01.1948, Blaðsíða 3

FÁLKINN
3
Leikfélag Reykjavíkur:
- EINU
Eftir Holger Drachman
Jólaleikrit Leikfélagsins a8 þessu
sinni er ævintýraleikurinn „Einu
sinni var“, eftir Holger Drachman.
Hefir það verið sýnt áður hér á landi,
Prinsinn og prinsessan við kofann.
»HERÐUBREIЫ
KOMIN TIL LANDSINS,
Skömmu fyrir áramótin kom liing-
að til landsins hið nýja skip Skipaút-
gerðar ríkisins, Herðubreið. Er það
strandferðaskip, sem ætlað er það
hlutverk í liinu nýja strandferða-
kerfi að iialda uppi samgöngum við
smærri hafnir kringum landið. í
byrjun febrúar er svo von á öðru
skipi, eins að allri gerð. Hlýtur það
skip nafnið Skjaldbreið, og mun það
gegna samskonar hlutverki og Herðu-
breið. Síðar er einnig von á öðru
skipi, mun stærra, og er því ætlað
að halda uppi hraðferðum kringum
landið ásamt Esju. Viðkomustaðir
þeirra verða eingöngu þær hafnir,
sem liafa góðar bryggjur og önnur
skilyrði, sem nauðsynleg eru til skjótr-
ar og góðrar vöruafgreiðslu.
Blaðamönnum og öðruni gestiim var
boðið að skoða Herðubreið milli jóla
og nýárs. Skipið er smíðað hjá George
Brown skipasmíðastöðinni i Greenock
í Skotlandi. Kostar ])að 1,7 millj. krón-
ur, og stærð þess er 3(51 tonn brúttó,
en 215 nettó. Lengdin er 140 fet og
breiddin tæp 25 fet. Dýptin er 11 fet.
Tvær lestar eru í skipinu, 15 þúsund
teningsfet að stærð, þar af 4 þús. ten-
ingsfet frystirúm. 3 farþegaherbergi
eru með hvílum fyrir 12. Einnig er
skemmtilegur setsalur fyrir farþega
og góðar vistarverur fyrir skipverja.
Tvöfaldur botn er úndir skipinu, og
miili hotnanna hylki, sem ætluð eru
til að flytja í oliu. Ganghraði skipsins
í reýnsluferð var 11,2 míl. á klst. Var
skipið þá hálfhlaðið.
Við skipstjórn á Herðuhreið tekur
Grimur Þorkelsson. Skipstjóri á
Skjaldbreið verður Guðm. Guðjónss.
SINNI VAR -
Leikstjóri: Lárus Pálsson
árið 1925, og fór Adam Poulsen, hinn
frægi danski leikari, með stærsta hlut-
verkið, lilutverk prinsins, og leik-
stjórn.
Holger Drachman er fæddur i Kaup-
mannahöfn 9. okt. 1840. Faðir hans
var þekktur læknir. Á unga aldri ferð-
aðist Drachman mikið og hneigðist
hugur hans brátt að málaralist. Það
var ekki fyrr en George Brandes
lneyrði hann fara með frumsamið
kvæði, „Engelske Socialister“ að
Dracliman tók að leggja ritstörf fyrir
sig í alvöru. En fljótt varð hann mjög
afkastamikill á því sviði. Hvert ljóð
hans á fætur öðru hreif liugi fólks, og
svo komu sögurnar og leikritin. í
fyrstu voru skrif hans þrungin af sam-
hug með konnnúnistahreýfingunni og
skáldrit hans báru mikinn keim raun-
sæisstefnunnar, en síðar hneigðist
hann meira að ævintýraskrifum. —
sýnt á konunglega leikhúsinu i Kaup-
mannahöfn við fádæma hrifningu. —
Hefir leikurinn orðið fjölsóttari þar
en nokkur annar danskur lcikur, nema
el' vera skyldi „Elveliöj“. — Mikið
er af söngvum í leiknum og hefir E.
P. Lange-Miiller samið tónverkin. —
Jakob Jóh. Smári hefir snúið leik-
ritinu á islensku.
Stærsta hlutverkið, lilutverk prins-
ins, leikur Ævar R. Kvaran. Verður
eigi annað sagt, en leikur hans sé
þróttmikill. Alda Möller leikur prins-
essuna drambsömu, sem fátæktin og
auðmýktin kennir að bera lilýjan liug
til annarra. Er það stórbrotið hlutverk
og krefst mikils af þeim, sem með það
fer. Leysir frúin það af hendi með
miklum sóma. Haraldur Björnsson
leikur kónginn af fjöri og smekkvísi.
Lárus Pálsson leikur Kaspar Reykhatt
og er gáski í leik hans. Hefir Lárus
líka leikstjórn á hendi. Biðlana lcika
Valdimar Helgason og' Lárus Ingólfs
son, Jón Aðils leikur kolagerðarmann
og Pétur Á. Jónsson Franz veiðimann.
Brynjólfur Jóhannesson og Valur
Gíslason leika borgarverði. Helga
Möller leikur fyrstu hirðmær. Fjöldi
annarra leikara liafa á hendi smærri
lilutverk. Birgir Halldórsson syngur
bak við tjöldin. Dansana í leikritinu
hefir Kaj Smith gert og dansar hann
Zigaunadans. — Búningar og leiktjöld
er hvorttveggja íburðarmikið og marg-
brotið, en eitthvað er þannig við efnis-
meðferð höfundar, að erfilt er að
blása nægu lífi i sum hlutverkin. En
liess ber að vísu að gæta, að það er
samið fyrir aðra tíma og aðra stað-
hætti.
„Einu sinni var“ kom út 1885 og var
Prinsinn.
Prinsinn og Kaspar Reykhattur
Úr Iqkaþættinnm.
Brnninn í
Kirkjustræti
Að kvöldi 30. des. varð mikill elds-
voði í miðbæ Reykjavíkur. Húsin nr.
4 og G við Kirkjustræti brunnu að
heita má gjörsamlegá, þótt ennþá
standi rústirnar uppi. 27 manns urðu
lúisnæðislausir og fjöldi þeirra missti
eigur sínar flestar eða allar. — Þar
sem veður var gott og vindur liægur
varð næstu liúsum (Hótel Skjaldbreið,
Herkastalanum og Tjarnarg. 3) bjarg-
að, þótt oft væri mjótt á mununum,
að eldurinn læsti sig einnig i þau.
Ljósm.: Þorst. Jósepsson.