Fálkinn - 19.11.1948, Síða 8

8
FÁLKINN
Óheppinn staðgengill
JÓMFRÚ ÁsJáksen, bústýran
hans Símönar Holt, var í
útsynningsskapi. Hún var að
þvo upp eftir miðdegismatinn
og glamrið í bollum og glösum
og kötlum var ferlegt — já blátt
áfram óguðlegt. þegar á það
var litið að liúsbóndinn lá veik-
ur. Kaffibolli. og ölglas, sem hún
liafði tekið óvarlega á, lá i méli
á eldbúsbörðinú, og til þess að
svala reiði sinni sparkaði bún
öðru iiverju í þrífættan kollu-
stól.
Þrjátíu ár voru liðin síðan
Holt varð eklcill og jómfrú Ás-
láksen tók að sér að stjórna búi
bjá honum. Hann var barnlaus
og átti ekki svo náin skyld*-
menni, að þáu gælu gért lcröfu
til arfs eftir hann. Einu sinni er
liún álti tal við fógetann á
Hverfisgötunni. sagði liann
lienni, að ef Holt gerði ekki arf-
leiðsluskrá þá yrði það rikið
sem erfði liann. En oft óg mörg-
um sinhum liafði Holt minnst
á að lienni yrði ekki gleymt í
erfðaskránni, sem hanri ætlaði
að gera núna bráðum. Nei,
rausnarlega mimist, sagði hann.
Þegar liaiin var við það liey-
garðsliornið taíaði liann líkast
því að ætla mætti að hún ætti
að erfa allt saman. En livernig
liafði svo þetta farið? Svei hon-
um og svei honum aftur!
Símoii Holt hafði ekki unnið
ærlegt liandarvik síðustu tutt-
ugu árin. Þegar faðir lians dó*
gamli kaupmaðurinn á Torg-
inu, erl'ði Símon nokkur liundr-
uð þúsund og svo fékk hann
ríflegan skilding fyrir verslun-
ina, sem liann seldi innanbúð-
armanninum. Ungi Holt — svo,
kallaði fólk liaiin enn i dag þótt
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
BlaOiÖ kemur út hvern föstudag
Allax áskriftir greiGist fyrirfram
HERBERTSprent
liann væri orðinn 67 ára — átti
ekkert í versluninni lengur. En
það skipti engu máli, Iiann var
nógu ríkur samt. Jæja, liann
vildi eiga gott, satt var það. En
renturnar einar voru miklu
meira en lnúin gat étið. Og Sí-
mon Holt var alls ekki laus á
krónunum sínum. Jómfrú Ás-
láksen liafði byyjað með 50
krónur á niánuði, og' svo smá-
bætti liann við þangað lil kaup-
ið var komið upp í liundrað.
Síðustu viðbótina fékk hún fyr-
ir eitlhvað sextán árum, það
var á stríðsárunum þegar allt
-bækkaði og aldrei liafði hún
haft nema eina stúlku til að
hjálpa sér, i þessu stóra liúsi.
I dag liafði vinnukonuvæflan
lagst í mislinga. og þessi sjúk-
dómur gat orðið slærnur á full-
orðnu fólki, liafði læknirinn
sagt. í morgun kom stór bif-
reið og sótti liana. Svo að nú
stóð jómfrú Ásláksen ein eftir
ippi með allt amstrið, og það
út af fyrir sig var bölvað. En
samt var þetta þó ekki ástæð-
an lil þess að hún var í' þess-
um tröllaliam. Það var annað
verra.
Ho.lt liafði orðið veikur er
liann fékk sér iniðdegisblund-
inn. Pyrst liélt bún að liann
íiéfði bárá étið yfir sig, rétt
einu sinni, þvi að hann át þessi
kynstur þegar bann fékk eitt-
bvað sem bonum þótti gott.
En þvi var nú ekki til að dreifa
í þetta sinn. Hún bafði litið inn
til Iians skönimu síðar og sá
þá að hann var alveg ósjálf-
bjarga, þarna sem bann lá á
sófahum. Hægri bandleggurinn
v'ar máttlaus og liann gat ekki
talað. Og ekki gat liann staðið
á fæturna. Staffeld læknir var
sóttúr og liann sagði að Holt
befði fengið slag. Tveir sterkir
karlmenn áttu fullt í fangi með
að bera þennan þunga beljaka
upþ á loft og inn í svefnher-
bergið. Þegar læknirinn fór
hvíslaði hann að henni að Holt
gséti legið í þessu ástandi vik-
um saman eða lengur þangað
til liann sálaðist. En líka gæti
farið svo að liann lognaðist út
af eftir einn eða tvo daga.
Einu sinni bafði jómfrú Ás-
láksen dreymt um að verða frú
á þessu heimili. En Holt liljóp
aldrei í gildruna, sem hún setti
fýrir hann. Því áfjáðari sem
hún varð því þurrari og vara-
sámari varð liann. Hann var
eins og snígill. sem linipraði
sig inn í kuðunginn þegar liiað-
ur snertir við bonum. Hún liafði
þvi fyrir mörguin áruin misst
alla von um að verða frú Holt
númer tvö.
Svo var það þetta með erfða-
skrána. En nú var svo komið
að bún gat dregið strik yfir
bana líka. Holt bafði jaliian
verið svo gerður að það sem
liann gat frestað lil morguns
datt bdnum ckki í liug að gera
í dag. Ilún var sannfærð um að
liann iiefði ekki komið því í
framkvæmd að gera erfða-
skrána. Og nú • - nú var það
orðið of seint! Var nokkur
furða þó að hún væri reið?
AUar gullnar vonir uni' auð og
allsnægtir voru brostnar. Hún
var blásnauð piparmey —' og
það átti bún að Verða til ævi-
Ioka.
Bráðum sansaðist bún nú
samt. í rauninni var það synd
og' smán að gera allan þennan
skarkala. Því að það síðásla
sem læknirinn sagði var að Holt
yrði að hafa algera ró, full-
komna ró, sagði hann. Læknir-
inn bafði gefið honum spraulu
og síðan sváf hann eins og
steinn. Ilún rétti kollustólinn
við og settist. Gaf sér tóin til
að liugsa. Var það nú alveg
víst að öll sund væri lokuð?
Var ekki bugsanlegt að finna
einliver ráð? Hún sat lengi og
góndi út í bláinn. Allt i einu
datt lienni nokkuð i húg og nú
komst hún öll á'loft. Hún lædd-
isl upp stigann og gægðist inn
til Ilólts. Hann svaf eins og
steinn, entla bafði • læknirinn
sagí áð líklega mundi Iiahn
sofa til morguns.
Jú, liún ætlaði að hætta á
það, — bún mátti til að gera
það. Nokkrum minútum síðar
liafði hun sett úpp batt og var
komin i kápuna. Og nú keifaði
hún kvik í spori heim til.bróð-
ur síns, fullorðins skraddara,
sem bjó upp undir Skólavörðu.
Honum þólti talsvert golt í
staupinu, þcssum bróður henn-
ar, og saumastofan hans var
víst ekki á marga fiska. Hann
bafði lengi átt örðugt uppdrátt-
ar og lifað i vesæld. Og þess-
vegna hafði það verið altílt að
hann fengi hjá henni fimm
krónur, sem hún fékk aldrei
aftur. Ónei, hann Kornelíus
kunni ekki að skammast sín.
Jæja, benni var nú sama um
alía þessa fimmkrýninga, bara
ef liún gæti gert það, sem hún
ætlaði að nota liann til núna.
Hún hafði bestu vonir um það,
því að hann var ágætur leikari,
þessi drykkjurútur. Og svo var
hann víðlesinn líka, mátti lieita
menntaður maður. Hann var
fremstur í flokki þegar þeir
sýndu skopleiki í Iðnaðarmanna
félaginu, allir voru sammála
um það.
KORNELÍUS var meira en
fús til að gera það, sem Amalía
svstir Iians bað hann um. Hann
var eins og vax i lúkunum á
lienni þegar hún liafði laumað
að bonum hundrað krónum,
sem bún liafði tekið af mánað-
arpeningunum. Til allrar ham-
ingju var liann ófullur eins og
kriuungi i dag„ Amalía þurfti
líka á konunni lians að lialda
og sömuleiðis lienni dóttur
þeirra. Og þegar þær fengu sin-
ar líu krónurnar livor þá urðu
þær eins og smér og hunang.
Þau fóru undir . eins öll með
hénni, er þau höfðu héyrt livað
Amalía, klækjatólið hafði í
íiyggju.
Hún fór með Kornelíus upp
í gestaberbergið uppi á lofti og
skipaði lionum að liátta og fara
í naérfötiii og silkinátttreyjúna
áf Hólt, sem hún rétti lionum.
Svo átti liann að leggjast fyrir
í rúminu og leika sjúklinginn
Simon Holt, sem lá í liinum
enda hússins og hraut. Kornelí-
us álti að vera staðgengill Ilolts
og lesa fyrir erfðaskrá, sem
gerði Amalíu að einkaerfingja
að öllum auðnunl.
Kornelíus var alls ekki ósvip-
aður Símoni Holt til að sjá, og
oft bafði liann skemmt Amalíu
með því að herma eftir liús-
bónda liennar og ganga eins og
bánn. Það vnr eins og bakhlut-
inn á Holt vaggaði þegar liann
gekk. En samt liafði það nú
verið ýmsum vandkvæðum og
áliættu bundið að koma liinu
lævíslega áformi Amalíu i fram
kvæmd, ef ekki liefði viljað
svo heppilega til að fyrir nokkr-
um dögum hafði framándi
málaflutningsmaður af öðru
landshorni sesf að í bænum.
Hann hét Smith og það var
þcssi nýbakaði lögfræðingur,
sem Anialia hafði útséð til að
skrifa grfðaskrána, sem færði
henni öll auðæfin, sem hún ann-
ars hefði inisst af. Henni fannst
þetla framúrskarandi liyggilega
ráðið, og Iiún var sannfærð um
að það mundi takast slyðru-
laust, Nei, hún þurfti engu að
kvíða. Því einhverntíma yfir
matnum liafði Holt verið að