Fálkinn


Fálkinn - 14.08.1959, Blaðsíða 4

Fálkinn - 14.08.1959, Blaðsíða 4
4 FALKINN Kafarinn og ljósmyndar- inn Luis Marden var gerður út af „National Geographiral Magazine“ til að leita að hinu fræga .skipi „Bounty“, sem sökkt var og fann það á 10 metra dýpi við Pitcairney. Hér segir frá leitinni og sögu £acfan a^ Sjóræningjaskipinu skipsins, sem frægt er orðið af sögunni „The Mystery of the Bounty“ og kvikmynd- um. KUNNUR kafari og ljósmyndari, Luis Marden kom til Pitcairn í árs- lok 1956 til að leita að leifunum af skipinu „Bounty“. Enginn hafði orðið var við leifar af þessu fræga skipi fyrr en 1933, er Parkin Chris- tian, sonarsonarsonarsonur Fleetch- ers Christian, sem tók þátt í sam- særinu á „Bounty“ fyrir 170 árum, kom auga á stýrið af skipinu á hafs- botni. Stýrinu var náð upp og er það nú geymt á Fiji-safninu í Suva. Þetta varð til þess að Marden tók að sér að leita að fleiru úr skipinu fyrir „National Geographical Maga- zine“ í Washington. Hann frétti að fyrir 20 árum hefði hluti af stjjórn- palli skipsins rekið upp, og að ryðgaðir naglar úr því hefðu fund- izt. Marden þóttist viss um að finna meira og fór til Pitcairn. Þar æfði hann Tom Christian og Len Brown í köfun og sjálfur var hann á hafs- Stúlkurnar á Tahiti voru fallegar og blíðar. Engin furða þó skips- mennirnir á ,Bounty“ kysu fremur að vera hjá þeim en undir svip- unni hjá Bligh kapteini. botni fimm tíma á dag í sex vikur samfleytt. Þeir grófu í leðjunni, sem safnast hafði fyrir á hafsbotni og loks fundu þeir heilmikið af nöglum úr skipinu. Þarna hafði „Bounty“ sokkið. Þeir fundu líka blýsívaln- inga, sem mikið voru notaðir sem kjölfesta fyrrum, og ýmislegt úr málmi. Allt var þetta þakið kalk- hrúðri. í janúar 1957 höfðu þeir fundið allt sem fundið varð úr skipinu. Þegar skipið „Yankee“ var þarna á ferð fann það akkerið frá „Bounty“ á 17 metra dýpi, miklu utar í fló- anum. ÆFINTÝRIÐ UM „BOUNTY“. Hinn 23. des 1787 lagði „Bounty“ af stað í Suðurhafseyjaferðina. Það var hinn frægi sir Joseph Banks, sem hafði sannfærst um að hægt væri að hagnýta brauðaldintréð á Suðurhafseyjum betur en gert var, og í þeim tilgangi var förin gerð. Stóð til að rækta tréð í Vestur- Indíum. Englakonungi leizt vel á þessa hugmynd og hafði látið breyta seglskipinu „Bethia“ og skírði það „Bounty“. Skipið fór frá Spithead með 45 manna áhöfn, vistir til tíu mánaða og alls konar glingurvarn- ing, sem átti að nota sem gjaldeyri þegar farið væri að verzla við eyja- skeggja. Hægra megin við stýrið stóð skipstjórinn, William Bligh, og saug seltuloftið og eim af tjöru og biki gegnum nefið, en hásetarnir, í rauð- röndóttum brókum, festu akkerið. Svo voru undin upp segl og skip- stjóri sneri sér að I. stýrimanni, sem stóð vinstra megin við stýrið, og sagði: — Þú berð ábyrgð á seglunum. Ég fer niður .... Nelson garðyrkjumaður hrökk við þegar skipstjórinn kom inn til hans. Meðfram öllum veggjum hafði hann hengt upp urtapotta með ým- iss konar mold, sem hann ætlaði að nota fyrir brauðaldinfræ, en milli þeirra var fjöldi af blýhólkum. Bligh skipstjóri var erfiður mað- ur, skipshöfninn líkaði illa við hann og von bráðar hötuðu allir hann. Hann var ofsafenginn svo að hann réð sér ekki þegar hann reiddist, og misþyrmdi bæði hásetum og yf- irmönnum. Á Tahiti nutu skips- menn lífsins og gleymdu hatrinu til skipstjórans ,er þeir bjuggust til heimferðar eftir átta mánaða dvöl, með skipið hlaðið brauðaldinum, þoldu þeir harðstjórn skipstjórans enn verr en áður. Einn daginn sló í alvarlega brýnu milli skipstjórans og I. stýrimanns. Bligh skipstjóri og yfirmennirnir höfðu keypt kók- oshnetur og skilið þær eftir á stjórn- pallinum. Nú tók Bligh eftir að tvær vantaði. Hann kallaði yfirmennina Fred gamli Christian, 4. maður frá uppreisnarmanninum Fletcher, sýn- ir unglingnum Fletcher Christian leifar, sem fundist hafa úr „Bounty“ — keip og nagla úr bronsi og kopar. fyrir sig og spurði: — Hve margar hnetur hefur hver ykkar keypt? Christian yfirstýrimaður varð fok- vondur og svaraði: — Við vitum það ekki. En við viljum vita hvort þér álítið okkur þannig gerða, að við stælum tveim kókoshnetum? Bligh varð sótrauður af reiði og öskraði: — Já, ég trúi yður vel til þess, hundssonurinn! Christian svaraði engu en fór burt, en nú hafði hann ráðið við sig hvað hann ætlaði að gera. Um kvöldið kallaði hann saman þá óánægðustu af skipshöfninni og fékk þeim vopn en hann setti vörð fyrir utan dyr þeirra yfirmannanna, sem ekki vissu um samsærið, og rögustu hásetana setti hann í hlekki. Og nú stóð Bligh andspænis refs- ingunni: — Ef þér segið eitt orð eruð þér dauður! Bligh reyndi að verja sig, en þeir lögðu hendur á hann og bundu hann við sigluna. — Vinir, sagði Christian og benti á Bligh og þá, sem fylgdu honum að málum — það er bezt að við losnum við þá og setjum þá í skips- bátinn. Bligh fór síðastur í bátinn. Chri- stian fleygði kassa með skipsbrauði niður í bátinn, söltuðu fleski, vatni, árum, seglum, öxi, fjórum sverð- um áttavita, sextant og leiðai’bók- inni. Svo seig báturinn hægt frá skipinu og Bligh stóð fram í og hrópaði: — Ég skal láta hengja ykkur alla! Christian sigldi til Tamuai, sem er eyja fyrir sunnan Tahiti. En En vegna þess að þeim lenti í brösum við eyjarskeggja, sem kunnu því illa að sjá kvenfólkið sitt ganga hvítu mönnunum á vald, sigldu þeir þaðan aftur til Tahiti. Þar skiptust þeir í tvo hópa. Annar hópurinn, 16 manns, hafði komizt í kynni við stúlkurnar þar og vildi setjast þar að. En hinir, 9 menn undir forustu Christians, fór í september 1789 á- samt sex innfæddum mönnum og tólf konum sem þeir höfðu rænt og fóru að leita sér að verustað. Christ- ian kaus Pitcairney, því að hana þekktu fáir. Þar bjóst hann við að fá að vera í friði fyrir ensku rétt- vísinni. Hann var heppinn. Hópurinn lenti á Pitcairn og eyjan var ó- byggð. Það var nýliði sem hét Pit- cairn, sem hafði fundið eyjuna 1767, og þarna voru enn verksum- merki æftir menn. Nú var reist þorp uppi á kletti og að kvöldi 23. jan. 1790 skipaði Christian svo fyr- ir að kveikt skyldi í „Bounty“ og boruð göt á skipið, svo að það finnd- ist aldrei. Verr fór fyrir þeim, sem urðu eftir á Tahiti. Þeir höfðu með sér nokkrar byssur úr ,,Bounty“, biblíu og bænabók, og það varð varð þeim að falli. Armur laganna er langur og auk þess hugði Bligh á hefndir. Honum tókst að fara eina ótrú- legustu sjóferðina, sem sagan seg-

x

Fálkinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fálkinn
https://timarit.is/publication/351

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.