Fálkinn - 30.10.1959, Page 5

FALKINN
5
* £itt htierju *
'út í mannfjöldann.Lamballe frænka
hennar var hálshöggvin þennan
.sama dag.
— Nokkru síðar kom franskur
flóttamaður, sem hét Marcelle Bous-
.sier til dementaslíparans Pit van
Brink í Amsterdam, og vildi selja
honum þenna fræga gimstein. Dem-
antaslíparinn gat séð, að þarna var
hægt að nota sér neyð mannsins
og bauð honum smánarverð fyrir
steininn. Sá franski tók boðinu, þó
að það væri lágt, og notaði pen-
ingana til þess að komast til Ame-
ríku.
Demantaslíparinn átti son, sem
ekki var við eina fjölina felldur
og eyddi meira fé en hann hafði
efni á. Þessi sonur vissi hvar faðir
hans geymdi bláa dementinn og eina
nóttina laumaðist hann inn í felu-
staðinn til að stela honum. En fað-
ir hans heyrði umganginn og réðst
á þjófinn með sveðju í hendinni og
rak hann í gegn. Hann vissi ekki
fyrr en eftirá, að hann hafði drep-
ið son sinn.
Hann fékk vægan dóm fyrir þetta
manndráp, en eignir hans voru gerð-
ar upptækar og seldar á uppboði. Og
nú kemur nafnið HOPE, sem síðan
fylgir þessum mikla ógæfusteini, til
sögunnar.
Það var bankaeigandinn Frederic
Sam Hope, sem keypti bláa dem-
antinn, þegar eignir demantaslípar-
ans voru seldar. Og vitanlega vissi
kaupandinn ekkert um sögu bláa
dementsins . . .
Skiptaráðandinn, sem annaðist
bú vanBrinks slípunarmanns,fannst
dauður nokkru síðar á götu í Am-
sterdam. Hann hafði verið rekinn
í gegn með malayiskum rýting.
Sam Hope stakk dementinum inn
í peningaskápinn sinn. En einn dag-
inn lenti honum í skömmum við son
sinn, Francis Hope — út af gim-
steininum. Syni hans, Francis,
gramdist, að gamli maðurinn skyldi
geyma bláa demantinn inni í pen-
ingaskáp í stað þess að hafa hann
til sýnis, og loks varð rimman svo
grimmilega, að faðir hans hneig
dauður niður. Hann hafði fengið
slag.
Francis Hope hafði hlotið lávarðs-
tign, og nokkrum dögum síðar gaf
hann unnustu sinni, May Yohe, dem-
antinn. Þau giftust, en sú sæla stóð
ekki nema eitt ár. Þá strauk May
frá lávarði sínum vegna þess, að
hann var ekki eins loðinn um lóf-
ana og hún hafði haldið hann vera.
Nú var Hope-auðurinn nefnilega far-
inn að þverra. Og May vissi af ung-
verskum barón, sem vildi taka
henni fegins hendi. Þau giftust, en
þremur árum síðar fórst May i elds-
voða.
Hope-demanturinn var það eina,
sem Francis lávarður átti eftir af
verðmæti, og hann fór með hann
til Ameríku til þess að koma hon-
um í peninga þar. En honum brást
að fá eins mikið fyrir hann og hann
hafði búizt við. Orðrómur ógæfu-
steinsins hafði borizt út þar vestra,
og fáir kærðu sig um að eignast
hann. Steinninn, sem nú gekk und-
ir nafninu Hope-demanturinn komst
til Parísar og þar keypti hann mað-
ur, sem nefndist Kanitovski prins,
og kvaðst vera frændi Rússakeisara.
Hann gaf steininn léttúðardrós, sem
hélt að þetta væri ekki annað en
glermoli og hirti því lítt um hann.
Nokkru síðar skaut afbrýðisamur
kunningi þessarar drósar hana, og
Evelyn Walsh, ógœfusamur eigandi
Hope-demantsins.
skömmu á eftir fórst prinsinn í
sprengjuárás. Ættingi hans nokkur
komst þá yfir bláa demantinn og
seldi hann grískum prangara í Sal-
oniki.
Tyrkneski soldáninn Abdul Ham-
id II. keypti hann árið 1909, og
nokkrum dögum síðar fórst seljand-
inn í járnbrautarslysi. En soldán-
inn missti ríki sitt og gimsteinn-
inn var seldur frú Guggenheim,
konu hins nafntogaða auðkýfings.
Hún keypti dementinn í Evrópu
og ætlaði sér að fara heim til Ame-
ríku með „Titanic11, er hið mikla
skip sökk undan New Foundland.
Þar fórst hún. En því miður hafði
hún skilið Hope-demantinn eftir í
Evrópu til þess að láta smíða nýja
umgerð um hann, og beðið Ethel
McLean, sem var gift milljónamær-
ingi í New York að annast þetta.
Ethel var gift auðkýfingnum John
Elliot McLean. Skömmu síðar varð
hann gjaldþrota og hjónin skildu.
En blái dementurinn komst í eigu
hans og John Elliott gaf hann næstu
konu sinni, Evelyn Walsh, sem hann
giftist ári eftir að hann skildi við
Ethel. MeLean reyndi að tryggja
sig sem bezt gegn ógæfu steinsins.
En tengdamóðir hans fórst í bílslysi
með þeim atvikum, að vátryggingar-
félagið neitaði að greiða bætur fyr-
ir tryggingar, sem um hafði verið
samin vegna Hope-demantsins. Mc-
Lean vildi ekki fallast á þetta og
fór í mál, en í réttinum fékk hann
taugabilun og dó tveimur árum síð-
ar á taugaveiklunarhæli. Sonur
Evelyn fórst einnig í bílslysi og dótt-
ir hennar dó vegna þess, að hún tók
of stóra svefnskammta.
Frú Evelyn Walsh — eða McLean
—- var yfir sig komin af harmi.
Hún fór til gimsteinakaupmannsins
Harry Winston í New Yoi-k og bauð
honum bláa demantinn — Hope-
demantinn — og hann keypti hann
af henni fyrir milljón dollara. Hann
var sem sé þeirrar skoðunar, að
þrátt fyrir það óorð, sem af stein-
inum fór, mundi vera hægt að selja
I I Minangkabaus er það
I kvenfólkið sem ræður
í Minangkabaus á Súmatra er
•: hlaupársdagur á hverjum degi
:• allt árið, þ.e.a.s. það er kvenfólk-
:'■ ið, sem biður sér manns og tek-
'j: ur hann að sér, ef hann svarar
:• játandi. Stúlkan sér fyrir öllu og
:■ hefur heimilið tilbúið ef bónorð
j: hennar tekst.
Sumum karlmönnum finnst
:■ vafalaust að þetta sé freistandi,
en sá böggull fylgir skammrifinu,
>• að það er konan, sem ræður öllu
;j á heimilinu en maðurinn engu.
:•: Börnin hjónanna bera œttarnafn
:• móður sinnar en ekki föður.
:j Þó að þessi siður sé ekki al-
>: gengur í Indónesiu, hefur hann
:• tíðkazt á Vestur-Súmatra í mörg
> hundruð ár. í Minangkabaus er
œttarveldi, og það er konan sem
stjórnar hverjum œttbálki —
;> elzta konan í œttinni. Hún á
>: heima í stœrra húsi en aðrir, og
>: allt œttfólk verður að hlýða boði
j:j hennar og banni.
:j: Það er ekki nóg, að pilturinn
:j: taki stúlkunni, sem biður hans.
j:j Þau verða að bera málið undir
jjj höfuðkerlingar ætta sinna og
:j; þœr og foreldrar og nánustu ætt-
j:j ingjar hjónaefnanna verða að
j;j samþykkja ráðahaginn. Þegar
:j: það samþykki er fengið, er farið
j:j að undirbúa brúðkaupið.
j;j Og nú fyrst fer hin opinbera
:j: biðilsför fram. Á tilteknum degi,
j:j sem allir aðstandendur sam-
j:j þykkja, fer sendinefnd frá œtt
:j: stúlkunnar til œttingja bónda-
j:j efnisins og kyrjar bónorðið í Ijóð-
j:j um. Efni þeirra Ijóða er að stúlk-
:j: an sé undurfögur, að hún sé góð-
:j: menni og hafi marga góða kosti
j:j til að bera. Þegar Ijóðið hefur
jjj verið flutt,svara foreldrar bónda-
:j: efnisins: nei! Það þykir óvið-
j:j eigandi að taka bónorðinu strax
'■:'■ — það má alls ekki sjást, að pilt-
:j: inum sé áhugamál að taka stúlk-
j:j unni. Stundum verður að fara
'■:'■ bónorðsförina sex sinnum ■ áður
;j; en já-yrðið fœst.
j:j En þegar já-yrðið er loks feng-
j:j ið, hefst undirbúningurinn að
:j: sjálfu brúðkaupinu. Og þegar
ý. .brúðkaupið er gengið um garð,
hann með ágóða. — En vinir hans
fullyrða, að hann hafi allt í einu
elzt um tuttugu ár, daginn sem
hann keypti demantinn.
Hope-demanturinn er ,,ekki nema
44 karöt“. Hann þykir dásamlega
fallegur, og meðan hann var í
glugga Winstons gimsteinasala, var
jafnan þröng fyrir utan gluggann,
af fólki, sem hafði gaman af að
sjá þennan fræga ógæfustein.
En lengst af var hann vitanlega
vendilega geymdur í skáp gim-
steinasalans. Og þar lá hann — að
minnsta kosti á nóttunni — í mörg
flyzt brúðguminn heim til brúð- j:j
arinnar, en ekki sem frjáls mað- X
ur. TJpp frá þessu verður hann ;j;
að hlýða lienni í öllu. j:j
Svo er að sjá, sem piltarnir í :j:
Minangkabaus séu ekki sem á- :j:
nœgðastir yfir þessu fyrirkomu- j:j
lagi. Að minnsta kosti er það stað- X
reynd, að þeir flytja margir í aðr- :j:
ar eyjar og ná sér þar í konu, til j:j
þess að komast hjá að láta gifta jjj
sig nauðuga og verða þrœla kon- :j:
unnar. j:j
Minangkabausmenn hafa j;j
dreifst víða um Indónesíu og mál :j:
þeirra hefur orðið hið viður- j:j
kennda ritmál ríkisins. Þeir j:j
þykja einnig beztu kaupmenn og :j:
hafa margir hverjir orðnið kunn- j:j
ir stjórnmálamenn. j:j
Lífsreglur hirðisbréfsins
Erkibiskup Spánar, Daniel kar- X
dínáli, hefur nýverið gefið út v
hirðisbréf sitt, en unga fólkinu :j:
þykir það nokkuð strembið. Bisk- j:j
upinn varar unga fólkið alvar- X
lega við að leiðast á almenna- :j:
fœri og telur það ekki viðeigandi j:j
eða siðsamlegt. En að fa’&mast j;j
svo aðrir sjái, er beinlínis stór- :j:
hneyxlanlegur ósómi. Þá minnist j:j
hirðisbréfið á langar trúlofanir: j;j
„Hin fagra hugsjón trúlofunar- :j:
innar er sú, að ganga í heilagt jjj
hjónaband sem allra fyrst, án j:j
þess að nota trúlofunarstandið :j:
til þess að njóta nokkurra þeirra j:j
forréttinda, sem hjónabandið gef- j:j
ur. Þess vegna œtti trúlofað fólk X
að varast að vera saman i ein- v
rúmi og sízt af öllu í myrkri,“ j:j
segir Daniel kardínáli. X
Þá minnist hirðisbréfið á dans- j:j
inn og segir að „engin meiri j:j
hœtta er til en dansinn. Hann X
er stórhættulegur kristilegu sið- :j:
ferði, því að hann getur þegar j:j
minnst varir breyzt í ástand sem X
verður að synd“. Þá varar hitð- :j;
isbréfið eindregið við flegnum og j:j
ermalausum kvenkjólum. Og vit- :j:
anlega er það höfuðsynd, að kon- :j:
ur og karlar sæki sama baðstað- j:j
inn. „Það verður að forðast sam- jjj
eiginleg böð, því að þeim fylgir :j:
jafnan hœtta á hneyxlum og j:j
synd,“ segir kardínálinn. jjj
Spánska kirkjan er auðsjáan- :j:
lega á miðaldaskeiðinu ennþá. j:j
herrans ár. Þangað til gríski skipa-
auðkýfingurinn Onassis keypti hann
handa konunni sinni, Tinu. Hún hef-
ur látið greypa hann í gullhring
og segist vera óhrædd við að ógæfa
fylgi steininum. — En þjóðsagan
lifir og er farin að búa um sig: —
Hvort Tina lendi ekki í bölvun
steinsins og að sá mikli jöfur On-
assis verði ekki gjaldþrota.
Líðandi stund sker úr því, hvort
hjátúin fær skelli — eða hún ræt-
ist — á Onassishjónunum.
— ★ —