Fálkinn - 27.11.1959, Blaðsíða 4
4
FALKINN
Stúlkurnar þrjár
í Thule *
Nýlendan, sem Peter Freuchen og
Knud Rasmussen stofnuðu nyrzt á
vesturströnd Grænlands, hefur orð-
ið fyrir óvæntum breytingum, fyrst
og fremst af hernaðarástæðum. —
Engum datt í hug, að þarna mundi
verða stærsta byggð Grænlands. En
undanfarin ár hafa verið þar allt að
9000 karlmenn — en aðeins þrjár
konur. — En hvern% gengur 3 kon-
um að lifa innan um mörg þúsund
karlmenn?
Enginn getur sagt hve margir búa
í Thule-byggð, aðeins 1500 km. frá
norðurpólnum. Þar er leyndarmál,
alveg eins og íbúafjöldinn á Kefla-
víkurflugvelli, og talan er mjög
breytileg, því að þarna koma menn
og fara, samkvæmt einni bréflínu
frá hermálastjórninni í Pentagon í
Washington. En giskað hefur verið
á, að þarna muni á undanförnum
árum verið 5—9 þúsund manns, og
er Thule því stærsti bær Grænlands.
í höfuðstaðnum, Godtháb, búa að-
eins rúmlega 2000 manns.
Flestir Thulebúa vinna í ameríska
flughernum — en nokkrir fyrir
landherinn, einkum verkfræðingar,
vélfræðingar og ýmis konar sérfræð-
ingar. Þeir verða allir að skilja konu
og krakka eftir heima, þegar þeir
fara til Thule, því að Thule er ekk-
ert fjölskylduheimili. Hins vegar
fóru Bandaríkjamenn með fjölskyld-
ur sínar til Narsassuak, sem er
miklu sunnar, og þar yar skóli
handa krökkunum.
Einu kvenverurnar í Thule voru
til skemmsta þrjár ameriskar hjúkr-
unarkonur, auk danskrar konu, sem
var „Liasonofficer“ og var svo hepp-
in, að hún átti mann og börn á
staðnum. Þannig voru 2-—3 þúsund
Ameríkumenn um hverja stúlku. —
Þetta er einstakt fyrirbæri í heim-
inum, og maður skyldi halda, að
það væri vandamál. Sérstaklega af
því, að þessar þrjár eru ungar, lag-
legar og einstaklega geðslegar! . . .
En samt — eða kannske einmitt
þess vegna — sjást þær sjaldan á
almannafæri, og við bækistöð þeirra
er letrað við dyrnar: „Karlmönnum
ekki leyfður aðgangur!" Þess vegna
eru þær nærri því eins og í klaustri.
Hverjar eru þá þessar þrjár, sem
hafa sætt sig við að fara í þessa
útlegð, þar sem langur vetur er
samfelld nótt og sumardagarnir að-
eins fáir, þó að þeir geri nótt að
degi? Og þar sem frostið kemst nið-
ur í 45 stig? Sá, sem þetta ritar, læt-
ur sem hann sjái ekki neitt bann við
dyrnar, en gengur óhikað um þrenn-
ar stáldyr í „hjúkrunarkvennaheim-
ilið“.
Þarna eru mjög vistleg herbergi
— nærri því íburðarmikil. Myndir,
sem lýsa góðum smekk, eru á öllum
veggjum. Eldhúsið afar nýtízkulegt
— allt gert með rafmagni, og heitt
og kalt vatn í krönunum — og vit-
anlega bað, eins og alls staðar í
flugstöðinni. Móttökustofur sjúk-
linga eru fjórar, ekki stórar en eink-
ar vistlegar, svipaðar dagstofum
á heimili.
Blaðamanninum er vel tekið og
hann fær beztu veitingar. Yfirhjúkr-
unarkonan, sem er kapteinn og heit-
ir Nora Petruzzi, er ljóshærð og
einkar fjörleg stúlka; eins og nafnið
bendir á er hún af ítölskum ættum.
Þessi New York-stúlka hefur tíu
ára reynslu að baki sér. Og helm-
inginn af þessum tíu hjúkrunarár-
um hefur hún unnið í Bandaríkja-
hernum. Það erfiðasta, sem hún
hefur fengizt við, var að taka á móti
særðum mönnum í Kóreustríðinu,
og varð hún oft að fylgja þeim heim.
Þá fékk hún áhuga fyrir öðrum
þjóðum og bauð sig fram til að ger-
ast hjúkrunarkona erlendis. í um-
sókninni voru eyður til að fylla út:
„hvaða land helzt?“ Hún nefndi efst
Þýzkaland, og var að hugsa um
Heidelberg eða Munchen. En í stað-
inn var hún send til Thule í Græn-
landi. Það var dálítið annað. En hún
sætti sig við það.
Marie Beuregard er stúlka, sem
hefur mjög gaman af hljómlist. Hún
er lautinant og forfeður hennar eru
.frá Frakklandi. Það getur maður
líka séð strax á útlitinu — og hár-
greiðslunni — hún er nefnilega mjög
vandlát með hárið á sér, en ungfrú
Petruzzi klippir hana þegar með
þarf.
Hjúkrunarstarfið er Marie frekar
köllun en atvinna. Hún missti for-
eldrana í bernsku og átti bágt, en
síðan hún komst á legg hefur hún
eingöngu helgað sig því starfi að
létta þjáningar annara. Hún telur
það skyldu sína og köllun.
Þriðja stúlkan er Lillian Herczeg.
Foreldrar hennar fluttust til Banda-
ríkjanna frá Ungverjalandi. — I
heimahúsum hennar var töluð ung-
verska og Lillian talar hana eigi síð-
ur en ensku. Hún kaus að gerast
hjúkrunarkona af því að faðir henn-
ar, sem var handverksmaður, hafði
ekki efni á að kosta hana á kennara-
Lillian Herczeg lautinant í hjúkrun-
arfötum.