Fálkinn - 22.09.1964, Blaðsíða 42

■6 reka sláturféð til Víkur,
tunnuskortur gerði það að
verkum, að hlé varð á slátrun-
inni og það kom í veg fyrir
að fjöldi manna og fénaðar yrði
hlaupinu að bráð á söndunum.
En svo skall hurð nærri hæl-
um hjá okkur, að við vorum
að rétta gosdaginn og hefðum
farið af stað daginn eftir. En
menn, sem voru við smala-
mennsku á sandinum áttu fót-
um fjör að launa.
Þarna stóðu svo bændur
austan Sands uppi með allt sitt
fé og voru illa heyjaðir eftir
slæmt sumar. Ætluðu þeir því
að slátra óvenju mörgu þetta
haust. Var ekki um annað að
ræða en reyna að verka kjötið
heima, ef það átti ekki að eyði-
leggjast, en slíkt mátti ekki
ske, enda nógar raunirnar fyr-
ir. Varð það úr að skip var
fengið til að flytja salt og rúg-
mjöl austur að Skaftárós. Þá
var vitanlega ekki um annað
að ræða en salta kjötið, þá voru
frystivélarnar ekki komnar til
sögunnar hjá okkur. Rúgmjöl-
ið var svo auðvitað notað í
blóðið.
Nú — allt var þetta í tunn-
um, en þegar skipið kom að
ósnum var ófært að skipa upp.
Nú voru góð ráð dýr. Bændur
gátu ekki lengur geymt féð í
hagleysunni sem varð af ösku-
fallinu, því þeir voru óvenju
illa heyjaðir, eins og ég sagði
þér áðan og skipið gat heldur
ekki beðið lengi. Var þá tekið
til þess ráðs að fleygja tunn-
unum í sjóinn. Það var suð-
austan rok, þegar þetta var
gert og ekki bar á öðru en
þær skiluðu sér með tölu, eða
næstum því upp í sandinn og
var sáralítið skemmt í þeim.
Þetta snjallræði bjargaði því
sem varð hér í sveitunum.
Siggeir minnist ekki á það,
að það var faðir hans, bænda-
höfðinginn Lárus á Klaustri,
sem barðist fyrir því, að þetta
skip kæmi austur og gaf fyrir-
skipunina að fleygja tunnun-
um í sjóinn, en um það má lesa
í ævisögu Lárusar, sem fyrr er
nefnd.
Við vorum komnir að sælu-
húsinu og stigum út. Af kamb-
inum sást til vatnsfallanna,
sem féllu til sjávar í austri.
Þau hafa löngum verið Skaft-
follingum örðugur farartálmi,
en einnig fært þeim björg í
bú. Ádráttur hefur löngum
tíðkazt austur þar, og ekki
voru aðstæðurnar góðar: Ekki
um annað að ræða en að vaða
með netin í sandblautum jökul-
ám. Þeir Klausturbræður voru
löngiim fengsælir við þær
veiðar.
— Hvað er langt sxðan þú
fórst að vera við ádrátt?
— Eiginlega síðan ég man
eftir mér. Það var stundum af-
bragðs veiði, en þetta var
erfitt. Mestu veiði, sem ég man
eftir að hafa verið í, fengum
við í ágúst 1929. Þá var verið
að leggja símann hingað aust-
ur og seinnipart sumars var
fækkað um nokkra menn í
símavinnunni. Pabbi réði tvo
þeirra sem kaupamenn heima
yfir ágústmánuð og þeir fóru
með okkur Júlla bróður suður
í ós. Við drógum austur úr
ósnum og það er ekki að orð-
lengja, að netin bókstaflega
fylltust hjá okkur. Við troð-
fylltum pokana þrír, en sá
fjórði tók netin. Með þetta
brutumst við svo til baka
vestur yfir að bílnum. Þetta
var víst klukkustundar barn-
ingur í vatnsflaumi og sand-
bleytum með byrðina, en ég
man að veiðin var 430 pund,
sem við bárum þrír. Maður
var víst heldur þungur á sér,
þegar á leiðarenda kom. Svo
fóru þeir seinna Júlli og Bjarni
í Hólmi og komu með tonn. Já,
þetta var oft erfitt. Við urðum
iðulega að skilja veiðina við
okkur. Grófum við hana niður
í eyrarnar, svo fugl næði ekki
í hana. Þetta varð oft stanz-
laust svaml frá morgni til
kvölds og árangurinn misjafn.
Svo var þetta oft hættulegt
fyrir ósynda menn því forirnar
eru viðsjálverðar. Ef menn
lentu í óstæðu vatni var ekki
um annað að ræða en halda í
netin og bíða eftir að grynnk-
aði. En því miður urðu stund-
um slys við þessar veiðar. Nú
er þetta orðið hættuminna, því
þeir eru orðnir með gúmbáta
við enda netanna. I þá geta
þeir látið veiðina og fleytt sér
yfir óvæðar skorur.
Við gengum inn í skýíið til
að rita nöfn okkar í gesta-
bókina.
— Var ekki reimt hérna við
Skaftárós?
— Jú, það var sagt svo, en
aldrei varð ég var við neitt.
Eitt sinn voru þeir hérna, Helgi
bróðir minn og Runólfur heit-
inn í Hólmi. Þá var stór pakki
uppi á breiðu borði í húsinu.
Allt í einu fer pakkinn af stað
og dettur niður á gólf. Þeir
létu pakkann hvað eftir annað
upp á hallalaust borðið, en
hann þaut alltaf út af því og
niður á gólf. Þar varð hann
að vera að lokum. Svo var
þarna einn bolli, sem hét anda-
bollinn. Hann tolldi aldrei
kyrr á borðinu og hentist fram
og aftur eftir því þótt enginn
kæmi við hann.
En hvað einkennilegast er
líklega það, sem þeir urðu var-
ir við bræðurnir á Geirlandi,
Sigfús og Jón heitinn. Þeir
voru að koma úr veiðiskap og
voru að skipta um föt í komp-
unni, sem var bak við búðina.
Svo hagaði til, að stiginn upp
á loftið lá utanmeð og yfir
kompunni. Er þeir voru þarna
inni heyra þeir greinilega, að
gengið er inn um dyrnar og
þrammað upp stigann. Þeim
datt ekki í hug annað en að
einhver hefði komið að húsinu
á eftir þeim og gengið upp á
loftið. Er þeir höfðu búið sig
gengur Jón heitinn út til að
heilsa upp á komumann eða
menn. Fer hann fyrst upp á
loftið, en sér þá engan mann.
Kom hann fölur til baka og
sagði Sigfúsi. Fer hann þá
þegar út með bróður sínum og
þeir gá vandlega inni í húsinu
og fyrir utan það og sáu engan
mann og heldur engin spor.
Það verður víst aldrei upplýst
hvað þarna var á ferð, en
engum sem þekkir þá bræður
dettur í hug að rengja frásögn
þeirra, og hjátrúarlausir voru
þeir með öllu.
Við gengum út í svalt kvöld-
loftið. Birtu var aðeins tekið
að bregða. Brimið suðaði við
sandinn, veðrið var eins fagurt
og það getur orðið. En þeir
sem til þekkja vita, að það á
til aðrar hliðar við hafnlausa
ströndina og þó þeir bezt, sem
ekki kunna frá að segja. Er
við ókum burt varð mér litið
um öxl niður til sjávarins, þar
sem svo mörg skip og margur
framandi maðurinn hafa hlotið
hinztu hvílu. Og þeim sem trúa
því að menn geti gert vart við
sig, þótt sýnilegri jarðvist sé
lokið, mun ekki finnast ótrú-
legt, að stundum sé gengið um
skipbrotsmannaskýlið þarna,
þótt enginn sé gesturinn sjáan-
legur ... mb.
Kvenþjóðin
Framhald af bls. 32.
Sykurbráð:
150 g flórsykur
1 eggjahvíta
Rauð coctailber.
Kakan klofin. Eggjarauðurn-
ar hrærðar vel með sykri, van-
illusykri og hveiti. Rjóminn
hitaður hellt sjóðandi út í. Sett
í pottinn aftur og hitað að suðu,
hrært stöðugt í. Látið kólna,
hrært í við og við. Setjið krem-
ið milli laga, skerið út aflanga
bita sem borinn er sykur ofan
á. Skreytt mpð rauðum berjum.
Vínarsnittur.
300 g hveiti
200 g smjörlíki
100 g sykur
50 g saxaðar hnetur,
smátt
2 eggjarauður.
Innan í:
1 eggjahvíta
100 g sykur
100 g saxaðar hnetur,
smátt
Rifinn börkur af
1 appelsínu
1 msk. appelsínusafi.
Ofan á:
100—150 g flórsykur
1 — 2 msk. sítrónusafi.
Búið til. venjulegt hnoðað
deig, sem geymt er á köldum
stað nál. 1 klst. Eggjahvítan
hrærð með sykri, hnetum,
appelsínusafa og appelsínu-
berki. Deigið flatt þunnt út
í ferkantaða köku, fyllingin
sett á annan helminginn, legg-
ið hinn helminginn yfir og
lokið samskeytunum vel.
Kakan bökuð fallega brún við
nál. 200°.
Kakan smurð að ofan með
sykurbráð, skorin strax eða
svo til í bita.
NÝJUNG frá
ÚLTRfí+LfíSH Mascara
gerir augnhárin eins löng og silkl»
mjúk og frekast verður á lcosið.
ULTRA-LASH gæð-
ir augnhárin mjúkri
lengd án þess að bau
verði óþjálli. Hinn
frábæri Taper-bursti
lengir þau og gerir
silkimjúk um leið
og hann litar hvert
hár á hlið og bak.
ULTRA- LASH
storknar ekki, smitar,
rákar, óhreinkar eða
flagnar. Hann er voð-
felldur, vatnsfastur
og lyktarlaus ... eng-
ar áhyggjur af gljáa,
lausum eða hlykkjuð-
um hárum. Þvæst af
á svipstundu með Maybexline
Mascara uppleysara. í þrem hríf-
andi litbrigðum: Flauelssvörtum,
eirbrúnu og myrkbláu.
Maybelline
alltaf hið vandaðasta og bezta
ti! augnfegrunar.
FALKINN