Fréttablaðið - 12.10.2009, Qupperneq 6

6 12. október 2009 MÁNUDAGUR
F
í
t
o
n
/
S
Í
A

Stilling hf. • Sími 520 8000 • www.stilling.is • stilling@stilling.is
Rafgeymar
Japanskir
SJÁVARÚTVEGSMÁL Ísland hefur
afþakkað boð um að senda
áheyrnar fulltrúa á fund strand-
ríkja um heildarstjórnun makríl-
veiða síðar í þessum mánuði.
Fundar boðendum var tilkynnt að
Ísland tæki ekki þátt í slíkum fundi
nema sem fullgilt strandríki.
Fyrir ári þáði Ísland boð um
að senda áheyrnarfulltrúa á
fund strandríkjanna um stjórnun
veiða úr makrílstofninum. Þá
hafði óskum um sæti sem fullgilt
strandríki á fundunum verið ítrek-
að hafnað í áratug. Hins vegar ber
ríkjunum skylda til að semja við
Íslendinga um stjórn makrílveið-
anna samkvæmt Hafréttarsátt-
mála SÞ og úthafsveiðisamningn-
um.
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ, segir full-
gilda aðild Íslands frumforsendu
þess að að einhver möguleiki sé
á því að ná við unandi samningi.
H a n n seg i r
eina svarið við
þessari afstöðu
annarra strand-
ríkja vera það
að veiða meiri
makríl á næsta
ári. „Það er ekk-
ert því til fyrir-
stöðu að ákveða
veiðiheimildir
eins og gert var
á þessu ári. Veiðarnar verða þó að
vera skipulagðar á ábyrgan hátt
og fyrirkomulagið frá því í sumar
má ekki viðhafa áfram.“ Hér vísar
Friðrik til þess að makríllinn var
veiddur í kraftaveiði og fór mikið
af honum í bræðslu. Ef vinnsla til
manneldis væri aukin mætti auka
útflutningsverðmæti aflans um
milljarða.
Dreifing makríls við Ísland
hefur verið rannsökuð ítarlega í
sumar. Niðurstaðan er að makríl
er að finna allt í kringum landið.
Svo mikið var magnið að kvótinn,
113 þúsund tonn, veiddist upp á
örfáum vikum.
Umrædd strandríki, Norðmenn,
Færeyingar og Evrópusambandið,
hafa tekið sér kvóta í tegundinni
sem er langt umfram veiðiráð-
gjöf Alþjóðahafrannsóknaráðs-
ins (ICES). Veiðiráðgjöfin fyrir
2009 er 443-578 þúsund tonn en
löndin ákváðu að veiða 642 þús-
und tonn. Hluti kvóta þeirra er
ákveðinn einhliða. Friðrik hefur
bent á þessa staðreynd. „Strand-
ríkin hafa gagnrýnt makrílveiðar
okkar harkalega með vísan til
þess að þær séu ekki lögmætar,“
segir Friðrik. „Öllum hlýtur að
vera ljóst að Ísland er strandríki
og veiðar í okkar lögsögu byggja
á sömu rökum og réttur Norð-
manna og aðildarríkja ESB til að
veiða makríl í sinni lögsögu,“ segir
hann. svavar@frettabladid.is
Enn neitað um sæti
við samningaborðið
Þrátt fyrir að makríll gangi nú á Íslandsmið í miklu magni neita strandríki sem
hagsmuna eiga að gæta að viðurkenna rétt Íslands til að semja um stjórnun
veiðanna. Veiðar íslenskra skipa verða því ákvarðaðar einhliða eins og í sumar.
FRIÐRIK J.
ARNGRÍMSSON
Á SÍLDVEIÐUM Kap VE veiddi sýkta síld inni í Vestmannaeyjahöfn í vetur. Uppsjávartegundir okkar, vorgotssíldin, norsk-íslenska
síldin, loðna, kolmunni og nú síðast makríll og gulldepla, færa þjóðarbúinu mikil verðmæti. FRÉTTABLAÐIÐ/ÓSKAR
HAFRANNSÓKNIR Fjögur íslensk tog-
og nótaskip hafa undanfarna daga
tekið þátt í makrílrannsóknum
fyrir Austur- og Suðausturlandi
sem skipulagðar eru af Hafrann-
sóknastofnun. Rannsóknin er
hluti af því að kortleggja breytt
hegðunar mynstur makrílsins við
Ísland.
Meðal skipanna er Ingunn
AK, sem HB Grandi gerir út,
og lauk skipið yfirferð sinni í
nótt sem leið að sögn Vilhjálms
Vilhjálmssonar, deildarstjóra
uppsjávarsviðs HB Granda. Að
sögn Vilhjálms varð vart við
makríl auk þess sem nokkur
tonn af blandaðri síld komu upp
en þar var um að ræða íslenska
sumargotssíld og norsk-íslenska
vorgotssíld sem héldu sig á sömu
togslóðinni.
Markmiðið með rannsókninni
er að fylgjast með því hve lengi
makríll dvelur í íslenskri lögsögu
á haustin og fylgjast með göngu-
leiðum hans þegar hann dregur
sig til baka á vetur setustöðvar í
Norður sjó og norðan og vestan
Bretlandseyja. Svæðið sem valið
var til rannsóknanna nær frá
landgrunninu fyrir Austur- og
Suðausturlandi að mörkum land-
helginnar þar sem líklegt er
talið að makríllinn gangi er hann
hverfur af Íslandsmiðum. - shá
Fjögur tog- og nótaskip leita makríls á vegum Hafrannsóknastofnunarinnar:
Makríllinn enn á miðunum
INGUNN AK Hafrannsóknastofnun
rannsakar hegðun makrílsins á
Íslandsmiðum með aðstoð útgerðanna.
FÉLAGSMÁL Öryrkjar eru uggandi um sinn hag
og óttast frekari tekjuskerðingar en orðið
hafa á árinu, segir Guðmundur Magnússon,
varaformaður Öryrkja-
bandalags Íslands, ÖBÍ.
Aðalstjórn bandalagsins
sendi frá sér ályktun í gær
þar sem hún mótmælir
„harðlega að ríkisstjórnin,
sem kennir sig við félags-
hyggju og jöfnuð, skuli
áforma að halda áfram
að skerða kjör öryrkja
umfram aðra þegna lands-
ins“. Guðmundur segir
mjög hart fyrir öryrkja og aðra lífeyrisþega
að þurfa að takast á við verri kjör auk þess
sem þeir finni auðvitað líka fyrir hækkandi
verði á neysluvörum og hærri afborgunum
lána.
Í ályktuninni er bent á að bæði hafi lög, sem
áttu að tryggja að lífeyrir hækkaði sem svar-
aði kjarasamningum eða framfærsluvísitölu,
verið tekin úr sambandi um síðustu áramót og
svo hafi tekjutenging verið aukin í sumar sem
hafi skert bætur verulega.
Guðmundur segir við þetta bætast verð-
hækkanir á lyfjum sem hafi bitnað illa á
öryrkjum. „Það er gengið harðar að öryrkjum
og lífeyrisþegum en öðrum í samfélaginu,“
segir Guðmundur sem vonast til þess að fjár-
lagafrumvarpið verði öryrkjum og lífeyris-
þegum hliðhollara eftir að félags- og trygg-
ingamálanefnd hefur fjallað um það.
Alls eru öryrkjar á Íslandi um sextán þús-
und og lífeyrisþegar yfir fjörutíu þúsund. - sbt
Öryrkjabandalagið ályktar gegn kjararýrnun lífeyrisþega:
Niðurskurðurinn bitnar mest á öryrkjum
GUÐMUNDUR
MAGNÚSSON
Vilja fresta kjaraskerðingu
Stjórn Öryrkjabandalags Íslands vill að
skerðingu á örorkulífeyri, sem taka á gildi
um næstu mánaðamót, verði frestað.
Skerðingin kemur til vegna árlegrar end-
urskoðunar lífeyrissjóða á tekjum örorku-
lífeyrisþega.
Greiðslur til 700 einstaklinga stöðvast
alfarið og lækka um allt að þrjátíu prósent
hjá 1.200 einstaklingum til viðbótar.
Öryrkjubandalagið vill að lífeyrissjóðir
bíði þar til dómur fellur í máli ÖBÍ gegn
Gildi lífeyrissjóði vegna sambærilegs máls.
Niðurstöðu er að vænta úr Hæstarétti undir
árslok. - hhs
Telur þú að hér verði meira
hrun takist ekki að ganga frá
Icesave-samningnum?
Já 50,1%
Nei 49,9%
SPURNING DAGSINS Í DAG
Ertu búin(n) að krækja þér í
flensu í haust?
Segðu þína skoðun á visir.is
KJÖRKASSINN