Iðnneminn - 01.09.1967, Blaðsíða 7

STEFÁN ÓLAFSSON
FÉLAGSLEGUR
VANÞROSKI
Einn er sá sjúkdómur, er háir öllum félögum og nefnist sá
sjúkleiki félagslegur vanþroski.
Hvaða forystumaður í félagsmálum kannast ekki við að hafa,
einhverntíma á starfsferli sínum heyrt þessa köldu kveðju frá
einhverjum félagsbræðra sinna: „Þið gerið ekkert!" Stór orð!
Þegar haft er samband við þessa sömu félagsbræður, bréflega
eða munnlega, vantar sjaldnast afsakanir. „Ja, ég get það bara
ekki," og ef gengið er fastar á er lofað, og svikið. Það eru þessir
sömu félagsmenn, sem eru með gapandi gin á hverju götuhorni
en ekki á fundum! Nei, þangað hætta þessir háu herrar sér ekki.
„Hvað heldurðu að ég nenni að vera að standa í þessu?"
Félag er hópur. Þetta er grundvallaratriði, sem eigi verður
gengið fram hjá, en ef aldrei er hægt að ná saman hóp, er ekki
andskoti mikið félag! Hvað er þá til bragðs að taka? Séu félags-
menn spurðir, hvort þeir vilji láta leggja niður félagið, er svar-
ið: „Nei, af hverju?". Þeir álíta sem sé, þessir ágætu herrar (eða
dömur), að með bví að kjósa eða skipa stjórn séu þeir lausir við
alla ábyrgð, og hag félagsins sé í hvívetna vel borgið. Auðvitað
er gleðilegt, ef þetta stafar eingöngu af ofurmannlegu áliti á
stjórnarmönnunum, en þar liggur hundurinn hreint ekki graf-
inn. Nei, öðru nær, þetta er vanalega nefnt leti en ég kalla það
félagslegan vanþroska. Ef eingöngu væri um iðnnema að ræða
í þessu sambandi væri svarið auðvelt, en svo er því miður ekki,
ónei, þetta er sameiginleg reynsla allra félagsstjórna, utan að
sjálfsögðu pólitísku félaganna. Hvernig sem á því stendur er
kjafturinn á íslendingum alltaf á réttum stað, utan funda, en
aldrei á fundum!
Eftir þriggja ára samfellt starf að félagsmálum iðnnema leyfi
ég mér að halda því fram, að mæti félagsmenn ekki á löglega
boðuðum fundi, skemmtunum eða öðru slíku, svari ekki bréf-
um, svíki öll loforð og borgi ekki félagsgjöld, þá gefist stjórnin
hreinlega upp á því að vera nokkuð að reyna að ná sambandi
við félagsmenn og geri einfaldlega eins lítið og samvizkan leyfi.
Það eina sem er öruggt, er að fá nœga þátttöku í fylliríisferðir!
Þetta er ekki sérlega glæsilegt, en því miður, allt of oft satt.
Margt er gert fyrir köldum eyrum, má til dæmis nefna ferðir
Prentnemafélagsins til útlanda vorið 1965 og nú í vor, aðeins
sárafáir tóku þátt í beim. Einnig má nefna ferð INSÍ, nú í
haust, sérdeilis skemmtilega ferð. Af um 2000 iðnnemum á
landinu tilkynntu aðeins 9 þátttöku, og 8 fóru þessa ferð, sem
var auglýst rækilega í blöðum, útvarpi og dreifipésum.
Nú kannski sýnir þetta aðeins bágborin kjör iðnnema? Nei
ekki er það nú svarið, heldur einfaldlega vanþroski, félagslegur
vanþroski. Allt sem heitir félag (nema í pólitík) er ekki spenn-
andi, enginn hasar og því enginn áhugi.
Iðnnemasamtökin í landinu hafa unnið stórvirki, hvert á sínu
sviði, án alls Iúðraþyts og auglýsingaskrums, og er INSÍ nær-
tækasta dæmið. Þegar að pólitíska slagnum um völdin linnti
fóru skrefin að verða stærri og stærri en áhugi hins almenna
iðnnema minnkaði að sama skapi. Ég vil þó taka fram að mér
er engin eftirsjá í slagnum, því að sá vandi, sem pólitíkin skap-
aði, beint og óbeint, gerði meira en að vega á móti áhuganum.
Auk þess var lítið varið í samtök, sem almennt voru álitin ein
allsherjar halelújasamtök til að rífa kjaft við hliðina á Guð-
mundi J. niðri á torgi. hvað sem sem kann að hafa verið til í
því. En sleppum því.
Hvað skal til bragðs tekið til að auka áhugann? í sveinafé-
lögunum er aldrei meiri áhugi en í verkföllum, en það er nú
líka hálfgert hrossameðal. Auk þess hafa iðnnemar ekki verk-
fallsrétt. Þó að árangur hafi ekki verið sem skyldi af íþrótta-
æfingum, skemmtikvöldum o.fl. þess háttar auk félagsfunda,
tel ég enga ástæðu til að örvænta, meðan einhverjir fást til að
mæta. Það verður að halda áfram að reyna, og umfram allt, ekki
aflýsa skemmtikvöldum vegna fámennis.
VÍSUR
Áður fyrr var algengt að menn köstuðu fram vísum við
ýmis tækifæri, en því miður virðist þessi gamli þjóðarsiður
vera á undanhaldi.
Þessar tvær ágætu vísur, eftir Kristján B. Guðmundsson,
fyrsta gjaldkera I.N.S.Í., er að finna í gömlum þingtíðindum
Iðnnemasambzands íslands.
Ferskeytlum þessum kastaði Kristján fram í umrasðum um
„skólahúsmálið" á framhaldsstofnfundi I.N.S.Í., og gætu þær
svo sannarlega átt við enn þann dag í dag.
Burt með gamla kytrukofa,
komi veglegt skólahús.
Þá mun iðn vor listum lofa
og lcerdóm skila ærið fús.
Betri árang bjarta daga,
boðar framtíð iðnaðar.
Ef að tekst með listum laga
að lofa skóla framtíðar.
I Ð N N E M I N N
7