Nýtt kirkjublað - 01.04.1911, Blaðsíða 5
77
um manni getur aldrei átt sér staö sú vanræksla, sú deyðing
hins innra lífs, sem lijá ekki-kristnum manni, því að sönn
kristileg trú er óhugsandi án siðferðilegrar viðleitni og fram-
sóknar. Þess vegna stendur lika innri lífsþróun hinnar sönnu
kristni yfirleitt á hærra stigi en lífsþróun hins ekki kristna
mannheims. En með þessu er hitt ekki útilokað, að ekki-
kristnir, eða heiðnir menn, sem leggja stund á siðferðilegar hug-
sjónir og hafa með skyldurækni sinni við kröfur samviskunn-
ar ástundað það sem gott er, geti komist á hærra stig innri
þroska og siðferðilegrar fullkomnunar, en fjöldi kristinna manna,
sein að vísu höfðu kristilega trú til að bera og þrá eftir guði,
en þar sem þetta hvorttveggja var aðeins i byi'jun og náði
ekki að nióta manninn kristilega.
I hinu ágæta riti sínu „Tænkt og oplevet" farast Jansen
presti á einum stað orð á þessa leið: „Leyfið mér að bæta
hér nokkru við, — innri hvöt þrýstir mér lil að gera það —:
Hjá mér býr alls enginn efi um það, að jafnvel menn, sem
eingöngu með siðferðilegri viðleitni sinni, eingöngu með „bæna-
ákalli verkanna“ nálgast guð, en standa fyrir utan kristindóm-
inn, — meira að segja, þótt þá suma vanti með öllu vitandi trú
á persónulegan guð, — geti þó verið í lífssamfélagi við binn
hæsta.“ Þetta er vafalaust rétt skoðun. Vér megum ekki álíta,
að það að vera ekki-kristinn sé yfirhöfuð að tala sama sem
að vera útilokaður frá eilífa lífinu annars heims. Eg vil i
þessu sambandi minna á orð annars merks Norðmanns, prests-
ins Dable i Stávanger. 11 grein um svipað efni kemst bann
svo að orði fyrir skemstu: „Þegar vér athugum þann feiknar
mun, sem er á óendurfæddum mönnum, hvílíkur stigmunur
á sér stað, þar sem eru þeir, er lægst standa og hæst standa
í siðferðilegu tillili, þá rís réttlætistilfinning vor ósjálfrátt með
mótmælum gegn þeirri lnigsun, að eilíft hlutskifti þeirra manna
eigi að verða eilt og hið sama.“ (Luth. Kirketidende 1910 bls.
436). Hafi slíkir ekki-kristnir, „óendurfæddir“, menn með sið-
ferðilegri viðleitni sinni þroskað hjá sér þau frumfræ guðlegs
lífs, sem hjá þeim eru gróðursett af skaparans hendi, getum
vér ekki annað en vonað það og treyst því, að guð muni
einnig láta þá fá hlutdeild í eilífa lífinu aunars heims. Og
eins og eg sagði áður, að meðvitundin um föðurkærleika guðs
heimilaði oss að vona, að kristnum mönnum, skamt á veg
NÝTT KIRKJUBLAÐ