Vikan - 27.03.1952, Blaðsíða 7

VIKAN, nr. 13, 1952
7
FJÁRHALDSMAÐURINN
Framhald af bls. Jf.
fyrir mat, 50 aurar fyrir te, 25 aur-
ar fyrir brauðbita með osti. Og ef
l>ið þurfið endilega að belgja ykkur
á bjór, þá eigið þið 25 aura eftir."
Rauður reyndi að tala, en honum
var svo mikið niðri fyrir, að hann
kom ekki upp neinu orði. Pési kingdi
einhverju, sem hann ætlaði að fara
að segja og spurði Isak gamla mjög
kurteislega, hvort hann gæti ekki
fengið heilt pund, því að hann ætlaði
niður til Colchester og heimsækja
móður sína og vildi ekki koma tóm-
hendur.
„Þú ert góður sonur, Pési,“ segir
Isak gamli, „betur að fleiri væru eins.
Ég skal koma með þér ef þú vilt;
■ég hef ekkert að gera.“
Pési sagði, að þetta væri fallega
gert af honum, en hann vildi heldur
fara einn, því að mamma sín væri
feimin við ókunnuga.
„Jæja þá, ég skal koma niður á
stöð og kaupa handa þér farmiða,"
segir Isak.
Þá varð Pési sjóðandi vitlaus,
barði í borðið og braut helminginn
af ílátunum. Hann spurði Isak, hvort
hann héldi, að hann og Rauði Rikki
væru krakkar, og hann sagði, að ef
hann fengi þeim ekki alla peningana
■og það á stundinni, skyldi hann kæra
hann fyrir fyrsta lögregluþjóni sem
þeir sæju.
„Eg er hræddur um, Pési, að þú
hafir ekki ætlað að heimsækja hana
móður þína,“ sagði gamli maðurinn.
„Heyrðu," segir Pési, „ætlarðu að
láta okkur fá peningana?"
„Ekki þó að þú bæðir mig um
það á hnjánum," segir gamli maður-
inn.
„Jæja," segir Pési, sprettur upp og
gengur út. „Við skulum koma og ná
í lögregluna."
„Sama er mér," segir Isak, „en ég
er með skjalið, sem þið skrifuðuð
undir."
Pési sagði, að sér stæði á sama
þó að hann hefði fimmtíu skjöl, og
svo fóru þeir að leita að lögreglu-
þjóni, sem var mjög óvenjulegt af
þeim.
„Ég er að vona þín vegna, að það
verði ekki sá sami sem þú og Rauði
Rikki réðust á nóttina áður en þið
voruð munstraðir á Plánetima," segir
Isak og kiprar varirnar.
„Það er ekki líklegt," segir Pési
og var farinn að óska, að hann hefði
ekki verið svona frakkur í munnin-
um.
„En ef ég segi honum frá því,
þykir mér líklegt, að hann verði
fljótur að finna hann," segir Isak.
„Þama kemur einn, Pési minn; á
ég að kalla á hann?"
Pési horfði á hann, og svo horfði
hann á Rauða Rikka, og þeir héldu
áfram að gnísta tönnum. Þeir skildu
ekki við Isak allan daginn og reyndu
að hafa peningana út úr honum, og
þeir voru sjálfir hissa á öllum þeim
ónefnum, sem þeim datt í hug að
kalla hann. Og um kvöldið settu
þeir allt á annan endann I herberg-
inu, þegar þeir voru að leita að
peningunum, og aftur kastaðist í
kekki, þegar þeir vildu fá Isak gamla
upp úr rúminu, meðan þeir leituðu
i því.
Þeir borðuðu aftur saman morg-
uninn eftir, og Rauður brá á nýtt
ráð. Hann var blíður í máli við Isak
og drakk þrjá stóra tebolla, til þess
að sýna honum, að sér væri farið
að þykja þetta gott, og þegar gamli
maðurinn fékk þeim krónurnar, brosti
hann og sagði, að vænt þætti sér
um að fá ofurlítið aukreitis þennan
dag.
„Það er allt í lagi, lsak,“ segir
hann. „Eg myndi ekki fá mér í staup-
inu, þó að þú byðir mér það. Það
er eins og ég hafi ekki lyst á því
núna. Ég var að segja þetta við þig
í gærkvöldi, Pési, — manstu ekki
eftir því ?“
„Satt segirðu," segir Pési, ,,og ég
sagði sama."
„Þá hefurðu haft gott af mér,
Rauður," segir Isak og klappar á
bakið á honum.
„Það hef ég,“ segir Rauður og
beit saman tönnunum, „og ég þakka
þér fyrir það. Mig langar ekki til
þess að drekka, en ég var að hugsa
um að hlusta á söngleik i kvöld."
„Hlustað á hvað ?“ segir Isak gamli
og réttir úr sér og er stórhneyxlað-
ur á svipinn.
„Söngleik," segir Rauður og reynir
að stilla sig.
„Söngleik," segir Isak, „nú, það
er verra en brennivínskrá, Rauður.
Ég væri þér lítið hollur vinur, ef ég
léti þig fara þangað, — ég gæti ekki
til þess hugsað."
„Hvað varðar þig um það, þú grá-
skeggjaði eiturormur?" öskraði
Rauður, hálfvitlaus af reiði. „Því
læturðu okkur ekki í friði. Hvað
ertu að skipta þér af okkur. Við
eigum peningana."
Isak reyndi að tala um fyrir hon-
um, en hann vildi ekki hlusta á það,
og hann hafði svo hátt, að veitinga-
maðurinn sagði honum að fara út.
Pési elti hann, og þar sem þeir voru
báðir í æstu skapi, eyddu þeir dag-
peningum sinum fyrsta klukkutím-
ann, og eftir það róluðu þeir um
göturnar og kýttu um það, hvaða
dauðdagi væri ísak gamla hæfileg-
astur, þegar að því kæmi.
Þeir fóru heim til sín um mat-
málstíma, en þar var enginn Isak,
og þar sem þeir voru hungraðir og
þyrstir, fóru þeir með öll fötin sín,
nema það sem þeir stóðu í, til veð-
lánara og fengu nóg til þess að halda
áfram. Og til þess að sýna frjáls-
ræði sitt, horfðu þeir á tvo söngleiki,
og þar sem þeim fannst einhvern veg-
inn að þeir væru að gera ísaki til
bölvunar, eyddu þeir hverjum eyri,
áður en þeir fóru heim, og sátu svo
uppi í rúminu og sögðu honum, hvað
þeir hefðu skemmt sér vel.
Klukkan fimm um morguninn
vaknaði Pési og sá, sér til mestu
furðu, að Rauður var alklæddur og
var að leggja fötin hans Isaks gamla
saman með mestu gætni. 1 fyrstu hélt
hann, að Rauður væri orðinn vitlaus
að dedúa svona við fötin gamla
mannsins, en áður en hann gæti tal-
að, tók Rauður eftir því, að hann
var vaknaður og gekk til hans og
hvíslaði, að hann skyldi fara á fæt-
ur og hafa ekki hátt. Pési gerði
eins og honum var sagt, og hann vissi
hvorki upp né niður, þegar hann
horfði á Rauð vöðla öllum fötum
gamla mannsins í böggul og læð-
ast út.
„Ætlarðu að fela fötin fyrir hon-
um?“ segir hann.
• „Já,“ sagði Rauður og fór á undan
niður stigann, „hjá veðlánara. Við
skulum láta kallinn borga fyrir okk-
ur í dag."
Þá fékk Pési dálitla glóru, og hann
hló svo óstjómlega, að Rauður varð
að hóta því að slá hann kaldan til
þess að hann hætti. Rauður hló sjálf-
ur, þegar þeir voru komnir út, og
svo gengu þeir um götumar, þang-
að til búðir voru opnaðar, og fóru
inn til veðlánara og fengu fimmtán
krónur út á fötin hans Isaks gamla.
Þeir fengu sér strax í svanginn
og fóru út brosandi og byrjuðu að
skemmta sér. Rauður var í bezta
skapi, og Pési líka, og það þótti þeim
bezt, að Isak gamli var í rúminu með-
an þeir voru að drekka út á fötin
hans. Tvisvar um kvöldið áminnti
lögreglan Rauð fyrir að dansa á göt-
unni, og þegar síðasti eyrinn var
drukkinn, mátti Pési hafa sig allan
við að koma honum heim.
Isak gamli var í rúminu, þegar
þeir komu, og orðbragðið var hroða-
legt, en Rauður sat á rúminu sínu
og brosti við honum, eins og karlinn
væri að skjalla hann.
„Hvar eru fötin mín?" segir gamli
maðurinn og skekur hnefann fram-
an í þá.
Rauður brosti, lokaði augunum og
datt í svefn.
„Hvar eru fötin mín?“ segir Isak
og snýr sér að Pésa.
„Föt," segir Pési og glápir á hann.
„Hvar eru þau," segir Isak.
Það leið langur tími áður en Pési
skildi, við hvað hann átti, en þegar
hánn áttaði sig, fór hann strax að
leifá að þeim. Menn breytast ýmis-
lega við áfengi, en það hafði alltaf
þau áhrif á Pésa, að hann varð
allra manna hjálpfúsastur. Hann var
hálfa nóttina að skriða á fjórum
fótum, og fjórum eða fimm sinnum
vaknaði Isak gamli við vondan
draum, þegar Pési var fastur undir
rúminu hans.
Enginn þeirra var í sem beztu
skapi, þegar þeir vöknuðu um morg-
uninn, og Rauður hafði ekki fyrr
opnað augun en Isak fór að spyrja
um fötin.
„Vertu ekki alltaf að jagast um
fötin," segir Rauður; „við skulum
tala um eitthvað annað."
„Hvar eru þau?" segir Isak og
sezt fram á stokkinn.
Rauður geispaði og leitaði í vest-
isvasanum, því að hvorugur hafði
farið úr fötunum, og svo tók hann
kvittun veðlánarans og fleygði henni
á gólfið. eins og hann væri orðinn
vitlaus.
„Ætlarðu að segja mér, að þú
hafir veðsett fötin?" æpir hann.
„Við Pési," segir Rauður og sezt
upp og er við öllu búinn.
Isak hlassaðist niður á rúmið sitt
eins og tuska. „Og hvað á ég að
gera?" segir hann.
„Ef þú hagar þér eins og maður,"
segir Rauður, ,,og lætur okkur fá
peningana okkar, þá skulum við
Pési fara og leysa þau út. Það er að
segja, þegar við erum búnir að éta.
Ekkert liggur á.“
„En ég hef enga peninga," segir
Isak, „þeir voru allir saumaðir í
fóðrið á jakkanum. Ég á ekki nema
fimmkall. Þama hefur þú farið lag-
lega að ráði þínu, Rauður."
„Þú ert helvítis bjáni, Rauður, það
er það sem þú ert," segir Pési.
„Saumaðir í fóðrið," segir Rauður
og gónir.
„Seðlarnir," segir Isak, „og þrir
gullpeningar faldir í húfunni. Veð-
settirðu hana líka?"
Rauður spratt upp og æddi fram og
aftur. „Við verðum að ná í þau
strax," segir hann.
„Og hvar eru peningarnir til þess,"
segir Pési.
Rauður hafði ekki hugsað út í það
og varð eins og klessa. Hvorugur
virtist geta séð neina leið til þess
að ná í tíkallinn, sem á vantaði,
og Rauður var svo ringlaður, að
hann anzaði ekki því, sem Pési sagði.
„Við skulum fara og biðja um að
fá að skoða þau og segja, að við
höfum gleymt farmiða í vasanum,"
segir Pési.
Isak hristi höfuðið. „Það er ekki
nema ein leið," segir hann. „Við
verðum að veðsetja fötin þín, Rauður,
til þess að leysa mín út.“
„Það er eina leiðin, Rauður, segir
Pési og lifnaði allur við. „Hvaða
vit er í að láta svona? Þér er ekki
vandara að vera fatalaus dálitla
stund heldur en aumingja Isaki
gamla."
Það tók þá hálftíma að sansa Rauð.
Fyrst vildi hann láta veðsetja fötin
af Pésa í staðinn fyrir sín föt, og
þegar Pési benti á, að þau væru of
slitin til þess að hægt væri að fá
tikall út á þau, fór hann að rausa
um að vera í þvílíkum görmum, og
að lokum fór hann úr fötunum og
grýtti þeim í vonzku á gólfið.
„Ef þú ert ekki kominn aftur
eftir hálftíma, Pési," segir Rauður og
ygglir sig framan í hann, „skaltu
eiga mig á fæti."
„Hafðu ekki áhyggjur af því,“
segir Isak og brosir. „Ég ætla að fara
með þau."
„Þú", segir Rauður. „Þú getur það
ekki. Þú sem ert fatalaus."
„Ég fer í fötin hans Pésa," segir
Isak brosandi.
Þeir báðu Pésa að taka sönsum,
en það var ekki til neins. Hann var
með kvittunina, en að lokum gleymdi
Pési öllu sem hann hafði sagt við
Rauða Rikka um ljótan munnsöfnuð
og tíndi spjarirnar af sér og fleygði
þeim á gólfið og sagði Isaki sumt
af þvi, sem hann hélt um hann.
Gamli maðurinn virti hann ekki
viðlits. Hann klæddi sig hægt og ró-
lega í fötin af Pésa, og hann var
nærri því búinn að gera þá vitlausa
með því að eyða tíma í að búa um
rúmið.
„Vertu eins fljótur og þú getur,
Isak," segir Rauður, „og hugsaðu
til okkar, sem bíðum eftir þér."
„Ég skal ekki gleyma ykkur,"
segir Isak, og hann sneri við, þegar
hann var kominn niður í stigann
og gægðist inn i gættina til þess að
biðja þá um að fara ekki út að
drekka, meðan hann væri í burtu.
Klukkan var níu, þegar hann fór,
og klukkan hálftíu fór Rauður að
ókyrrast og talaði um, hvað gæti
Framhald á bls. 13.