Vikan - 03.07.1952, Qupperneq 3
"VIKAN, nr. 26, 1952
3
STIGINN
eftir fransfca rithöfundinn JULES RENARD.
Þegar Jóhanna gamla hafði selt krána
sína, ákvað hún að flytja ein. Hún fór
margar ferðir gangandi, enda átti hún
ekki mörg húsgögn. Hún setti fyrst þrjá
kassa, borðið sitt og diskana á handvagn-
inn og lagði svo af stað með það að hús-
iríu, sem hún hafði keypt til þess að búa
í því, það sem eftir var æfinnar.
Hún þurfti svo lítið húsnæði, að hún
leigði Rósu frænku herbergið á neðri
hæðinni og ætlaði sjálf að búa í herberg-
inu á efri hæðinni. ,
Þessar tvær konur, sem voru á svipuð-
um aldri, mundu nú lifa rólegu lífi, hvor
út af fyrir sig eða saman, eftir því sem
þær vildu.
Þegar Jóhanna gamla var búin að koma
með kommóðuna sína, sængurfötin og að
lokum rúmið og dínuna, sagði hún við
Rósu frænku.
„Nú er ekkert annað eftir en að bera
það upp á loft.“
,,Já, það er ekkert annað eftir,“ sagði
Rósa frænka. „Það þarf sterkt reipi,“
„Stiginn hlýtur að vera nógu breiður,“
sagði Jóhanna gamla.
„Ég lét taka hann burtu,“ sagði Rósa
frænka. „Ég þurfti ekki að nota hann.“
„Hvað ertu að blaðra?“ sagði Jóhanna
gamla.
„Ég er hvorki að blaðra né gera að
gamni mínu,“ sagði Rósa frænka. „Ég
bý í neðra herberginu, sem þú leigir mér
og ég nota aldrei stigann. Þessvegna lét
ég taka hann, svo við byggjum hvor út
af fyrir sig.“
„Og ég,“ sagði Jóhanna gamla, „ég á
vafalaust að ganga inn og út um glugg-
ann?“
„Því ræður þú. Þú ætlast þó ekki til
þess, að ég láti þig ganga í gegn hjá mér
JULES RENARD var sorgbitið barn, stjórn-
að með harðri hendi af einbeittri móður og
látinn afskiptalaus af auðnulausum föður.
Eftir menntaskólanám í Nevers, fór hann til
Parísar og vann fyrst við flutningafirma og
síðan gegndi hann herþjónustu. Faðir hans
hætti að senda honum peninga, svo hann
þurfti að fara að vinna fyrir sér. Hann reyndi
að fá vinnu við lögfræðistörf og var jafnvel
að hugsa um að fara til nýlendnanna. 22 ára
gamall skrifaði hann sitt fyrsta verk og 24
ára gamall gifti hann sig, að síðustu var hann
hamingjusamur. „Ég á Marinette og nú
krefst ég einskis framar.“ Hann umlukti börn-
in sín tvö þeirri ástúð, sem hann hafði aldrei
hlotið.
Jules Renard hafði þá náð fullu valdi yfir
ritlist sinni: þurrum og nákvæmum stíl. Hann
byrjaði að skrifa blað sitt, sem hann hélt á-
fram að skrifa, þar til hann dó 1910.
Renard fyrirgaf foreldrum sinum aldrei
fullkomlega óhamingjusama æsku sína.
hvenær sem er, allan daginn, alla þína
ævi. Ég gæti eins vel búið á kirkjutorg-
inu. Ég þakka nú bara fyrir. Ég borga
nógu háa leigu til að vera í friði. Láttu
nú undan og við skulum svo reyna að
koma okkur saman.“
„Þá vil ég heldur klifra upp vegginn,"
sagði Jóhanna gamla æst.
„Vertu sæl, elskan mín,“ sagði Rósa
frænka, og hún lokaði hurðinni við nefið
á Jóhönnu, sem leit ráðleysislega í kring-
um sig.
„Svona er það,“ sagþi hún. „I morgun
átti ég tvö heimili: krána mína þarna
niður frá á árbakkanum og eitt herbergi
hérna í mínu eigin húsi og í kvöld á ég
hvergi heima.“
„Reyndu að skilja þetta ef þú getur,“
sagði hún við snikkarann, sem gekk fram
hjá og stanzaði. „En svona er það; ég á
hvergi heima lengur.“
„Rósa frænka er að gera að gamni
sínu,“ sagði hann. „Hún opnar fyrir þér.“
En Rósa frænka opnaði ekki. Hún lét
ekki einu sinni sjá sig og nágrannakon-
urnar börðu árangurslaust að dyrum hjá
henni.
„Hún heldur að hún hafi yfirhöndina,“
sagði Jóhanna gamla skyndilega: „en ég
skal fá hana til að láta undan. Þó hún
sé þrá, þá er ég það líka.“
„Farðu aftur í krána,“ sögðu menn,
„eða komdu heim með okkur, því nú fer
að dimma.“
„Nei, þegar maður á hvergi heima,
sefur maður úti. Ég ætla að sofa úti, fyr-
ir framan dyrnar hennar og undir glugg-
anum mínum. Við skulum sjá hvor er ill-
kvittnari."
„Þær eru báðar vitlausar," sagði snikk-
arinn; „þetta er þeim líkt.“
„Þið haldið að ég sé að gera að gamni
mínu?“ sagði Jóhanna gamla við hann.
„Hjálpaðu mér undir eins við að setja
upp rúmið mitt, og svo get ég komið mér
fyrir.“
Allir hjálpuðu henni fúslega. Rúmið
var rétt sett upp, tveir fætur vinstra meg-
inn við rennusteininn og tveir fætur
hægra megin. Hún' kveikti á lampanum
sínum vegna bílanna.
„Til að lesa blöðin," sögðu menn.
En hún kunni ekki að lesa.
Hún snerist eins og húsmóðir innan um
húsgögnin sín, alveg eins og í stóru og
rúmgóðu herbergi. Það vantaði ekkert
nema veggina.
„En hvað það er leiðinlegt, að himin-
inn er að verða skýjaður,“ sagði snikk-
arinn. „Annars hefðirðu haft fallegt
tunglskin."
„Ég fengi bara glýju í augun,“ sagði
Jóhanna gamla.
Menn buðu henni hlæjandi góða nótt.
Hún svaraði án þess að hlæja: „Ég býð
ykkur líka góða nótt.“
Hún hristi koddann sinn og sængina,
signdi sig og var þegar komin upp í rúm,
þegar Rósa frænka birtist í dyrunum.
Framhald á bls. 7.
Frá hátíðhöldum Reykvíkinga 17. júní
Myndin lengst til vinstri er tekin á lóð Hótel lslands og sér inn í Austurstræti. Klukkan er um eittleýtið og fólkið að dansa. Mannfjöldinn var
svo mikill að erfitt var að flytjast úr stað sökum þrengsla. Þó var dansað á þremur stöðum: á lóð Hótel Islands, á Lækjartorgi og I Lækjargötu,
ennfremur var mikill grúi dreifður um Arnarhól og Menntaskólatúnið. Elztu menn mundu ekki annan eins fjölda! — Myndin í miðið er tekin við
styttu Jóns Sigurðssonar. Jón Pálmason (lengst til vinstri) hefur nýlágt blómsveig við fótstallinn. Forsætisráðherra og forseti Hæstaréttar standa
álengdar og tvær stúdínur, brottskráðar í vor. — Myndin til hægri er tekin á Austurvelli, meðan guðsþjónusta stóð yfir. Mannfjöldinn hópast um-
hverfis völlinn, skátar standa heiðursvörð. Neðst á myndinni situr Lúðrasveit Reykjavíkur. Myndirnar tók Hjálmar R. Bárðarson.