Vikan - 03.07.1952, Blaðsíða 14
14
VIKAN, nr. 26, 1952
Hundrað ára afmœlið.
Framhald af bls. 4.
ingunum frá mér og fara í bæinn til að kaupa
tóbak fyrir þá alla. Já, þessir drengir verða aldrei
fullorðnir ...“ Anna andvarpaði þreytt. Ungfrú
Hólm lokaði kassanum.
„Sofðu nú vel, Anna.“
„Maddama," leiðrétti Anna. „Takk sömuleiðis."
Hátíðisdagurinn rann upp. Anna gamla sat með
stafla af púðum uppi í rúminu, hvít, hrein og
ljómandi og tók við heillaóskum frá öllum á elli-
heimilinu. Yfirlæknirinn kom fyrst með stóran
blómvönd og kona hans með fallega súkkulaði-
öskju.
„Varamaðurinn", eins og hann var kallaður,
kom með portvínsflösku í rassvasanum.
Hjúkrunarkonurnar gáfu kransaköku og elli-
heimilið gaf öllum hátiðarmat.
Anna gamla ijómaði af ánægju, hún sveiflaði
portvínsglasinu, og hellti úr því á lökin — en i
dag nöldraði engin skapvond hjúkrunarkona yfir
því — augu hennar skinu af barnslegri ró, þegar
yfirlæknirinn drakk hennar skál og allir hrópuðu
húrra. Drengirnir líka — ungfrúrnar Hólm og
Lára höfðu loks komið þeim í skilning um, að
þeim bæri að vera viðstaddir á slíkum merkis-
degi í lífi móður þeirra. Réttara sagt, þeir höfðu
skilið að eitthvað yrði þar gott að borða og
drekka. Þeir höfðu komið í býtið um morguninn
og sátu enn með hátíðarsvip við rúm móður
sinnar.
Og einmitt á því augnabliki sem Anna gamla
sveiflaði portvinsglasinu, kom mesti viðburður
dagsins.
Það kom skeyti — drengur í bláum einkennis-
búningi stóð frammi á gangi. Til allrar hamingju
var ungfrú Hólm þar á sama augnabliki, svo hún
gat séð um að hátíðisdagur Önnu yrði enn hátíð-
legri. Hún lét drenginn fara inn og afhenda önnu
sjálfri símskeytið.
„Varamaðurinn" bjargaði glasi önnu frá því að
detta, þegar hún greip áköf samanbrotinn bréf-
miðann.
„Ég get það ekki,“ stamaði hún. „Ég get það
ekki,“ og hún barðist við að ná rauða lakkinu af.
„Vill ekki einhver ... ?“
Yfirlæknirinn opnaði skeytið og las heillaóskir
hans hátignar.
Tárin runnu niður kinnar Önnu gömlu og á því
augnabliki óttaðist „Varamaðurinn", sem horfði
á hana meðan yfirlæknirinn las, að hún myndi
gefa upp öndina. Svo áköf var gleði hennar, og
hann hugsaði:
„En hvað það hefði verið gott, ef svo hefði
farið."
En það fór ekki svo. Anna gamla náði sér og
með gleðitárin enn á skorpnuðum kinnunum greip
hún fyrst um hálsinn á Hans, síðan á Pétri og
þrýsti þeim að barmi sér.
„Að ég skyldi lifa svo hamingjurikan dag með
elsku drengjunum minum," sagði hún.
Japlandi öldungarnir við hlið hennar kinkuðu
kolli. Þeir störðu gráðugír á siðasta kökubitann
á fatinu.
„Nú held ég að frú Mortensen verði að hvíla
sig,“ sagði yfirlæknirinn.
„Mega drengirnir verða eftir?" Anna hélt í
hendur þeirra og horfði biðjandi á lækninn.
„Já, í tilefni þessa hátíðlega dags,“ sagði hann
brosandi. „Annars getum við ekki leyft herra-
heimsóknir hjá dömunum eða er það?“
Allar gömlu konurnar, ásamt önnu, hlógu að
fyndni yfirlæknisins ....
Dagurinn leið. Það voru engar misfellur á þess-
ari hátíð. Anna gamla var eins hamingjusöm og
hiegt er að vera.
;,ög að drengirnir mínir skuli sitja hjá mér all-
an daginn," endurtók hún mörgum sinnum.
Að visu hellti Pétur sósu niður á hvitu skyrt-
una sína og Anna gamla varð að áminna hann
móðurlega og skamma hann svolítið, því eins og
629.
KROSSGÁTA
VIKUNNAR
Lárétt skýring:
1. bókmenntagrein. —
6. óteljandi. — 9. vinda.
— 10. skemmd. — 11.
hægfara. — 13. trjá-
gróður. — 15. eggjárn.
— 17. æða. — 18. slétt
grund. — 20. teinar. —
24. kvendi. — 25. viljug-
ur. — 27. gælunafn. —
29. heyrðist hljóð. —
— 31. horfir. — 32.
verzlun. — 33. get sjálf-
ur. —- 35. gælunafn. —
37. talar. — 40. auk. —
41. til þessa. — 43.
norskt staðarheiti, þf. —
46. bruni. — 48. grípa.
— 49. hagur. — 50.
nautn. — 51. festir. —
52. margt manna til um-
ráða.
Lóðrétt skýring:
1. ijósmyndastofa. —
2. varnarlaus. — 3.
flutningatæki. — 4.
birta. — 5. mál. — 6.
heyrist hljóð. — 7. fugl.
— 8. eitraðir. — 12. ganga.
— 16. furða. — 19. kaup.
— 14. stórskornu.
21. gera loftkennt.
— 22. stórum og feitum manni. — 23. hráefni.
— 26. spara. — 28. bleðil. — 29. pokinn. — 30.
líkamshluti. — 31. spjátrung (slanguryrði). —
34. ósjúk. — 36. kjarni. — 38. kvenmannsnafn.
— 39. drabbað. — 42. höfðum yndi. — 44. eggja.
— 45. lykt. — 47. tímabil.
Lausn á 628. krossgátu Vikunnar.
Lárétt: 1. vamm. — 4.ídýfa. — 8. skák. —
12. Áka. — 13. tsr. — 14. efl. — 15. ýta. — 16.
larf. — 18. sunna. — 20. ötul. — 21. kar. — 23.
men. — 24. una. — 26. sakbitinn. — 30. Sám.
— 32. fúa. — 33. inn. — 34. rif. — 36. kraumar.
— 38. raskaði. — 40. oka. — 41. tík. — 42.
skrugga. — 46. skefill. — 49. sæi. — 50. nón. —
51. tæi. — 52. Nóa. — 53. langminni. — 57. beð.
— 58. Rán. — 59. ins. — 62. tros. — 64. sálga.
— 66. gára. — 68. nýt. — 69. boð. — 70. Una.
— 71. pat. — 72. anna. — 73. garri. — 74.
Rafn.
hún sagði sjálf, maður er skyldugur til að ala
drengina upp. Annars leið dagurinn án allra
óhappa. Þegar klukkan var orðin sjö og aftur
var farið að þvo gömlu konunum undir svefninn,
lá Anna gamla dauðþreytt og hamingjusöm í
rúminu sínu og fylgdi hverjum blómvendi, sem
borinn var út fyrir nóttina, með ánægjulegu
augnaráði....
Að lokum var hún tilbúin til að fara að sofa.
Ungfrú Hólm stóð við rúmið og hélt í hendina
á henni. „Og svo óska ég þér enn einu sinni til
hamingju með daginn," sagði hún, „hann hefur
sannarlega heppnazt vel, er það ekki?"
„Jú, og nú óska ég þess að ég vakni dáin á
morgun," sagði Anna gamla og andvarpaði þreytt
og ánægð.
Ungfrú Hólm klappaði enn einu sinni á hönd
hennar og ætlaði að fara, en Anna hélt í hana.
Það var eitthvað, sem hún þurfti að trúa henni
fyrir.
Ungfrú Hólm beygði sig yfir gömlu konuna og
heyrði hana hvisla:
„Ég vil að þú vitir það, ungfrú Hólm. 100 krón-
urnar eru ekki lengur í kassanum. Mér er alveg
sama um jarðarförina, úr því að ég hef lifað
slíkan dag. Engin jarðarför getur verið fallegri.
Ég lét drengina fá peningana, svo þeir geti farið
út og skemmt sér í kvöld. Móðir þeirra verður
ekki hundrað ára á hverjum degi.“
A VEIÐUM
Framhald af bls. 12.
„Ég skal tala við hana,“ sagði Woody og stóð
líka upp.
En Fitz leit á Sue og sagði: „Við förum
öll inn.“
Lóðrétt: 1. Váli. — 2. aka. 3. mark. •— 4.
íss. — 5. druinbar. — 6. fenntir. — 7. afa. —
9. kýta. — 10. átu. — 11. kall. — 16. fas. -—
19. nei. — 20. önn. — 22. rafmagnað. — 24.
Unnsteini. — 25. fár. — 27. kúa. — 28. ina. -—
29. kið. — 30. skass. — 31. Maori. — 34. rak-
in. — 35. fiðla. — 37. uku. — 39. kif. — 43.
kæn. — 44. gón. — 45. angráða. — 46. stingur.
. — 47. kæn. — 48. lón. — 53. les. — 54. mál.
— 55. ing. — 56. Etna. — 57. botn. — 60. sápa.
— 61. vatn. — 63. rýn. — 64. Sog. — 65. ani.
— 67. raf.
Sue gekk fyrst. Hvíti, síði kjóllinn bylgjaðist
um hana og litlu rauðu skórnir smullu við tröpp-
urnar.
Þau stönzuðu i salardyrunum, dálítið rugluð.
Dansinn sveiflaði rauðum veiðijökkum, berum
öxlum og ljósum kjólum framhjá. Karólína, sem
dansaði éms vel og hún reið hesti, sveif um gólf-
ið með ungum manni, sem leit út fyrir að hafa
jafnmikla ánægju af dansinum og dömunni sinni.
Karólína kom auga á þau og veifaði glaðlega.
„Við segjum henni ekkert núna," sagði Fitz.
„Geturðu gert það fyrir hana, Sue?“
Fitz lagði handlegginn utan um hana og þau
svifu yfir gólfið.
ENDIR
Svör við „Veiztu —T á bls. 4:
1. 1 vötnum Indlands.
2. Cellini, frægur myndhöggvari og gullsmið-
ur; Giorgione, ítalskur málari; Gorgonzola,
ostur (ítalskur líka); Edam, ostur.
3. 1 Vínarborg, um það bil 1880.
4. Hann sá hest drekka úr bæjarlæknum.
5. I júní 1940.
6. Líklega mundi f júka í þig, því að sörli þýð-
ir sóði.
7. Höfundarnir eru þessir: Knut Hamsun, Krist-
mann Guðmundsson og Ernest Hemming-
way.
8. Hún er fædd 1915.
9. 1897, það var Sögur og kvæði.
10. Sex hænur verpa þá tuttugu og fjórum eggj-
um. — Ef hálf önnur hæna verpir hálfu
öðru eggi á hálfum öðrum degi, þá verpa
þrjár hænur þremur eggjum á sama tíma.
Þess vegna verpa sex hænur sex eggjum á
hálfum öðrum degi, tólf eggjum á þremu
dögum, tuttugu og fjórum eggjum á sex
dögum.