Vikan


Vikan - 12.02.1959, Blaðsíða 6

Vikan - 12.02.1959, Blaðsíða 6
Drykkjumannskona Sýsir reynslu sinni Heiðraði uppeldisfræðingur! Ég er gift ofdrykkjumanni. Börnin okkar alast því upp á of- drykkjuheimili, og allt, sem þér segið í þætti yðar um aðbúð slíkra barna, þekki ég af eigin reynslu. Eg elska mín börn, eins og flestar aðrar mæður, og vil þeim allt hið bezta, en hvernig get ég forðað þeim frá þessum áföllum? Maðurinn minn var ekki drykkjumaður, þegar ég giftist honum, svo að ég gat ekki séð þetta fyrir. En ásókn hans í vín hefir aukizt, eftir því sem börn- unum fjölgaði. Ég gerði mér lengi vonir um, að hann mundi finna til aukinnar ábyrgðar gagn- vart sívaxandi barnahópi, en þær vonir hafa brugðizt mér. Hvar getur kona tryggt sig og vænt- anleg börn sín fyrir slíku böli ? Ég legg þessar spurningar fram vegna greinar í Foreldraþættin- um: Barnið frá ofdrykkjuheimil- inu. Ég er ekki að kvarta yfir mínum eigin kjörum; það eru börnin, sem ég er að hugsa um. Mér skilst á greinarhöfundi, að hann telji sambúð við ofdrykkju- mann brönunum svo hættulega, að skilnaður sé bezta lausnin. Þetta getur stundum átt við, en í mörgum tilfellum leysist sá vandi, sem að börnunum snýr, alls ekki með skilnaði. Lögvemdað ofdrykkjuæði. Það liggur nefnilega við, að lögin verndi drykkjumanninn, en ekki konu hans og börn. Kona sem skilur við mann sinn vegna ofdrykkju hans, verður helzt að flýja land, ef hún á ekki að verða fyrir meiri óþægindum af honum þá, en meðan þau bjuggu saman. Einmitt þegar hann er verst á sig kominn af drykkjuskapnum, vill hann ryðjast inn til hennar, stormhringir dyrabjöllunni og lemur á hurðir. Quð, veit, hvaðagerlega ábyrgðarlausir gagnvart erindi svona maður á til f jölskyldu, sem hann er löngu búinn að slíta tryggð við; kannske dregur hann enn þá einhver taug til barnanna, kannske ætlar hann sér bara að gera reikninginn ærlega upp við konuna. En í einn stað kemur. Hann gerir 'svo mikinn hávaða, að börnin tryllast og konunni ligg- ur við taugaáfalli. Haldið þér, að börnin og móðir þeirra komi jafngóð út úr þessu ? Og nágrann- arnir ? Hvað skyldu þeir hugsa, hvað ætli þeir geri? Ef konan er leigjandi, er henni sagt upp hús- næðinu vegna ásóknar fyrrverandi eiginmanns hennar bæði á nótt og degi. Jafnvel á vinnustað hefir hún ekki frið'fyrir honum, svo að atvinna hennar er einnig í hættu. Ef konan býr í eigin íbúð að nafni til, brýzt hann beinlínis inn. Sé leitað til lögreglu, er maðurinn fjarlægður nokkra klukkutíma, svo byrjar allt á nýjan leik. Eftir nokkrar endurteknar beiðnir kon- unnar um lagalega vernd er kon- an sjálf orðin vandamál lögregl- unnar, en ekki hinn drykkjusjúki fyrrverandi maður hennar. Það er því hægar ort en gjört að skilja við ofdrykkjumann. En ef konan heldur áfram að búa með ofdrykkjumanni og leggur það á sig barnanna vegna að fara í svaðið með honum, þá fær hún ekki ráðið við það, að hann hleður niður börnum, kann- ske bæði með henni og öðrum konum. Hér má hver vandræða- maður og -kona eignast afkvæmi, þó engin skilyrði séu fyrir hendi til að sjá fyrir því. Á kona ofdrykkjumanns nokk- ur sæmileg úrræði? Mér hefur líka oft dottið í hug, hvort það sé ekki fremur þjóð- félagslegt vandamál en einkamál, að vandræðamenn eignast börn hingað og þangað og eru svo al- þeim, en láta almenning borga uppeldi þeirra. Börn, sem þannig eru stödd, eru mest í hættu að verða herfang ofdrykkjunnar. Því spyi1 ég aftur: Hvað er hægt að gera? Drykkjumannskona. Beiskjan má aldrei yfirgnæfa skilninginn. Hún er ekki björt, myndin sem þér dragið upp, kæra drykkju- mannskona. Við skiljum vel hina erfiðu reynslu yðar, en kunnum fátt frambærilegra svara við spurningum yðar. Það er ekki al- veg rétt hjá yður, að höfundur greinarinnar Börnin frá of- drykkjuheimilinu líti á skilnað sem einhverja allsherjarlausn á þeim vanda, sem ofdrykkjumaður leiðir konu og börn í. Hann vildi aðeins benda á þá miklu hættu, sem börnum stafar af ofdrykkju heimilisföðurins, enda þótt móð- irin leggi allt í sölurnar til að vernda þau. Við dáumst að hetju- lund þeirrar konu, sem, eins og þér, heldur órjúfandi tryggð við mann sinn, þrátt fyrir drykkju- ástríðu hans. Þér hafið sjálfar sýnt fram á, hvílíkum erfiðleik- um slíkt samlíf er bundið. Hvað hægt sé að gera? Framar öllu: Eiginkona og móðir má aldrei ,fara í svaðið“ með drykkju- sjúkum heimilisföður, eins og þér orðið það. Hún verður þrátt fyrir allt að vernda sjálfsvirðingu sína og hreinleik, annars getur hún ekki veitt börnunum þá vernd, sem þau þarfnast. Og meðan eig- inmaður gerir heiðarlegar tilraun- ir til að standast drykkjuástríð- una, þá verðskuldar hann skilning og virðingu þrátt fyrir breyzk- leika sinn. Drykkjusýkin spillir sálrænni heilbrigði og raskar jafn- vægi sálarlífsins. Þess vegna er of- drykkjumaður svo andstæðufullur í framkomu: viðkvæmur og klúr, ástþurfi og hatursfullur, stoltur og væminn, Hinar ruddalegu árás- ir hans á heimili eiginkonu og barna, sem þér lýsið svo átakan- lega, geta verið sprottnar af við- kvæmri þrá, sem hann þorir ekki lengur að láta beinlínis í ljós. Hversu vonsvikin, aðþrengd og niðurlægð sem eiginkona kann að vera, má hún aldrei missa sjónar af hinum heilbrigða þætti í eðli mannsins, sem hún hreifst af einu sinni. Beiskjan má aldrei yfir- gnæfa skilninginn. Með skilningi og þolgæði hefir mörg eiginkona bjargað drykkju- sjúkum eiginmanni sinum. Þau snerta hina betri þáttu í eðli hans og friðþægja að vissu leyti fyrir afbrot hans. Þess þarfnast hann, Foreldrum og öðrum er vel- komið að skrifa þættinum og leita úrlausnar á þeim vanda- málum er þeir kunna að stríða við. Höfundur þáttarins mun leitast við að leysa vandræði allra er til hans leita. Öll bréf sem þættinum eru send skulum stíluð til Vik- unnar, pósthólf 149. Umslagið merkt: „Foreldraþáttur". því að ofdrykkjumaður er síkval- inn af vanmetakenndum og slæmri samvizku. Þegar af honum bráir, ætti eiginkonan að leyfa sér og honum að njóta heimilisfriðarins, en spara tilgangslitlar umvand- anir og þreytandi jag. Auðvitað kemst drykkjuástríða manna á það stig, að allt tal um skilning friðþægingu og heimilis- frið hljómar eins og napurt háð. En áður en svo langt rekur, þarf að leita allra ráða til þess að lækna þá af þessum hættulega sjúkdómi. Drykkjusjúklingur er haldinn mörgum heilsufarslegum veilum, sálrænum og líkamlegum, sem valda honum vanlíðan og hann freistar að drekkja i áfengi. Læknar kunna ráð við þessum veilum. Þeir geta dregið úr van- líðan, stælt líkamsþrekið og með því skapað skilyrði til varanlegs bata, ef sjúklingurinn á enn þá neista af sjálfsvirðingu og ofur- lítinn siðferðilegan viðnámsþrótt. SPAUG Hans litli: „Varstu ekki að segja í gær, pabbi, að það væri ljótt að berja þann, sem er minni máttar?“ Faðirinn: „Jú, það sagði ég, drengur minn.“ Hans litli: „Viltu ekki skrifa það á miða og senda kennaranum okkar hann, því að ég held áreiðanlega, að hann viti það ekki.“ —o— Sjúklingurinn: „Hvað viljið þér fá fyrir það að taka úr mér eina tönn?“ Læknirinn: „Tvær krónur.“ Sjúklingurinn: „Þá skulum við gjöra þann samning, að þér dragið hana að- eins hálfa leið, fyrir eina krónu; svo ætla ég að sjá um það sem eftir er.“ Gamli Pétur segir við kunningja sinn: „Undarlegt er það með bróðurdæturnar mínar hérna á heimilinu: Þegar þær voru litlar, spurðu þær alltaf, ef ókunn- ur maður fluttist í bæinn, hvort hann ætti ekki dætur. Þe,gar þær voru komn- ar undir tvítugt, spurðu þær, hvort ný- komnir menn ættu syni; og þegar þær voru komnar yfir þrítugt, spurðu þær, hvort þeir nýkomnu væru giftir.“ --o-- Koiían: „Það eru 25 ár liðin, síðan ég lofaði að giftast þér. Manstu það?“ Bóndinn: „Já, og ég er búinn að fyrir- gefa þér.‘ —o— Faðirinn: „Mér er óskiljanlegt, að þú skyldir fara að kyssa hana dóttur mína í rökkrinu, úti á svölunum. Pilturinn: „Mér varð það lika sjálf- um óskiljanlegt, þegar ég sá hana seinna undir ljósakrónunni, í salnum.“ —o— Húsfreyjan er nýbúin að fá reikning frá skósmiðnum, og er að lesa hann. Allt í einu segir hún upp úr lestrinum við vinnukonuna: „Nei — nú er mér nóg boðið. En sú ósvífni, sem skósmiðurinn sýnir mér! Hann kallar mig heiðraða frú; en yður kallar hann hæstvirta ungfrú!“ Vinnukonan: „Já, en ég borga líka alltaf út í hönd.“ —o— Bókarinn: „Munið þér það, að í dag er ég búinn að vera 25 ár í þjónustu yðar, herra kaupmaður?" Kaupmaðurinn: „Já, ég man það; og ég hefi líka æfinlega verið allra hús- bænda þolinmóðastur!“ VIKAN

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.