Vikan - 17.09.1959, Qupperneq 8

Unga, ljóshærða stúlkan kippti í
litla, hvíta svuntu þernunnar, sem
þeyttist með bakka milli borðanna
í matsal Stefánsmenntaskólans í
Missouri í Bandaríkjunum. Þernan
nam staðar og leit stórum, þunglyndis-
legum augum framan í brosandi and-
lit, leiftrandi af kátínu og kímni.
„Lucie, ertu með í partí í kvöld?
Strákarnir eru þrír, okkur vantar eina
stelpu.“
Snöggvast brá eins og leiftri fyrir í
stórum augum, en svo var sem ský
færðist yfir þau.
„Þakka þér fyrir, Susie. Það er fal-
legt af þér að bjóða mér, en ég er því
miður búin að lofa mér annað í kvöld.“
„Ókei,“ sagði Susie, „þá nær það ekki
lengra.“
Það kvöld grét Lucie. sig í svefn,
því að hún átti engan kjól boð_legan í
„partí".
SjálL var hún nemandi í' þessum
skóla, en sökum fátæktar varð hún að
þjóna skólasystkinum sínum til borðs.
Og stundum þurfti hún jafnvel að fá
smáupphæðir að láni hjá dyraverði
skólans.
Hver var hún þá þessi veslings fá-
tæka og einmana skólastúlka?
Hún hlaut í skírninni nafnið Lucille
I-eSueur. Kannastu nokkuð við þnð
nafn, lesandi góður? Ekki það.’ En
hvað þá um nafnið, sem þessi stúlka
(sem nú er löngu orðin fulltíða kona)
ber nú, Joan Crawford? Já, því að
öskubuskan var engin önnur en ) ss-i
fiæga kvikmyndastjarna.
1 dag er hún talin ein smekklega.-t.a
konan i Hollywood í klæðaburði. og
konur um heim allan keppast við að
stæla hana í þeim efnum. Hún hefur
varla frið fyrir tízkuteiknurum, sevn
þrábið.ja hana að klæðast kjólum, er
Þeir hafi teiknað, og þannig sjá þeim
borgið fjárhagslega. Já, Joan Craw-
ford stendur sannarlega á hátindi
frægðar sinnar. En hún hefur þó ekki
gleymt þvi, hvað það er að stan.da
alein og auralaus í framandi borg.
Hún þekkir sultinn af eigin raun. Hún
hefur kynnzt lífsbaráttunni í sinni
hörðustu mynd.
Þegar hún var barn heima í Lawton-
bæ í Oklahóma, lék hún sér iðulega
við strákana i nágrenninu og stóð
þeim fyllilega á sporði i flestum leikj-
um. En þótt gaman væri að ýmsum
leikjum, jafnaðist þó ekkert við leik-
listina. Eitt sinn bar hún ásamt leik-
félögum sínum gamla kassa út að
hlöðu nokkurri, og úr þeim var smíöaö
leiksvið. 1 gólfljósa stað var kveikt á
gamalli lukt. Og þarna hófst svo hinn
furðulegi framaferill Joan Crawford.
Á þeirri stundu hét hún því, að hún
skyldi einhvern tíma verða leikkona
og hefðarfrú í fínum fötum. Já, hún
skyldi klæðast rauðum flauelskjól,
hafa gyllta skó á fótum, en á kollin-
um hatt gífurlegan með strútsfjöðr-
um.
Þegar Joan var átta ára gömul,
fluttist móðir hennar til Kansas-borg-
ar og kom Joan fyrir í klaustri, þar
sem hún varð að vinna fyrir sér.
Leikir bernskunnar heyrðu nú íor-
tiðinni til. Nú tók hörð lífsbaráttan
við. Hún átti að hjálpa til að þvo
gólfin í fjórtán herbergjum, annast
matseld og þvo diska tuttugu og íimm
barna, auk þess að hátta þau.
Siðar ákvað hún að reyna að afla
sér menntunar og innritaðist því í
heimavistarskóla, sem kenndur er við
Stefán, og er í Kólumbiu í Missouri,
Hún var staurblönk og varð því að
klæðast fötum, er kunningjakonur
hennar vildu ekki lengur nota, auk
þess sem hún vann sér fyrir fæði og
húsnæði með því að annast fram-
reiðslustörf, eins og getið var í iipp-

Þ«r retmct út með Preslejf
Rætt við Helga Hjálmsson
forstöðumann Hljóðfæraverzl. Sigríðar Helgadóttur
—- HvaSa dægurlagaplata selst
mest um þessar mundir?
— Erlend eða innlend?
—r Erlend.
■— Personality, langmest.
— En hvernig er það með Rasmus
hinn færeyska?
—Stöðug sala. Hann hefur selzt
jafnt og þétt, síðan hann kom hér á
markaðinn. Það er eitthvað við bæði
lagið, textann, sönginn og undirleik-
inn, sem veldur því, að Rasmus ratar
leiðina, ekki aðeins til Rasmínu sinn-
ar, heldur að hug og hjarta almenn-
ings, jafnt eldri sem yngri. Og það
er langt frá því, að hann sé tízku-
fluga, sem nýtur gífurlegra vinsælda
skamma hrið og síðan búið, eins og
títt er um ákaflega mörg dægurlög,
sem „slá í gegn“, eins og það er
kallað. Og nú er ekki eins og þetta
byggist á nýtízkulegum brögðum i út-
setningu og hljóðfæraleik, því að
Rasmus er að öllu leyti færeysk fram-
leiðsla, leikinn og sunginn inn á segul-
band í Færeyjum og af Færeyingum
við frumstæðustu skilyrði. En svona
er það samt. Aftur á móti hafa aðrar
færeyskar hljómplötur, -— til dæmis
Á bátadekkinu, sem höfundar
Rasmusar standa líka að, — ekki.
öðlazt neitt viðlíka vinsældir.
— Hvort er Það eldri eða yngri kyn-
slóðin, sem reynist drýgri við hljóm-
plötukaupin?
— Yngri kynslóðin, og það svo, að
öllu munar. Og hún veit, hvað hún
vill. Það 'er ekki nóg, að við höfum
til það lag á hljómplötu, sem ungling-
arnir biðja um, heldur verður það og
að vera leikið og sungið af sérstökum
listamönnum. Og sé öllum þeim skil-
yrðum fullnægt, þá er ekkert verið að
setja fyrir sig, hvað platan kostar.
— Láta unglingarnir mikið stjórn-
ast af því, hvaða viðtökur sumar
hljómplötur hafa fengið erlendis, —
til dæmis í Bandarikjunum?
— Já, ekki verður þvi neitað. Hljóm-
plata, sem náð hefur efsta sæti á vin-
sældalista í Bandaríkjunum, verður
og yfirleitt metsöluplata hér, á meðan
það varir.
— Njóta einhverjir sérstakir dægur-
lagasöngvarar einkum vinsælda meðal
unga fólksins hér?
— Elvis Presley. Hver einasta ný
hljómplata, sem hann syngur inn á,
rennur út, en að undanförnu hafa
þær plötur, sem hann söng inn á, áður
en hann fór í herinn, verið að koma
á markaðinn smám saman. Þær ná
allar metsölu, á meðan þær fást.
—■ Hvað um rokkið?
— Það ber ekki á öðru en Það sé
enn í fullum gangi, enda þótt ærið
langt sé síðan, að því var spáð
gleymsku og dauða. Jú, rokklögin
njóta enn óskoraðra vinsælda.
— En ítölsku dægurlögin?
— Þau fyrstu voru mikið keypt.
En þau, sem síðan hafa komið fram,
hafa ekki náð sérlega mikilli hylli
hér, — að minnsta kosti ekki eins
og maður bjóst við. Eg veit ekki,
hvað veldur. Að visu seljast Þau tals-
vert ...
—En hvernig er það með sígildu
tónlistina?
— Já, sígilda tónlistin. Það væri
óneitanlega gaman að geta sagt, að
hljómplötur með sígildri tónlist væru
ekki siður eftirsóttar en dægurlaga-
plöturnar? En svo er því miður ekki.
Raunar eru það nokkur sígild tón-
verk, sem alltaf seljast talsvert, —
YIK A N