Vikan - 03.12.1959, Page 20

Áslaug AuOunscLóttir heimscekir kunningjakonu
sina, frú Unu. Þœr ræOast viO og frú Uná býOur
upp á l*affi. TaliO berst aö Úlfari, sem veriO hefir
unnusti Aslaugar, en er nú staddur í útlöndum
og hún liefir ekkert heyrt frá honum í langan
tíma. Áslaug kveöst vera komin á þá skoóun,
aö þaö sé aö misbjóöa sjálfsviröingu hennar aö
vera liáö lengur duttlungum þessa sérgóöa og
sjálfumglaöa glœsimennis. Enda hafi hann áreiö-
antega stúlkur á hverjum fingri utanlands, eins
og annars staöar, og sé vafalaust búinn aö gleyma
lienni. Hún kveöst ákveöin aö slíta öllu sambandi
viö liann. Frú Una sér, aö Áslaug er miöur sín,
og telur þaö meö sjálfri sér eina ráöiö, aö koma
vinlconu sinni sem fyrst í örugga höfn hjóna-
bandsins. Hún kveöur þau hjónin eiga von á gesti
og spyr, hvort Áslaug vilji ekki staldra viö leng-
ur ... hún þekki gestinn, þaö sé liann séra Fáll
á Hrauni. Sögunni víkur heim aö Hrauni nokkru
slöar. Jólaundirbúningur stendur sem liæzt, og
nýja prestsfrúin, frú Áslaug, tekur á móti manni
sínum, séra Páli, er hann kemur heim úr stuttri
ferö um sóknina.
„Það er ekki amalegt að koma heim, fremur
en vant er,“ sagði prestur og þrýsti kossi á rjóðan
vanga konu sinnar. Hún brosti til hans og augu
hcnar tindruðu skær og glöð. Það var ekki hægt
að sjá annað en hún yndi hag sínum hið bezta
á Hrauni. Presti fannst það eins og hvert annað
einstakt og óverðskuldað lán, sem aldrei yrði
fullþakkað, að fá að hafa hana hjá sér svona
ánægða og starfsglaða. Hann hafði óttazt að hún,
^aupstaöarbarnið, ætti örðugt með að sætta sig
við svo gagnólíka starfshætti Því, sem hún hafði
áður vanizt og fábreytni sveitalífsins. En sá ótti
hafði reynzt með öllu ástæðulaus, Áslaug virtist
ekki aðeins fella sig prýðilega við hið nýja um-
hverfi, heldur hafði hún komið honum skemmti-
lega á óvart með það, að verða mikil búkona, og
hafa áhuga fyrir hverskonar húsmóðurstörfum.
i fyrstu hafði hún flest að læra, en nú var svo
komið að hún gat miðlað öðrum af gnægtum
starfsþekkingar sinnar, ,og heimili hennar þótti
í hvívetna til fyrirmyndar. Enda var heimilið á
Hrauni því nær óþekkjanlegt frá því sem áður
hafði verið Presturinn, sem á einstæðingsárum
sínum á Hrauni hafði ekki aðeins þótt fáskiptinn
heldur allt að því þumbaralegur með köflum, var
nú síglaður og ræðinn og tók drjúgan þátt í fé-
lagslífi sveitarinnar. Sóknarbörnin voru ekki
lengi að finna muninn og þakka þeim, sem þakka
bar. Áslaug vann sér á skammri stundu hylli
sinna nýju sveitunga.
„Þú verður að borða hérna inni, elskan mín,"
sagði frúin, þegar presturinn hafði hreiðrað um
Aðalpersónur:
• Áslaug, prestsfrú á Hrauni
• Sr. Páll, eiginmaður hennar
• Úlfar Bergsson, heildsali
Þórunn
Elfa
Magnúsdóttir:
sig í uppáhaldssæti sínu við ofninn. „I borðstof-
unni er allt á tjá og tundri. Gunna litla situr
þar inni og fægir silfurmunina, og við ætlum að
fara að setja þar upp hrein gluggatjöld. En þú
skalt fá forsmekk af jólamatnum og ég ætla að
borða með þér, ef þú getur lokað augunum fyrir
því, hvernig ég lít út, beint úr eldhúsinu."
Hún brosti til hans, því að hún vissi af því, hve
blár tvistdúkskjóllinn og hvít linsvuntan fóru
ljómandi vel við blá augu hennar og rjóða vanga.
Á meðan hjónin sátu að snæðingi sagði prestur
konu sinni frá ferðum sinum. Hann hafði átt
mörg erindi að heiman, víða farið og meðal ann-
ars komið í kaupstaðinn.
„Þar hitti ég gamlan kunningja þinn.“
„Jæja,“ sagði hún. „Gamlan kunningja! Það
hlýtur að hafa verið einhver lengra að, gestkom-
andi þar ytra."
„Já, og hann spurði mikið eftir þér og langaði
til að hitta þig áður en hann færi suður aftur.
Ég komst ekki hjá að bjóða honum hingað um
jólin."
„Æ," sagði frú Áslaug og það var óánægju-
hreimur í rödd hennar. „Ég vona þá að hann
komi hingað á jóladaginn, því að þá verður hér
hvort sem er margt um manninn vegna messunn-
ar. Ég er hrædd um að þér þyki ég heldur eigin-
gjörn og óprestkonulega þenkjandi, vinur minn,
en ég var búin að hlakka svo mikið til að eiga
fyrstu jólin mín á Hrauni í sælli ró með þér og
heimilisfólk okkar, en þurfa ekki að sinna gestum
alla hátíðisdagana."
„Þeta var fljótfærni," sagði prestur hugsandi.
,,Ég held raunar, þegar ég hugsa mig betur um,
að náunginn hafi leikið á mig. Hann var búinn
að koma mér til þess að bjóða sér heim áður en
ég eiginlega áttaði mig á, hvað ég var að gera.
Og það sem meira var, hann fékk mig til þvi að
trúa því í svipinn, að það væri tómlegt fyrir þig
að sjá aldrei kunningja þína frá fyrri tið, Tólk,
sem þú ættir svo mikið meira sameiginlegt með
en þessu heimaalda og lítt menntaða sveitafólki,
sem þú yrðir að hafa svo mikið saman við að
sælda stöðu þinnar."
„Hvaða endemis þvættingur er þetta!" sagði
frú Áslaug og það færðust hnyklar í brúnir henn-
ar, svo brosti hún. „Þú ættir nú manna bezt að
vita að mér leiðist ekki."
„Já.“ satrði prestur hugsandi. „Það er nú sök
sér að bjóða til sín jólagesti, en mér segir svo
einkennilega hugur um þessa heimsókn. Maður-
inn var of áfjáður. sjáðu til, en þó á svo einkar
kænlegan hátt. að ég er nú fyrst að taka eftir
þvi. Helzt hefðí hann viljað verða mér samferða
heim í dag, en það gat þó af einhverjum ástæðum
ekkl orðið aí því, og nú kemur hann á morgun."
„Á morgun! Hver er þetta?"
„Úlfar Bergsson, heildsali."
Snöggur, brennheitur roði hljóp fram í kinnar
Áslaugar. Augu hjónanna mættust og tillit þeirra
sagði meira en mörg orð. Frúin var gremjuleg,
allt að því ásakandi, prestur vandræðalegur og
hryggari en hann i svipinn gat gert sér grein fyrir.
„Úlfar Bergsson," endurtók hún. „Á hvaða
ferðalagi er hann hér norður frá um hávetur ?"
„Spurðu mig ekki, góða,“ svaraði prestur sár-
leiður yfir mistökum sínum. „Það lítur út fyrir
að hann sé í miklu vinfengi við kaupmannsfólkið
þarna ytra. En kannski er líka strax farið að
undirbúa jarðveginn fyrir kosningarnar næsta
sumar." En prestur hafði ekki orð á þvi, sem
honum flaug í hug rétt í þessu, að ef til vill hefði
Úlfar Bergsson tekizt svo langa ferð á hendur til
þess eins að sjá prestsfrúna á Hrauni.
Frú Áslaug vék talinu að öðru, hún var í of
miklu uppnámi til þess að geta rætt um Úlfar
Bergsson, og þó var sem því væri hvíslað að henni,
að einmitt nú, á þessari stundu, skyldi hún segja
manni sínum allt af létta um samband sitt við
Úlfar. Hana furðaði nú á þvi að hún skyldi ekki
hafa gert það fyrr. En í fyrstu óttaðist hún. að
vitneskjan um, að hún hefði unnað jafn frábærlega
glæsilegum manni og Úlfari mundi vekja van
máttarkend hjá manni hennar og seinna — ein-
mitt þegar hún taldi öllu óhætt, vegna þess að þau
höfðu vaxið saman, sem góðir samherjar og ást-
ríkir vinir — þá fannst henni hið liðna eins og
svipull draumur, svo fjarlægt og marklaust, að
bað gæti aldrei komið að sök, þó . . . hún léti
undir höfuð leggjast að rifja það upp. Ef til vill
var hið liðna þó ekki eins fjarlægt og hún hafði
haldið og gat haft sína örlagaríku þýðingu? Hún
þagnaði í miðri setningu, hafði bókstaflega gleymt
því, sem hún var að tala um. Maður hennar leit
undrandi á haná og ekki alls kostar ánægður,
hann vissi ekki, hvað nú var á seyði, en eitthvað
var breytt, það fann hann. Það var engu líkara
en ósýnilegar hendur hefðu komið utan úr myrkr-
inu og hlaðið múr á milli þeirra.
Frú Áslaug reis skyndilega á fætur og bætti viði
á eldinn. Hún lá stundarkorn á hnjánum fyrir
framan ofninn og horfði á hverr.ig eidurinn sle'ktl
bálkana og læsti sig siðan um þá. Úlfar — Páll,
hugsaði hún, líklega væri réttast að rekja nú
þessa gömlu ástarsögu. Gömlu? Já, henni fannst
svo óralangt síðan, og þó, þó var henni ef til vill
ekki að fullu lokið Hún andvarpaði. Bezt væri að
rvðja þessu úr vegi sem fyrst láta öll mál liggja
ljós fyrir, þá sæi Páll, að hann hefðl ekkert að
óttast. eða hafði hann það — ?
Stúlka kom inn i dyrnar og spurði, hvort frúin
vildl vera svo góð, að koma snöggvast inn i borð-
20
VIK A N