Vikan - 11.02.1960, Blaðsíða 13

Rödd hans er lágvær og hviskrandi, likt og
lækjarsytra seitli i klakastokki um mýrar-
drag.
— ViS erum saman komin hér á þessari
stundu til að kveðja hinztu kveSju stúlkuna
ASalheiSi Elísabetu Ingólfsdóttur, er á svip-
legan hútt hefur yfirgefiS þessa veröld synd-
ar og armæSu og horfiS til ljóssins og sæl-
unnar heimkynna.
ASalheiSur Elísabet Ingólfsdóttir, — fjarska-
lega hljómar þetta nafn ókunnuglega í eyrum
,mér. Hvers vegna segir maSurinn ekki heldur
HeiSa Lísa? ÞaS nafn þekkja sjálfsagt allir í
þessum bæ, og viSar mun þaS hljóma kunn-
uglega og verSa sett i samband viS minningu
um unga stúlku, grannvaxna meS jarpa, liSaSa
hárlokka og módökk, tindrandi augu, sem stöf-
uSu geislavöndum aS hjarta hvers karlmanns.
Ilugsa sér, hvaS þessi athöfn er öll i hróp-
andi ósamræmi viS hana HeiSu Lísu og allt
liennar lif; þessa síglaSa, iífsþyrsta fiSrildis,
Lisa hafSi engu stoliS, hvorki frá sjálfri sér
né öSrum. En hún hafSi gefiS þaS, sem hún
átti sjálf, og fórnaS rétti sínum til virSingar
hinna siSavöndu.
Þvi varS ekki neitaS, aS HeiSa Lísa hafSi
lifaS léttúSarfullu lifi. En hún átti þó litiS skylt
viS þær konur, sem selja bliSu sina á torg-
um og gatnamótum. ÞaS var eins og henni væri
þaS meSfætt og ósjáfrátt aS laSa aS sér karl-
mennina. Þeir, sem voru henni aS skapi, fengu
aS njóta yndisþokka hennar og blíSu, og hún
þáSi gjafir frá þeim i staSinn, •— ekki sem
greiSslu, heldur sem tryggSapanta og vináttu-
merki.
Henni hefSi sjálfsagt veriS í lófa lagiS aS
krækja sér í efnamann af góSum stigum og
tryggja meS þvi mannorSiS og framtiSina,
þvi aS í hópi aSdáenda hennar voru margir
af því tagi.
En þaS var eins og henni fyndist ógerlegt
aS bindast nokkrum manni lengur en um
peysu, og svo var «íns og enginn sæi afira
eri hana.
Engi kona viSurkenndi, aS hún væri vitund
lagleg, en allar uröu þær aS láta sér lynda,
aS hún gengi i valiS og tæki til sin snotrasta
piltinn eSa þann, er mestur fengur þótti i
hverju sinni.
ÞaS var þvi ekki óeSlilegt, aS þær hötuSu
hana og litilsvirtu af innsta hjartans grunni
og jafnvel teldu þaS siSferSiIega skyldu sina.
Hún lét sem hún vissi ekki af andúSinni og
kuldanum, sem frá þeim lagSi, og litiIsvirS-
ingu þeirra lét hún ekki á sig fá, en bar höfuS-
iS gjarnan hærra í návist þeirra og beitti yndis-
þokka sinum meS storkandi öryggi og sigur-
vissu.
Nei, þaS var ekki sanngjarnt aS ætlast til
þess, aS hér væru staddar margar úr þeirra
hópi; fólk sækir eklti heldur jarSarfarir til
þess aS hrósa sigri.
En allir elskhugarnir hennar, fyrr og siSar,
sem var yndi og eftirlæti allra karlmanna og
vann hjörtu þeirra jafnauSveldlega og sólin
bræSir mjöll á júnidegi.
Þessi pokalcgi dapurleiki, — hvaS hann var
fjarskyldur hennar stuttu ævi, sem hvern dag
var uppljómuS af lifsgleSi, gáskafullri kátínu,
tilhlökkun og heillandi ástarævintýrum.
Þessi prestur, sem var aS tala um stúlkuna
ASalheiSi Elisabetu Ingólfsdóttur, hann hefur
ekki komizt neitt í kynni viS Heiöu Lísu.
Aldrei mundi hann hafa horft i augu hennar,
upptendruS af glettinni ástleitni, aldrei brunn-
iS af eirSarlausri þrá eftir bliSu hennar og
aldrei notið faSmlaga hennar og kossa, sem
liún lét i té af hjartans lyst og undraverSri
leikni.
Sama máli mundi gegna um hina karlmenn-
ina, scm þarna voru staddir, auSsjáanlega aS-
eins til aS vinna þaS skylduverk aS koma um-
komulausri stúlkukind i gröfina, en ekki til
aS kveSja ástvinu sína og eftirlæli.
Og þessar konur, — sjálfsagt mundu þær
lita á hana sem gerspilltan, afvegaleiddan
stúllcuvesaling, sem lifað liafði í synd og siS-
leysi og fyrirgert heiSri sinum og mannorði.
Ekki mundu þær eiga minnstu innsýn i lif
jjessarar stúlku, sem lifði stutta, munaSarríka
ævi og fórnaði öllu fyrir stundargleði stolinna
hamingjustunda.
Stolnar hamingjustundir. — Ilvaða rétt hafði
ég eða aðrir til að liugsa þannig? Nei, — Ileiða
stundarsakir. Hún hafði lag á þvi að láta að-
dácndur sína skilja það, þegar í upphafi, að
ekki var til annars stofnaS en stundarkynna.
Viðskilnaður elskhuganna var alltaf meS vin-
áttu og mildum trega, en átti ekkert skylt við
heitrof, óvild eSa liatur. Já, Heiða Lisa var
sannarlega gjöful. Hún vildi allt gefa af sönnu
hjartans örlæti.
ÞaS var ekki einungis, að hún gæfi ungum
mönnum ást sina og bliðu.
Peningalausum auðnuleysingja gaf hún síð-
ustu sígarettuna sina eða eina fimmkallinn í
eigu sinni, og kuldanorpandi gamalmenni gaf
hún vettlingana af höndum sér eða stigvélin,
sem hún slóð í.
Henni var eiginlegt að umgangast fólk með
hispurslausri ljúfmennsku og nærfærinni al-
úð; undanskildar voru þó konur þær, sem
voru á þvi aldursskeiði, að þær töldu sig eiga
keppinaut eða andstæðing, þar sem hún var.
Þær umgekkst hún með fáleikum og virðulegu
hlutleysi líkt og herforingi gersigraðan and-
stæSing.
Dansleikir og gleðisamkomur voru hennar
vettvangur. Þar nutu sín bezt eðliskostir henn-
ar og yfirburðir gagnvart öSrum konum.
FríSar og glæsilega þokkagyðjur klæddust
dýrum kjólum, snyrtu sig kunnáttulega, sóttu
dansleiki og hugðust leggja allt að fótum sér.
En svo kom hún Heiða Lísa i litlu pilsi og
blússu, stundum jafnvel i vinnubuxum og
— hví komu ekki einhverjir þeirra til að fylgja
henni til moldar og leggja blóm á kistu hennar,
liver sinn rósavönd, eitt gleymmérei eða fjólu
fyrir hvert lokkandi bros, eina lilju eða blá-
klukku fyrir livern koss, rós eða túlipana fyrir
hvern ástafund, — og þessi fátæklega líkkista
mundi liverfa i angandi blómahafi? Og hví
gengu þeir ekki fylktu liði eftir kistunni,
þegar hennar blessaSi likami var til moldar
borinn?
Og hví eru ekki í stað þessara dapurlegu
sálma leikin danslögin, sem hún hafði mestar
mætur á og dansaði eftir fimum fótum á gleði-
stundum?
Það hefði sjálfsagt verið henni betur að
skapi.
Mér finnst næstum þvi, að ég sé viS þvi
búinn að sjá hana allt i einu lyfta upp kistu-
lokinu, gægjast fram með ögrandi glettnisbrosi
og segja sem svo í þessum syngjandi tón, sem
henni var svo tamur:
— Blessaðir strákar, spilið þið nú eittlivað
skemmtilegra en þetta. Og livers vegna er prest-
urinn þarna að tuldra um synd, hrösun, dauð-
ann, dómsdag og annað lif yfir henni Heiðu
Lísu, sem aldrei gerði nokkrum til miska, aldrei
gekk i guðshús, eftir að hún kom til vits og
ára, aldrei kenndi samvizkubits eða var döp-
ur i bragði og aldrei lét hvarfla að sér hugs-
un um dauðann, dómsdag eða annaö lif?
Framhald af bls. 35.
t>að var ekki einungis að hán gœfi ungum mönnum
ási sína og bliðu. tkningalausum auðnuleysingfa ga$ hún síðuslu sigareiíuna sína
eða einasia (immkallinn
kuldanorpandi gamalmenni veiilingana a( höndum sér.