Vikan - 09.03.1961, Side 7

m-n'// - • j wmh ■ // ' B
iSmf'ÍKpÆ li/NfmJtít • '■ ’ . ' r mmý//. \ \ n
. \ , ‘.s s vi fa
L JsRik
Danskt herskip á dögum Kristjáns IV., svipað PERLUNNI, sem Jón Indíafari fór á til Indlands.
sjaldnar, rekur jafnvel skammt ætt hans, en
móðurættina því lengra og telur hana göfuga.
Var Pétur nokkur skytta, hirðstjóri frá Ham-
borg, móðurlangafi hans, sá er veginn var í baði
af þénurum sínum. Dætur hans tvær ilentust
hér, en synir hans tveir „drógu til Hamborgar
og tóku mestallan rikdóm með sér, einkum
kvenlegt skart upp á tólf jómfrúr", segir Jón
og telur, að af þeim Péturssonum sé stór ætt
„til Hamborgar afkomin“. Pétur þessi hirðstjóri
var kvæntur systur Jóns Sigmundssonar, afa
Guðbrands Hólabiskups; hafði Jón því nokkra
ástæðu til að kalla þann ættlegg göfugan, þótt
vafasamt sé, að Jón lögmaður á Svalbarði hefði
verið honum þar sammála.
Þótt ekki segi Jón það berum orðum, má ráða
það af frásögn hans, að hann hafi þegar á unga
aldri ekki látið sér allt fyrir brjósti brenna.
Komst hann þá svo oft i háska í vatni og vatns-
föllum, að móðir hans bar kviða mikinn fyrir
honum, en hugði þó, að honum mundi auðnast
að ferðast yfir vatnsföll. Bað hún guð annast
hann jafnan, „hverja hennar jafnlega bæn að
Guð, miskunnsamur faðir, hefir heyrt og náð-
arsamlega bænheyrt“. Þó komst hann fyrst í
alvarlegan lífsháska, þegar hann var tuttugu
og tveggja ára að aldri, veturinn áður en hann
hélt úr landi, og sýnir sá atburður, að hann var
þá garpur orðinn að þreki og áræði.
Svo vildi til, að sauðir nokkrir stóðu i svelti
í klettum efst í Dvergasteinshlíð, og var talið
ógengt til þeirra. Vildi Jón þó freista að bjarga
þeim úr sjálfheldunni þrátt fyrir úrtölur móður
sinnar, en varð fyrir því óhappi miðhlíðis, að
broddurinn brotnaði úr staf hans. Hrapaði Jón
þá í loftköstum ofan brattann, skall niður oftar
en fjörutiu sinnum og alltaf á bakið, en gat
stöðvað sig, þegar hann átti nokkra faðma ó-
farna fram af i urð niður, þar sem honum hefði
verið vís bani. Ekki var hann þó laskaðri en
svo, þegar hann stóð upp, að hann gat leynt
meiðslum sinum.
Nú er það alkunna, að mjög skiptir i tvö horn
þeim áhrifum, sem það hefur á menn að bjarg-
ast nauðuglega úr bráðri lífshættu, og fer það
eftir skapgerð þeirra. Drepur það allan kjark
úr sumum, en aðra gerir það fífldjarfa, þar sem
þeir telja björgunina sönnun þess, að hvorki
hafi þeir né aðrir aldurtila, fyrr en uppi eru
dagarnir; ófeigum verði ekki i hel komið
fremur en feigum forðað, og skipti þvi engu,
þótt teflt sé á‘ tæpasta vað. Bendir margt til
þess, að Jón Indiafari hafi verið einn hinna
síðarnefndu og þessi atburður í Dvergasteins-
hlíð hafi haft meiri og djúplægari áhrif á hann
en hann sjálfur gerði sér grein fyrir. Hann
virðist að minnsta kosti aldrei hafa verið í
neinum vafa um það, að hann slyppi lifs af úr
Framhald á bls.30.