Vikan - 15.11.1962, Blaðsíða 11

glýju af tilhugsuninni einni saman,
það kemur vatn í munninn og þef-
færin keppast við að anda að sér
ímynduðum ilmi.
Þannig fer okkur hinum ókunn-
ugu, er aðeins þekkjum eyjarnar
Hawaii af afspurn, við freistumst
til að slá um þær einhvers konar
ævintýrahulu, drekkum í okkur
ýkjusögur, sem misjafnlega áreiðan-
legir ferðalangar segja frá dvöl
sinni á Hawaii, fylgjumst spennt
með „tunglskinssenum“ kvikmynd-
anna, heyrum, horfum — og trúum.
Auðvitað er margt af þessu sann-
leikanum samkvæmt, en hætt er
samt við, að æði margt sé líka all
reyfarakennt og lítið í ætt við
raunveruleikann, heldur helber
uppspuni og einfeldnisleg ósk-
hyggja.
Það er sjaldan, sem við fáum
sanar og ýkjulausar fregnir af lifn-
aðarháttum eyjaskeggja á Hawaii
og enn sjaldnar, sem við fáum tæki-
færi til að ræða við íslendinga,
sem búsettir hafa verið þar svo
árum skipti. Vikan hafði þó heppn-
ina með sér nú fyrir skömmu, er
henni tókst að ná tali af ungri ís-
lenzkri konu, frú Katrínu Wallis,
sem búið hefur á Hawaii um árabil
ásamt bandarískum eiginmanni sín-
um og tveimur sonum þeirra hjóna.
Frú Katrín dvelst um þessar mund-
ir hjá ættingjum sínum að Sporða-
grunni 2 í Reykjavík og þar var
það, sem blaðamaður Vikunnar
gekk á fund henanr til að leita
frétta af undraeyjunum Hawaii,
íbúunum og lifnaðarháttum þeirra
svo og öðru sem máli skiptir og
frúin kunni skil á.
— Það var árið 1959, sem ég og
fjölskylda mín fluttumst til Hawaii,
hóf frú Katrín máls, þegar við höfð-
um fengið okkur sæti í stofunni að
Sporðagrunni 2. Við bjuggum svo
síðastliðin þrjú ár í höfuðborginni
Honolulu á eyjunni Oahu í hverfi,
sem ætlað er starfsmönnum við
bandarísku flotastöðina Pearl Har-
bour, en þar starfaði maðurinn minn
einmitt. Oahu, þar sem borgin
Honolulu og flotahöfnin Pearl
Harbour eru, er ein af sjö eyjum,
sem einu nafni eru nefndar Hawaii.
Þær draga nafn af stærstu eynni,
Hawaii, en þar búa fáir íbúar og
er eyjan öll mjög hrjóstrug og eyði-
leg vegna hinna tíðu eldgosa, sem
þar eiga sér stað. Oahu er mann-
flest Hawaii-eyjanna og byggileg-
ust, en þó er nokkur byggð í þeim
öllum.
— Voru það ekki mikil viðbrigði
fyrir yður að koma í þetta annar-
lega umhverfi?
— Jú, viðbrigðin voru geysimikil,
einkum hvað snerti loftslagið, en
á Hawaii er jafnheitt árið um kring,
líklega um 35—40 stig á Celsíus.
Hitinn er til dæmis það mikill, að
ekki er viðlit að sofa með meira
en létt og þunnt lak ofan á sér.
— Hverjir byggja Hawaii?
— Hawaii byggir fólk af ýmsu
þjóðerni. Þar ber mest á lituðum
mönnum, kynblendingum, Japön-
um og Kínverjum. Einnig er tals-
vert eftir af hinum upprunalegu
Hawaii-búum, sem eru fjarska stór-
ir vexti og dökkir á hörund.
— Og hvað hefur þetta fólk sér
til lífsviðurværis?
— Fiskveiðar og akuryrkja eru
aðalatvinnuvegirnir og lifa flestir
af því að stunda annaðhvort. Einn-
ig er nokkur atvinna í sambandi
við móttöku ferðafólks, en af því
er stöðugur straumur til Hawaii.
Hið innfædda Hawaii-fólk, sem er
mjög gefið fyrir að taka lífinu með
ró og láta hverjum degi nægja sína
þjáningu, vinnur allt hjá öðrum,
Japönum, Kínverjum eða Ameríku-
mönnum. Japanar og Kínverjar fara
með flest hin vandasamari störf,
eru læknar, lögfræðingar o. s. frv.
og yfirleitt má segja, að það séu
þeir, einkum Japanarnir, sem hafa
komið sér bezt áfram á Hawaii. Með
embættisstörf í þágu ríkisins fara
svo Ameríkumenn.
— Hvað um lífskjör almennt?
-— Það er mesti misskilningur,
sem þarfnast skjótrar leiðréttingar,
að nú á tímum sé lifað einhverju
frumstæðu villimannalífi á Hawaii.
Fólk stendur þar nefnilega á svip-
. uðu menningarstigi og í öðrum
ríkjum Bandaríkjanna, stundar
fasta atvinnu, á sín eigin hús með
öllum mögulegum lífsþægindum og
nýtur yfirleitt sömu lífskjara og
fólk í öðrum lýðfrjálsum löndum.
— Hvernig ver fólk frístundum
sínum á Hawaii? Fer það í bíó, á
ball eða í leikhús, eins og við hér
heima á fslandi?
— Já, ef svo ber undir gerir
fólk það gjarnan, því að enginn
hörgull er á hvers kyns skemmti-
stöðum á Hawaii. Vegna hins mikla
ferðamannastraums er þar mikið
um fyrsta flokks hótel og veitinga-
hús, sem hafa margt á boðstólum,
allt frá afbragðs mat til yndislegr-
ar hljómlistar. Ýmislegt fleira má
líka hefna, sem fólk hefur sér til
afþreyingar.
Annars held ég, að vinsælasta
tómstundagaman eyjaskeggja sé
það, að fara út á strendurnar til
að synda og leika sér. Þarna er
Framhald á bls. 38.

VIKAN 11