Vikan - 27.06.1968, Page 23

Á sunnudaginn kemur verður þriðji forseti Islands kjörinn. Fyrsti forseti landsins, Sveinn Björnsson, var valinn
af Alþingi við lýðveldistökuna á Þingvöllum 17. júní 1944. Þegar hann lézt. var efnt til almennra forsetakosninga í fyrsta
skipti hér á landi 1952. Þrír menn voru í kjöri: Ásgeir Ásgeirsson, séra Bjarni Jónsson og Gísli Sveinsson. Ásgeir Ásgeirs-
son hlaut kosningu, en atkvæði féllu þannig:
Ásgeir Ásgeirsson hlaut 32.925 atkvæði eða 46,7%.
Séra Bjarni Jónsson hlaut 31.042 atkvæði eða 44,1%.
Gísli Sveinsson hlaut 4.255 atkvæði eða 6%.
Herra Ásgeir Ásgeirsson gegndi embætti forseta fjögur kjörtímabil. Bæði hann og Sveinn Björnsson voru ástsælir
þjóðhöfðingjar. Þeir mótuðu æðsta embætti hins unga lýðveldis okkar á þann hátt, að allir sannir íslendingar bera virð-
ingu fvrir því.
Ahnenningur lætur sig kjör nýs forseta miklu varða, enda er hann sameiningartákn þjóðarinnar. Hann er fulltrúi
hennar við hátíðleg tækifæri á erlendri grund og gestgjafi fyrir hennar hönd hér heima. Hann kallar saman Alþingi og slít-
ur því ár hvert og staðfestir öll lög, sem það samþykkir. Þegar stjórnarkreppa verður, kemur til hans kasta að hafa for-
göngu um myndun nýrrar ríkisstjórnar. Hefur þá aðeins fátt eitt verið nefnt af störfum forseta og skyldum.
Að þessu sinni eru tvö forsetaefni í framboði: Dr. Gunnar T'horoddsen, sendiherra, og dr. Kristján Eldjárn, þjóð-
minjavörður.
Kosningabaráttan hófst í byrjun maímánaðar og vakti þegar óskipta athygli. Síðan má segja, að forsetakosning-
arnar hafi verið aðalumræðuefni alls þorra manna. Stuðningsmenn beggja hafa gefið út kosningablöð og ritlinga. Einnig
hafa frambjóðendur komið fram í útvarpi og sjónvarpi.
Á næstu sex síðum kynnir VIKAN báða frambjóðendur á hlutlausan hátt. Við birtum stutt æviágrip hvors
um sig og myndir af lífi þeirra og starfi. Myndirnar eru fengnar að !áni hjá frambjóðendum sjálfum og stuðningsmönnum
þeirra og valdar í samvinnu við báða aðila og með fullu sambykki þeirra.
25. tbi. VIKAN 23