Vikan - 13.07.1972, Blaðsíða 11

dæminu, livað þá að hann hreppti
atkvæðafeng í samræmi við talna-
speki hins nýja leiðtoga.
Ræðumennska Garðars Sigurðs-
sonar réð úrslitum um sigur hans
sunnan lands i fyrrasumar. Þó telst
hann enginn sérstakur mælskumað-
ur, en mörgum áheyrendum finnst
til um einarðlegan málflutning hans
og hispurslausar skoðanir. Garðari
hættir til að missa vald á geðsmun-
um sínum, ef óvægilega skerst i
odda, en til þess kom eigi i þessari
fyrstu viðureign hans í landsmála-
haráttunni. Helzl rákust þeir Karl
Guðjónsson á, en slíkt kom engum
á óvart, og þótti Garðar hafa öllu
hetur í þeim stimpingum, enda mál-
staður hans siðferðilega skárri.
Naut Garðar þess, að keppinautarn-
ir vöktu fremur vorkunnsemi hans
en andúð, svo að hann nennti ekki
að heita þá fantatökum og slapp
því við ámæli af þeim sökum. Nokk-
urs ofurkapps gætti þó í fari hans
á fundi á Selfossi, er hann brigzl-
aði Karli Guðjónssyni um fégræðgi
og aðra eigingirni, en þess þótti
ekki nema von af reiðum ungum
manni, er sinnaðist við gamlan sam-
herja, sem orðinn var andstæðing-
ur. Einstök friðsemd ríkir á alþingi
dag hvern, þó að efnt sé til skoðana-
ágreinings stöku sinnum eins og
nokkurs konar leiksýningar til að
stappa stálinu í kjósendur. Garðar
Sigurðsson skiptir þess vegna
ógjarnan skapi þar, en samt hefur
svo við borið. Vakti athygli í vetur,
er Hannibal Valdimarsson ráðherra
ætlaði að ávíta hann svipað og
myndugur kemiari ódælan læri-
svein, en Garðar skyrpti að honum
líkt og grimmur köttur eða baldinn
strákur. Hannibal vildi gera sér
hægt um vik og byrsti sig framan i
viðvaninginn, en Garðar skyrpti þá
bara aftur.
Kommúnistar eru menn flokks-
hlýðnir og sæta ströngu pólitisku
uppeldi, en slíkt á tæpast við um
Garðar Sigurðsson. Hann fer löng-
um sínu fram, og svipar honum um
margt til Karls Guðjónssonar, þó að
samstarf þeirra og samlyndi sé úr
sögunni. Garðar lítur út eins og
snotur og prúður góðborgari, en er
óþjáll i lund og hlær varla við nein-
um, því að honum er löngum alvara
i lniga. Hins vegar reynist Garðar
næsta verkhæfur, þegar hann tekur
til höndunum og vill koma einhverju
i framkvæmd. Athafnir hans minna
þó öllu fremur á einkaframtak en
þann sósíalisma, sem fyrir lionum
vakir. Samt þarf enginn að efast um
róttækar skoðanir hans og kenning-
ar um hagi og stjórn landsins. Garð-
ar Sigurðsson vill breyta þjóðfélag-
inu til sósíalskra hátta í ríkisrekstri
og félagsmálum og telst kannski í
þeim efnum eindregnastur núver-
andi alþingismanna, enda þótt aðr-
ir flíki meira fræðilegum stefnu-
skrám í orði kveðnu. Garðari dettur
ekki í lnig að lappa upp á gamalt
og að hans dómi úrelt þjóðskipu-
lag, en myndi raska því eins og stór-
slys ætti sér stað, ef hann mætti
ráða. Sennilega kemst hann ekki
öllu lengra í þeim ásetningi en gera
sér íslenzk stjórnmál að atvinnu um
eitthvert skeið eins og hinir félagar
hans á alþingi, en hann mun jafnan
fyrirlíta og jafnvel hata þægindin,
sem honum eru þar búin. Garðar
Sigurðsson komst á þing með þvi að
ganga i augun á unga fólkinu og
kvenþjóðinni í verstöðvunum á Suð-
urlandi og hnappa flokkssöfnuðinn
í skilyrðislausum átrúnaði og auð-
sveipri tryggð. Hann virðist þó ólik-
legur að hafa til langframa brodd-
borgaralegt auglýsingagildi fyrir Al-
þýðubandalagið, og enginn veit,
hvort guð hans er Stalín, Maó eða
Tító. Það getur farið eftir atvikum.
Hitt er ósennilegt, að Garðar Sig-
urðsson blóti lengi Lúðvik Jósefs-
son eða Magnús Kjartansson. Miklu
líklegra telst, að hann komi brátt
til með að trúa á mátt sinn og meg-
in, þó að til vonbrigða kunni að
leiða.
Enginn, sem fylgist með Garðari
Sigurðssyni álengdar og tilsýndar,
ætlar hann varlmgaverðan eða
hættulegan, en hann er samt keppi-
nautum sínum og andstæðingum
hvort tveggja. Slíkt grunar hins veg-
ar suma, sem heyra hann þjóna
lund sinni með óhefluðu orðbragði
i reiðikasti. Þá strýkst af honum
slétt yfirborð eins og farfi, og í ljós
kemur harður skrápur, sem eng-
inn skyldi snerta. Eigi að síður get-
ur svo farið, að hann stillist nokk-
uð við að kúra á alþingi, en eðli
mannsins breytist varla, og gretta
myndi hann sig fremur en brosa við
að sæta slæmri bvltu. Garðar Sig-
urðsson mvndi hafa orðið vígamað-
ur til forna og fremur dæmzt i út-
. legð en valizt í lögréttu. Þó hefði
stafað sýnu minni hætta af honum
þar en vopnuðum meðal bænda.
Lúpus.
28. TBL. VIKAN 11