Vikan - 11.01.1973, Qupperneq 17

Allir kannast við nafn Alfreds Nobel. Það er
sagt að Nobelsverðlaunin séu liklega
ein merkilegasta útflutningsvara
Svia ... .. Samanlagt hafa 419 manns fengið
þau verðlaun, siðan fyrst var farið að úthluta
þeim, árið 1901 og þau eru samanlögð
56.135.992.87 sænskar krónur og aurar.
Vandræðin með Sofie
tóku mjög á Alfred Nobel:
......það er biturt eins og gall að þurfa
að vera barnfóstra
fullvaxinnar konu og vera hafður
að háði meðal kunningja.”
Bertha von Suttner var fædd
Kinsky (1843-1914).
Hón hafði alla þá hæfileika,
■em Nobel dáði hjá konum.
Myndina af Andriettu,
móður Nobels (1803-1889), máiaði
Anders Zorn, tveim árum
áður en hún lézt. Hún eignaðist
átta börn, en aðeins
fjögur náðu fullorðins aldri.
Alfred Nobel varð aldrei
persónulega hamingjusamur i
lifi sinu. Hann var ókvæntur allt
sitt lif. Rússneska yfirstéttar-
konan var honum ætið hugstæð,
kona sem gæti rætt um visindi og
heimspeki eins og karlmenn.
— Hversvegna eru ekki til
slikar konur i Frakklandi eða
Sviþjóð? spurði hann sjálfan sig
og aðra.
Lengi vel héldu menn að
Andriette móðir hans væri eina
konan, sem hafði haft áhrif á
þennan innhverfa og merkilega
mann. Hún átti trúnað hans, hún
brást aldrei trausti hans.
En það voru aðrar konur i lifi
hans, — þrjár konur:
Viðkvæm æskuást, en ástin
hans dó ung.
Og svo hitti hann konu, sem
hefði getað orðið honum
verðugur förunautur, en hún
hafði gefið öðrum ást siná.
Og svo varð það sambandið
við einfalda Vinarstúlku, sem
stóð i fimmtán ár, veitti honum
stundum sælu, en venjulega
bitur vonbrigði. Hann þurfti
samt, sem betur fór, ekki að lifa
mesta hneykslið — eftir lát hans
reyndi hún fjárkúgun einu Sinni
ennþá og hótaði að selja bréfin
hans til birtingar.
Hún var aðeins sextán ára.
Æskuást siná hitti hann i
Paris, áður en hann varð
tvitugur. Faðir hans hafði sent
hann út i heiminn, til að lita i
kringum sig og kynnast mönnum
og málefnum.
í fyrsta sinn upplifði hann hina
svimandi hamingjutilfinningu
ástarinnar. Tilvera hans, sem
honum hafði fram að þessu,
verið sem uppþornuð eyðimörk,
varð nú björt og skinandi fögur.
Nú hafði lif hans einhvern til-
gang, að vinna ástir ungu
stúlkunnar. Þau áttu framtiðina
fyrir sér.
Unga stúlkan var aðeins
sextán ára. Hún var sænsk og
vann i lyfjabúð. Fyrir hugskoti
hans var hún „ilmrik lifsins
rós”. Hún endurgalt ást hans og
þau voru „hvort öðru
himnariki”.
En stund hamingjunnar er
hverful. Yfir hamingju þeirri
klúkti dauðinn sjálfur á næsta
leiti. Unga stúlkan var dauða-
dæmd, hún hafði berkla á háu
stigi og það var engin von um
bata.
Alfred Nobel var i Paris,
þegar dauðann bar að garði. I
fögru ljóði lýsti hann hinum
stutta sælutima þeirra og kallaði
ljóðið „Gátu lifsins”.
Það er ekki mikið vitað nú um
þennan stutta hamingjutima
Framhald á bls. 40.
2 TBl. VIKAN 17