Vikan - 11.08.1977, Blaðsíða 35

SSsS

vvvvv:
:•:•:•:■
Phobos. Báðir fylgihnettir Mars, Phobos og Deimos, hafa lengi vakið
forvitni stjarnfræðinga. Nú er loks búið að Ijóstra upp leyndardómum
þessara tungla.
Texti: Anders Palm Teikningar: Sune Envall
Geimferjur bandarisku geimfaranna Viking 1 og Viking 2 hafa báðar lent á
Mars og gert merkilegar rannsóknir á yfirborði plánetunnar. Með tlmanum
hafa ferjurnar einnig fariö umhverfis Mars og nú hefur visindamönnum
N.A.S.A. tekist að beina ferjunni frá Viking 1 aö stærsta fylgihnetti Mars,
EINS KONAR EFFELTURN
Á YFIRBORÐI PHOBOS
M/tes
■21**1
mws r
Phobos er eitt minnsta tungliö I sólkerfinu.
Geimfarar munu I framtíðinni geta gengið
umhverfis það á einum degi. Stærð þess er
aöeins 21 X 19 km. Nærmyndir af Phobos sýna,
Stjórnun geimferjunnar tókst með afbrigöum
vel, þótt Mars sé í mörg hundruð milljón
kllómetra fjarlægð frá jörðu. Það var hægt að
taka myndir af flestu, sem á Phobos er að finna.
að þar hefur lent fjöldinn allur af loftsteinum,
sem hafa myndað þar gíga. Glgarnir eru allt frá
10 m og upp I 1,2 km að stærð.
TUNGLIÐ
■*/€ ?■'
vlsindamaður fram nýja kenningu um aö Phobos
væri vlsindalega gerð pláneta eða geimfar. Nú
hefur veriö sannað, að hann hafði rangt fyrir sér.
Phobos er risastór klettur án lofthjúps eða llfs.
Aðdráttaraflið á Phobos er svo lltið að það
verður sennilega erfitt fyrir geimfara framtíðar-
innar að ganga þar.
Golfleikari ætti llka auðvelt með að slá kúlu svo
langt út I loftið þar, að hún kæmi aldrei til baka
aftur.
Tungl jaröarinnar er 3480 km I þvermál, en
Phobos aöeins 21 km. Phobos er I 5900 km
fjarlægö frá Mars, en fjarlægðin milli jarðar og
tunqls er 384.000 km,
Um miðja slöustu
rússneskur
Geimferja bandaríska geim-
farsins Viking 1 hefurgert
mjög merkilegar rannsóknir
á fylgihnetti Mars, sem
nefndur er Phobos.