Vikan - 24.10.1985, Blaðsíða 8

Meira en helmingur kvenna i Afríku kann hvorki að lesa nð skrifa.
Kvennaráðstefna
í Nairobi
Það er ekki á hverjum degi sem tólf þúsund konur koma saman til skrafs
og ráðagerða. En sú var raunin í Nairobi, höfuðborg Kenýa. Hólmfriður
Garðarsdóttir var eina íslenska konan i þessum litrika hópi á kvennaráð-
stefnunni FORUM '85, þar sem hittust fulltrúar félagasamtaka og hópa úr
öllum heimshornum.
„Ráöstefnan stóð í tíu daga og
það var óskaplega mikið um að
vera allan tímann. Umræður fóru
fram í kennslustofum háskólans
þar sem hundruð málefna voru
rædd í litlum hópum á degi
hverjum. Á háskólasvæðinu voru
sýningar á handiðnaði kvenna,
kvikmyndahátíð með myndum
um og eftir konur, friðartjald og
ótal uppákomur að ræðum, söng
og dansi. Það var stórkostlegt að
finna kraftinn og virknina sem
þarna ríktu. Þarna mættust konur
úr austri og vestri, norðri og suðri
og unnu saman af lífi og sál.
Ein megináherslan var á
þróunarmál og lífsbaráttu kvenna
í þróunarlöndum, ekki síst í
Afríku. Það hafði mikil áhrif á
okkur Vesturlandakonur að
kynnast lífi systra okkar í Afríku.
Flestar búa þær við gífurlegt
vinnuálag sem erfitt er að gera
sér í hugarlund. Sveitakonurnar
sjá um sáningu, ræktun, skepnu-
hirðingu og uppskeru, safna
eldiviði, sækja vatn, stundum
margra kílómetra leið, sinna
heimilisstörfum og annast börnin.
Ekki er óalgengt að þær eigi 10—
12 börn. Það er því ekkert skrýtið
þó að kvennaumræða snúist um
aðra hluti í þróunarlöndum en við
erum vanar hér á norðurhjaran-
um. Þar er rætt um læknishjálp,
lyf, vatn, brjóstagjöf, samyrkju,
samgöngur, getnaðarvarnir og
fleira í þá áttina. Fjölkvæni er
víða algengt í Afríku og margar
Kenýakonurnar, sem ég kynntist,
voru einar af mörgum eiginkonum
manna sinna. Fyrir þeim var
þetta bæði sjálfsagt og eðlilegt og
þeim fannst furðulegt að það
skyldi koma mér á óvart.
Meira en helmingur kvenna í
Afríku kann hvorki að lesa né
skrifa og þörfin fyrir aukna
fræðslu er knýjandi. I mörgum
löndum Afríku eru nær allar
kennslubækurnar fluttar inn frá
Evrópu. Þær eru þá auðvitað
ætlaðar hvítum börnum í neyslu-
þjóðfélagi eins og því sem við
þekkjum og eru í engum tengslum
við veruleikann í suðri.
Eitt af því sem kom fram á ráð-
stefnunni var líka að milljónir
kvenna vinna nær fullt starf við
ýmiss konar handiðnað meðfram
heimilisstörfunum sem yfirleitt er
lítils metið. Þessi störf eru ekki
talin til þjóðarframleiðslu, þau
eru smánarlega launuð og
konurnar, sem þeim sinna, eiga
sér enga málsvara. I Asíu og víðar
er það mikið hagsmunamál fyrir
þessar konur að bindast sam-
tökum og knýja fram betri kjör.
Ég gæti talað mig hása um öll þau
fjölmörgu mál sem brenna á
konum vítt og breitt um veröldina.
En þó að munurinn sé mikill á
lífskjörum og lífsháttum þeirra
þúsunda kvenna sem þarna voru
þá var hitt ekki minna sem sam-
einaði okkur. Hvar sem ég fór
mætti ég brosandi og baráttu-
glöðum konum og alls staðar
mátti heyra ávarpið „systir”. Svo
var líka sungið, spilað og dansað
hvar sem hægt var að koma því
við. Ég efast ekki um að
ráðstefnan hafði mikil og
varanleg áhrif á allar þær konur
sem þarna voru og hvetur þær til
dáða heima fyrir. Þaö er einnig
mikilvægt að haldnar veröi fleiri
slíkar annars staðar í heiminum
því áhrifin verða víðtækust þar
sem ráðstefnan er haldin. Stefnt
er að því að sú næsta verði á
Indlandi og þangað ættu íslenskar
konur að fjölmenna. I Nairobi voru
til dæmis 7 konur frá Færeyjum
mættar og var sjónvarpstökukona
meðíförinni.”
Á ráðstefnunni mœttust konur úr austri og vestri, norflri og sufiri.
8 Vikan 43. tbl.