Vikan - 24.10.1985, Síða 18

var Jón Magnússon. Hann kenndi
mér og bókstaflega rak mig inn
meö fréttirnar hvað eftir annað ef
hann var ekki ánægður. Hafi ég
einhvern tímann verið í góðum
skóla var það þá. Því skólar hafa
ekki verið mitt fag. Svo hef ég
endalausa reynslu sem ekki
veröur af mér tekin. Ég hlýt aö
geta miðlað henni til þess fólks
seméghef haft.
Þegar þú talar um hvers konar
yfirmaður ég sé þá hygg ég að ég
hafi þó alla vega getað gefið þeim
þaö besta sem ég á. Með því að
fylgjast með þeim, gefa þeún þó
það sem ég sjálfur þurfti á að
halda þegar ég var dagskrár-
gerðarmaður. Það var frelsi. Þau
vita að ég hlusta. Þau vita að ég
fylgist með og þau vita að ég tala
um það strax og eitthvað er að. Ég
hafði ekki þá dýrð þegar ég var
ungur dagskrárgerðarmaður og
geröi mistök. Ég hafði ekki neinn
sem hringdi mig upp og tók mig
tali, benti mér á. Ég var
skammaður eins og hundur í
blöðum.
Ég fagna hugmyndum ungra
manna og ég er að reyna að brúa
þetta kynslóðabil með því að láta
unga dagskrárgerðarmenn gera
prógram fyrir alla, ekki bara
unglinga. Ég læt þá einkum og sér
í lagi taka fyrir sér eldra fólk. Þá
fæ ég hina ungu forvitni sem er
önnur forvitni heldur en mín.
Auðvitað er þetta ekki nógu
fullkomið og ekki það sem fólk
mundi segja prófessíonal. En það
verður það að lokum. Ég forðast
að segja viö tvítuga: „Gerðu dag-
skrá fyrir tuttugu ára.” Ég lít svo
á að það að greina fólk eftir aldri
sé dálítið hættulegt.
Ef þetta er langt og bogadregið
svar viö því hvort ég sé góður hús-
bóndi þá held ég að ég sé það ef ég
lít á starfsmenn mína sem dag-
skrárgerðarmenn. Ég hef hins
vegar meiri trú á konunni minni
sem fulltrúa mínum í stjórnunar-
deildinni. Hún er skynsöm,
raunsæ. Mjög raunsæ. Og fjallar
um peningamál og launagreiðslur
og annað sem mér leiðist ævinlega
að tala um. Mér finnst best að
vera ekkert að álpast út í það sem
maður er ekki klár á.”
Hvernig kanntu vifl bæinn?
„Mér hefur alltaf þótt Akureyri
fínn bær. Ég bjó hérna einu sinni
eitt ár þegar ég reyndi að hætta á
útvarpinu. Þá var Akureyri ennþá
meira aðlaðandi bær en núna. Það
eru komnir ákveönir vaxtarverkir.
Þá voru hér sérstæðir persónu-
leikar sem vöktu athygli manna
fönguðu hana með því einu að
ganga. Þá fór maður í friði um
miöbæinn. Nú er hann orðinn það
stór aö fyllibytturnar taka völdin
á föstudagskvöldum. En ég á
mjög góðar endurminningar.
Auðvitað varð ég mjög sár þegar
Akureyringar tóku mér meö
blaðaskrifum um vonda sendingu.
Mér var sagt að þeir væru nú ekki
allra. En við erum það ekki heldur
í Reykjavík. Viö stöndum ekkert á
hlaðinu að bjóöa þeim inn til
okkar. Akureyringar hafa tekið
mér afar vel. Ég er ekki í þessum
félagsskap sem mér er gjarna
boðið að taka þátt í. Ég er ekki í
Lions eöa Kiwanis og ekki
Rotarymaður. Ég á svo erfitt með
að umgangast félög.”
Ekki félagslyndur
að eðlisfari
En þú ert AA. Er það kannski
ekkert sambærilegt?
„Það er ekkert sérstakt hugtak
að vera AA-maður.”
Það er ekkert hægt að blanda þvi
saman við Rotary og Kiwanis?
„Nei, ekki aldeilis. Það eru
margir í þeim sem þyrftu að vera
AA-menn.
Ég skal segja þér það að ég hef
mikla þörf fyrir frið. Líka við fólk.
Mér fellur afar þungt að lenda í
illindum viö menn. Ég held að það
sé nóg af vonsku i veröldinni þótt
maður sé ekki að skjóta á sam-
ferðamenn sína. Það á hreint ekki
við mig. Og ég held að það sé bara
upplag mitt. Ég er bara ekki
félagslyndur að eðlisfari.”
En þú ert fjölmiðlamaður að
eðlisfari?
„Alveg rosalegur.
Alveg rosalegur og á líka víða
vini á þeim vettvangi erlendis. Og
margir vina minna, einkum í
breska útvarpinu, eru í raun og
veru feimnir og hreint ekki gefnir
fyrir margmenni. Þeir fara úr
sínum vinnustað heim og búa
margir fyrir utan erilinn.”
Þú ert aldrei hræddur um að þér
verði orðs vant þegar þú kemur
fram eða ert með þætti i beinni út-
sendingu?
,, Jú, absólútt. Það er það sem ég
kvíði mest. Ég er svartsýnis-
maður. Ég hef búið mér til
ákveðna svartsýni til þess að
verða ekki fyrir vonbrigðum. En
þessi svartsýni er kannski mjög
einkennileg fyrir mann sem er að
byggja upp.”
Skáldið Jónas
Þú hefur náttúrlega verifl blaða-
maður, prófað alla þessa miðla.
Sjónvarp. . . varst poppari eins og
þú segir. Finnurðu þig best í út-
varpi?
„Ég er skelfilega latur, svo
latur að stundum þarf ég að beita
mig hörðu til þess að fara fram úr.
Hvaö þá að taka mér eitthvað
fyrir hendur. Þaö er oft og tíðum
raun. Einhvers staöar hef ég sagt
við mann eins og þig að kannski
hafi þetta allt einhvern tilgang; líf
mitt allt; vonbrigðin; niðurleiðin
og uppleiðin aftur; brennivínshaf-
sjór þar sem lá við að ég týndi
bæði sjálfum mér og lífinu; þessi
staðreynd, að ég vinn við fjölmiðil
sem krefst þess að ég hafi
samband við fólk; þessi árátta
mín að skoða einstaklinginn, vara
hann við mér stundum, sem oft
ekki af engu. Ég hef oft sagt að ég
sé að safna til þeirra verka sem
mig langar til að gera að lokum.
Það er aö skrifa. Þrátt fyrir að ég
hafi alltaf haft mikið að gera þá
hef ég þó skrifað fimm bækur. Ég
hef löngum sagt að ég sé að safna í
það að verða rithöfundur. En ég
hef alltaf afsakað það að ég
skrifaði ekki með því að ég hefði
svo mikið aö gera. Og svo er mér í
minni þaö sem minn ágæti góð-
kunningi Thor Vilhjálmsson
ráðlagði mér einhvern tímann
þegar ég sagöi honum draum
minn. Hann sagði: „Viltu ekki
láta okkur um það sem getum
það.” Það hefur oft hvarflað að
mér að þetta sé rétt hjá honum.
Ennþá held ég að ég sé að læra á
þennan fjölmiöil og kannski verð
ég góður útvarpsmaður að lokum.
Ég er að vona að ég verði þaö.
Nei, þetta er ágætur miðill og
hefur sagt mér margt. Og gefiö
mér mikiö. Vonandi hef ég getað
gefið öðrum. Það er skrýtið samt
hvaö ég er ennþá voðalega
óöruggur með sjálfan mig í
þessum miðli.
Ég held að ég hafi aldrei ætlað
neitt. Trúirðu því. Ekki víst aö ég
hafi ætlað þetta heldur. Ég ætlaði
fyrst og fremst að fá að læra til út-
varps.”
Ættgengt að vera
útvarpsstjóri?
Nú ert þú sonur útvarpsstjóra. Er
þetta ættgengt?
„Ég hugsa að þetta sé smitandi.
Já, ég er sonur útvarpsstjóra og
ég hef verið að reyna að gera
mynd af því útvarpi eins og ég
man það þegar faðir minn var í
raun og veru allt í öllu nema hann
var ekki tíður gestur við
hljóðnemann.
Eins og ég man það var það
sameiginlegur gleðivettvangur
þar sem sköpun átti sér stað. Það
tók mig dálítinn tíma að átta mig
á því að þetta þurfti ég að gera
hér. En ég held að við séum að ná
þessu skemmtilega andrúmslofti
frelsis og ánægju. Hann var allt í
öllu.”
Og þannig vilt þú vera lika. . .
„Já, það er kannski galli á
manni sem ætlar sér að vera
stjórnandi. Ég hef kannski verið
að læra að láta aðra vinna verkin
án þess að gera allt sjálfur. Ég er
aö læra þetta líka.”
Mig langar dálitið til þess að
spyrja þig einhverra af þessum
spurningum sem þú spyrð sjálfur.
Ertu trúaður maður, Jónas?
„Ég er alinn upp á spíritista-
heimili. Hafsteinn miðill var
fjölskylduvinur. Miðilsfundir voru
haldnir mjög lengi heima hjá mér.
Ég heyrði þessa miðilsfundi í
gegnum skráargat. Þaö var
snemma að ég fékk að fara á
þessa fundi. Móöir mín trúði á
huldufólk, hafði séö það sem ung.
Ég sjálfur byrjaöi að upplifa
þessa þjóðtrú sem barn í Skerja-
firðinum þegar móöir mín, trú
sínum uppruna, gekk út á tröppur
til þess að bjóða þá velkomna sem
vildu vera og kallaði það nánast út
í myrkur Skerjafjarðar. Og ég
man enn hvað ég beið með eftir-
væntingarhroll og strauma eftir
hryggnum á mér eftir því að
huldufólk þeysti í hlaö.Viö höfðum
einbýlishús í Skerjafirði og stóra
lóð. Þetta var heimur út af fyrir
sig. Þarna voru úrvalsmenn.
Steingrímur Arason kennari bjó
hinum megin. Á móti bjó líka
Ragnar í Smára. Éoreldrar Maríu
Markan. Myrkrið var þarna alveg
staðreynd. Þessi hróp móður
minnar, að skora á huldufólk að
taka þátt í veislunni, voru
heillandi. Ég hef aldrei losnað
undan þeim.”
Myrkur Jónasar
Er þetta myrkrið sem þú ert að
vara við?
„Nei, það er hins vegar myrkrið
sem ég upplifði einmitt í Skerja-
firðinum, kvöldstund þegar móðir
mín var að hjálpa föður mínum í
útvarpinu. Hún gerði það gjarnan
á þeim árum. Af einhverjum
orsökum töfðust þau og þá var
langt í bæinn, sjáðu. Ég sat á
vegkantinum og beið eftir þeim.
Ég reyndi að færa mig eins nálægt
ljósastaurnum og ég gat. Það var
nú ekki mikið ljós á staurnum en
þó var ljós. Og stoltið var þó það
mikið í mér að fara ekki og leita
ásjáríhúsum.
Heldur sat ég í myrkrinu og með
myrkrinu, strákur, fimm til sex
ára. Og hafði af því óskaplega
angist, lærði þá að myrkrið var
staðreynd, var veröld sem þú gast
teiknað í alls konar ófreskjur. Ég
var myrkfælinn og skyggn sem
barn. Það var mjög óþægilegt, að
mér fannst. Ég veit ekki af hverju
ég fór snemma að velta vöngum
yfir guði, sem bam, bara í Skerja-
firðinum. Þá lá ég lengi og horfði
upp í skýin og beið eftir að horfa á
hann kíkja niður á mig. En ég
stunda ekki kirkju sem slíka. Ég
fer gjarnan í kirkjur erlendis.
Þegar ég óx úr grasi eignaðist ég
gjarnan vini, sérstaklega tvo
menn. Þeir voru báðir kaþólskir
18 Vikan 43. tbl.