Vikan - 11.02.1988, Qupperneq 18

Annars staðar í sama viðtali
segir Guðmundur Árni: ,Jón
Baldvin er skrattanum kaldari,
verður stundum nánast kaldrifj-
aður og miskunnarlaus. Hann
getur auðveldlega sprengt út ffá
sér. Hins vegar má Jón eiga það
að hann tók ekki þátt í þeirri
lúalegu aðför sem gerð var að
Kjartani fyrir umrætt flokksþing
(1984).“
Hafit hefur verið á orði að
skömmu eftir að Jón Baldvin tók
við embætti hafi hann hafist
handa við að hreinsa úr flokks-
kerflnu menn sem ekki voru
yflrlýstir stuðningsmenn hans.
Þannig hafi flokkurinn vinsað úr
„óheppilega" menn úr röðum
Alþýðuflokksmanna, til dæmis í
bankaráði, allt eftir forskrift nýja
formannsins. Ef satt er, eru þetta
mál sem Alþýðuflokksmenn hafe
að mestu haldið innan flokksins.
„Flokknum til lífs“ eins og einn
orðaði það.
Alþýðubandalagsmenn hafa
ekki verið jafn hógværir. Yfirlýs-
ingar í fjölmiðlum um einstök
ágreiningsmál og óánægju hafa
nánast virst sérstakt áhugamál
flokksmanna. Æ ofan í æ hafa
flokksmenn, hver í sínu horni
eða fleiri saman, opinberað og
fjallað ítarlega um hvað sé að og
hvað þessi og hinn hafi gert
rangt.
18 VIKAN
Síðastliðin misseri hafa fylk-
ingar innan Alþýðubandalagsins
átt í stríði. „Stríði sem á eftir að
gera út af við flokkinn," sagði
eldri flokkmaður úr hinum
gamla kommúniska armi Abl.
Hann sagðist búast við því að
segja sig úr flokknum. „Það er
ekki eftirsóknarvert að fara með
þvílíkt flokksskírteini í gröfina,"
bætti hann við. Ágreiningurinn
sem skipaði mönnum í fylkingar
var í upphafi vegna ólíkra
áherslna flokksmanna í verka-
lýðsmálum, kjaramálum og
vegna ólíka hugmynda um
hvernig haga ætti samstarfi við
aðra flokka. í þó nokkurn tíma
hefur ágreiningurinn snúist um
annað og ef til vill verra — um
völd og hagsmuni hópa og ein-
staklinga. Telja sumir að ffam-
boð Kristínar Ólafedóttur gegn
Sigurjóni Péturssyni í forvali til
borgarstjórnarkosninganna
1985 hafi fyrst staðfest að raun-
verulega sé um stríðandi fýlk-
ingar að ræða innan Alþýðu-
bandalagsins. Frá þeim tíma hafi
svo harkan og barningurinn
aukist jafnt og þétt. Deilurnar
orðið illvígari.
Um þetta leyti hófet slagurinn
um það hver skyldi ráða
Alþýðubandalaginu í framtíð-
inni, því ljóst var að staða þáver-
andi formanns, Svavars Gests-
Formannsslagurinn í Al-
þýðubandalaginu hefur
skilið flokkinn eftir í
sárum. Flokksstarfið
einkennist af andlegum
doða í framhaldi af hinni
hatrömmu baráttu and-
stæðra fylkinga. Enn er
ójóst hvort flokkurinn
bíði sitt barr eftir átökin.
sonar var orðin veik, og veiktist
enn frekar eftir borgarstjórnar-
kosningarnar. Höfðu margir á
orði að hann væri aðeins for-
maður flokksins að nafninu til.
Á þessum tíma var birt skýrsla
svokallaðar „mæðranefhdar" þar
sem sitthvað var sett út á
flokkinn. Allt fýrir opnum
tjöldum. Nefndarmenn lýstu í
fjölmiðlum hve flokkurinn væri
leiðinlegur, staðnaður og lítt til
þess fallinn að vera ákjósanlegur
valkostur ungra kjósenda. Síðan
þá hefur „innri skoðun" verið
mikill þáttur, mesti þáttur segja
sumir, í starfi flokksins. Hver í
kapp við annan hafa flokksmenn
síðan opinberað gallana. Þannig
hafa kjósendur í landinu fengið
að fýlgjast vel með vandamálun-
um og óhjákvæmilega fengið þá
mynd af flokknum að hann sé
hrútleiðinlegur, einfaldlega full
í alla staði.
Ungir sósíalistar hafa líka látið
í sér heyra. Þar hafa óánægju-
raddirnar verið háværari en
aðrar raddir.
Þegar forvalsslagurinn fyrir
síðustu Alþingiskosningar var að
hefjast, samþykkti Æskulýðs-
fýlking Alþýðubandalagsins á
aðalfundi sínum ályktun sem
birt var almenningi, þar stóð
meðal annars: „Yfirstandandi
ófrægingarherferð ýmissa á-
hrifamanna í flokknum á hendur
Guðrúnu Helgadóttur er þeim
og flokknum til háborinnar
skammar og krefet aðalfundur-
inn að henni verði hætt þegar í
stað.“ Óffægingarherferð þeirri
sem um er rætt, var Svavar
Gestsson talinn bera ábyrgð á,
ásamt helsta kjarna flokkseig-
endafélagsins. Eins og í forvali
fyrir borgars'tjórnarkosningarn-
ar tókust valdastofnanir á í
slagnum um það hver skyldi
stjórna Alþýðubandalaginu.
Átökin náðu svo hámarki fýrir
nýafetaðið formannskjör í nóv-
ember. Þar tókust fylkingarnar á
og er skemmst að minnast hve
sá slagur var hatrammur. Ýmsir
forystumenn flokksins komu