Vikan - 11.02.1988, Side 20

Sitt sýnist hverjum í þessu
máli. Sumir forystumanna Sjálf-
stæðisflokksins eru á því að slík
opinberun eigi rétt á sér því
staðreyndin sé sú að fái engir að
sjá niðurstöðurnar nema örfáir
einstaklingar, sé næsta öruggt
að þeim verði bara ýtt til hliðar
og enginn athugi þær nánar eða
fari eftir þeim. Þess vegna væri
alveg éins gott að sleppa því að
meta starflð á þennan hátt og
skila niðurstöðum.
Aðrir segja að svona hlutum
eigi algjörlega að halda innan
viss kjarna, halda þeim innan-
búðar og það rækilega. Slík
naflaskoðun sé ekki fyrir and-
stæðingana til að nota gegn
flokknum heldur fyrir flokks-
forystuna sjálfa og enga aðra.
Eftir mikil átök í Albertsmál-
inu og þegar leikurinn „stóll íyr-
ir Steina“, þegar tvær kynslóðir
slógust um völdin, er yfirstað-
inn mætti ætla að framundan
væru átakaminni tímar hjá
flokknum, nema eitthvað sér-
stakt komi upp. Einn viðmæl-
andi Vikunnar sagði þó að nú
þegar Þorsteini hafi tekist að ná
völdum frá hendi eldri kynslóð-
arinnar væri komið að konun-
um. Þær geti hvað úr hverju ris-
ið upp og barið í borðið.
„Þótt þær hafi ítrekað reynt
að komast að,lítur út fyrir að
nærveru þeirra sé ekki óskað
nema til málamynda," sagði
ungur flokksmaður, kunnur
innri málum.
Líkt og í Framsóknarflokkn-
um. „Það hefur ekki verið neinn
flóarffiður fýrir þessum
kvensum" hafði einn karlkyns
flokksmaður að orði. Skemmst
er að minnast hve æfar konur í
Framsóknarflokknum voru eftir
útslit prófkjörs fýrir síðustu al-
þingiskosningar. Þar stefhdu
tvær konur að á annað sæti list-
ans í Reykjavík, Sigríður Hjartar
og Ásta Ragnheiður Jóhannes-
dóttir. Hvorug þeirra hreppti
hnossið heldur urðu að láta sér
nægja þriðja og fjórða sætið. Ásta
Ragnheiður gerði sér það ekki
að góðu og aftók með öllu að
skipa nokkurt sæti listans þar
sem illa var komið fyrir konum
Engin úttekt hefur verið gerð
enn á hversu leiðinlegur Borg-
araflokkurinn er. Flokksstarfið
er þó tæpast dauflegt þar sem
Albert Guðmundsson á í hlut.
Uppátæki hans hafa oft vakið
heimsathygli, þótt þau orki
líka rækilega tvímælis og hafl
tæpast aukið virðingu hans að
sama skapi.
enn eina ferðina. Ásta Ragnheiður
hafði verið aðaldrifíjöðurin að
baki samþykktar sem Framsóknar-
konur gerðu um að konur
skyldu skipa fyrsta eða annað
sæti á öllum listum flokksins.
Meðlimir í kvenfélagi Fram-
sóknarflokksins sem að mestum
hluta er skipað eldri konum,
voru víst lítið hrifnir af ungri og
ffamagjarnri konu eins og Ástu
og studdu Sigríði Hjartar sem þá
var nær óþekkt. Afraksturinn
varð svo sá að enginn var
ánægður. Konurnar höfðu dreift
atkvæðum sínum á milli tveggja
kvenna og hvorug komst nógu
ofarlega.
Það var líka óskemmtilegt
hljóðið í ungum ffamsóknar-
mönnum. Þeim hafði ekki tekist
ætlunarverk sitt, að koma Finni
Ingólfssyni í öruggt þingsæti.
Gífurleg vinna hafði verið lögð í
prófkjörsslaginn. „Allt lagt
undir" heyrðist sagt.
Viðmælandi Vikunnar sagði
að slagurinn um fyrsta sætið í
Reykjavík hafi verið svo harður
að með ólíkindum megi teljast.
Grimmileg smölun átti sér stað,
þannig að mörgum varð nóg
um. Finnur, Guðmundur G. Þór-
arinsson og Haraldur Ólafsson
stefndu allir að fyrsta sætinu og
það ákveðið. Sagt er að Finnur
og Guðmundur hafi verið ötul-
astir við að safna nýju fólki í
flokkinn og að öllum brögðum
hafi verið beitt. Guðmundur er
sagður hafa sótt mestan sinn
stuðning til nýrra kjósenda.
Einnig Finnur en hann átti þó
dyggan stuðningshóp fyrir úr
unglingahreyfingu flokksins.
Heyrst hefúr að fólk hafi verið
Framsóknarmenn eru
sérfræðingar í að dylja
innanflokksátök. Það er
hins vegar Ijóst að ó-
ánægjan kraumar undir
niðri og hafa ungir Fram-
sóknarmenn hugsað
mörgum eldri forystu-
manninum þegjandi
þörfina.
beðið um að ganga í flokkinn og
ef það óskaði að ganga úr hon-
um aftur strax að loknu próf-
kjöri. En það sem flokksmönn-
um hefúr þótt alvarlegast var að
leynt eða ljóst hafði forysta
flokksins myndað öflugt banda-
lag gegn Haraldi Ólafesyni
vegna óánægju með afstöðu
hans til mála á Alþingi, forystan
hafi viljað losna við hann og fá
þá helst Guðmund í staðinn.
Þótt framámenn í flokknum hafi
haft sig lítt frammi opinberlega
til stuðnings einum eða öðrum
frambjóðanda, þá kraumaði allt
undir niðri og gerir víst enn að
sögn þeirra sem til þekkja.
Framsóknarmennirnir eru hins
vegar sagðir sérffæðingar í að
láta allt líta slétt og fellt út á yfir-
borðinu.
Ungir Framsóknarmenn hafa
þó gerst eilítið róttækari en þeir
gömlu, líkt og ungliðarnir í Sjálf-
stæðisflokki, og hafa látið hafa
það eftir sér opinberlega að
breyta verði ímynd flokksins og
yngja verulega upp í forystulið-
inu. Án breytinga sé Framsókn-
arflokkurinn ekki aðlaðandi fyr-
ir ungt fólk.
Það er því ekki ofcögum sagt
að ffamtíð íslenskra stjórnmála-
flokka sé nokkuð óráðin í ljósi
þessa sem að framan er lýst, og
þess sem reynslan hefúr sýnt
okkur. Stóru flokkarnir eru sí-
fellt að minnka, ný framboð líta
dagsins ljós — oft í kjölfar ó-
ánægju og deilna. Nýju ffam-
boðin njóta hylli, líkt og
Kvennalistinn og Borgaraflokk-
urinn. Konurnar hafa hingað til
verið tiltölulega lausar við innri
ágreining, en á stuttri ævi Borg-
araflokksins getur að líta nokkuð
aðra mynd. Keppni um völd og
ágreiningur um einstök mál hafa
þegar skotið upp kollinum þar.
Hvernig íslenskt flokkakerfi
kemur til með að líta út til dæm-
is um næstu aldamót mun því
væntanlega ráðast á allra næstu
árum eða jafnvel misserum.
20 VIKAN